VOV4.K’ho- Nàng kờ` dong kờl cau r[ah, làng bol kòn cau lơh ngan brồ guh, bơtàu tơnguh lơh sa, tơngai pa do, Binh đoàn 15, Bộ Quốc phòng neh lơh uă broă lơh geh kuơ ngan tàm kơnhoàl tiah nhàr lơgar Đức Cơ, càr Gia Lai dê. Ală broă lơh hơ\ dong tam klăc rlau tai bơta kờ` gơboh ling klàng làng bol, mơkung dong nùs nhơm làng bol dê tàm tiah nhàr lơgar sơlơ kơ\ kơl jap.

Ală ngai do, nùs nhơm tàm hìu bơnhă bi Ksor Blum ơm tàm [òn Đức Hưng, xã Ia Nan, kơnhoàl Đức Cơ, càr Gia Lai chờ hờp, chờ hờn ngan. Tài bơh bi mờ 3 hìu bơnhă ndai tàm [òn pa geh Binh đoàn 15 pà tơl hìu bơnhă dùl yô kơnrồ sơntìl kờp mờ priă là 25 tơlak. Bi Ksor Blum pà g^t, uă nam do, hìu bơnhă bi geh mat tàm sră cih mat hìu bơnhă r[ah bơh xã dê. Jơh ală priă ngui sa tàm hìu bơnhă mìng kơnờm jơh lơm tàm rlau 1 lồ ù mìr.

               Binh đoàn 15 lơh hìu nùs nhơm ai cau r[ah, hìu bơnhă chính sách in tàm tiah nhàr lơgar 

Tơngai ru broă sươn mìr pah nam jo\ jòng ngan, mơya bi Ksor Blum ờ geh broă lơh ndai tai nàng lơh geh priă jền. Pah tu\ mut tàm kàl puh pah, hìu bơnhă bi Ksor Blum sùm jơgloh ờ tơl phan sa. Den tàng bè hơ\, tu\ geh dờp yô kơnrồ me do, bi Ksor Blum đơs là, bi geh lơh ngan ròng siam kơn rồ niam nàng kơn rồ mhar deh kòn. Bi đơs, do là dùl bơta chul chồl nàng dong hìu bơnhă bi dê sơr lèt gan mờ lik klàs bơh r[ah.

 “Nàng ròng siam niam kơn rồ sơn tìl, brồ guh lik klàs r[ah, bol a` dan hơ rê ròng siam niam nàng tơnơ\ do kơnrồ in deh kòn rơ\ rài nàng ờ gam ơm tàm rài kis kal ke tai”

Bal mờ bơta chờ hờp mờ hìu bơnhă bi Ksor Blum dê gam geh 30 hìu bơnhă tàm kơnhoàl Đức Cơ geh Binh đoàn 15 pà kơnrồ mờ uă hìu bơnhă ndai geh lơh hìu nùs nhơm. Ồng Siu Thil, Kuang atbồ Ban Dân vận Huyện ủy Đức Cơ pà g^t, tu\ do, khà hìu bơnhă r[ah tàm kơhoàl là 17,5%. Tàm hơ\, rlau 85% là làng bol kòn cau. Bơh nam 2012 tus tu\ do, kơnhoàl pơgồp bal mờ Binh đoàn 15 neh pà mờr 1.200 kơnrồ sơntìl ai ală hìu bơnhă r[ah in. Mìng is nam 2018, khà kơnrồ sơntìl gơguh tus 140 nơm.

Jat ồng Siu Thil, jàu pà kơnrồ sơntìl là dùl broă lơh geh kuơ ngan mờ di pal gơ wèt mờ bơhìan ròng phan mờ lơh sa bơh kòn cau Jarai dê. Bơta geh ngan pà go\, uă hìu bơnhă tơnơ\ tu\ geh pà kơnrồ sơntìl neh brồ guh lik klàs r[ah. Ồng Siu Thil pà g^t tai, bơh 1 yô kơnrồ bơh sơn rờp, tơnơ\ uă nam, geh hìu bơnhă neh ròng gơ gơs rơ\ rài kơnrồ gơguh tus bàr pe jơ\t nơm. Den tàng bè hơ\, ờ mìng khi klàs r[ah kơ\ kơl jap mờ gam geh tai phan sa, phan prăp pềr.

“Làng bol kòn cau bè broă lơh sa, tam gơl geh bơta kơlôi sơnơng broă lơh sa là kal ke ngan. Bol he dong kờl làng bol nàng bơh hơ\ làng bol geh rơndap broă lơh sa, gơtùi  prăp pềr geh priă jền nàng geh priă jền ròng oh kòn lòt bơsram mờ geh tơl bơta lơh sa tàm hìu bơnhă.

Bal mờ broă lơh pà kơnrồ me, lơh hìu nùs nhơm, tơngai pa do, Binh đoàn 15 neh dong kờl ală xã tiah nhàr lơgar tàm kơnhoàl Đức Cơ lơh g^t nđờ jơ\t kơi sồ gùng lòt tàm [òn, pơlam làng bol chài lơh kòi sre, tam gơl bơta kơlôi, broă lơh tàm broă lơh sa.

Tàm kàl kơnòm sơnđờm mut bơsram, ală mpồl lơh broă tàm tiah do gam pà phan ngui bơsram, dong kờl priă jền ai kơnòm bơsram r[ah in nàng lơh pràn broă pơn jờng bơsram tàm tiah do dê. Nhai 8 pa do, Binh đoàn 15 neh dong kờl rlau jơ\t tấn phe mờ g^t nđờ rơbô phan ngui sa pal geh ai làng bol jơgloh r[ah tàm ală xã Ia Nan mờ Ia Pnon in.

Đại tá Hoàng Ngọc Thành, Bí thư Đảng ủy, Phó Tư lệnh Binh đoàn 15 pà g^t tai, Binh đoàn 15 sùm đơng lam ală mpồl lơh broă tàm ală tiah rcang pơgồp mờ ală cấp ủy, gơnoar atbồ [òn lơgar g^t loh broă tàm ală tiah; sùm mblàng yal, hòi jà làng bol lơh jat niam gùng dà broă lơh bơh Đảng, adat boh lam bơh Dà lơgar dê, pơgồp bơnah gàr kơ\ lơngap lơngai chính trị, ờ do ờ dă gùt mpồl bơtìan.

 “Binh đoàn kung sùm tơnguh lơh niam broă lơh hòi jà làng bol mờ sền gàr dà lơgar nàng làng bol in iang nùs mut lơh broă sa mờ iang nùs bơt bơtàu rài kis hìu bơnhă.”

Ală broă lơh geh kuơ ngan bơh Binh đoàn 15 dê tàm tiah nhàr lơgar Đức Cơ, càr Gia Lai ờ mìng dong kờl hìu bơnhă r[ah tàm [òn bè ờs wơl rài kis, lơh geh broă lơh sa, bơtàu tơnguh lơh sa hìu bơnhă mờ gam là bơta tơngo\ ờ tu\ lơi tam gơl gùng dà broă lơh nùs nhơm rơcang lài tam lơh mờ bol sò tơm bơh làng bol dê, dong gàr niam lơngap lơngai mờ ờ do ờ dă, gàr niam lơngap lơngai sền gàr dà lơgar tàm tiah nhàr lơgar tiah đah Tô Tây Nguyên dê.

                                                                            Cau mblàng K’Hạnh