Jơnau yal yau kòn cau Thái: Klao ndul sur (Ngai 15-05-2016)
Thứ bảy, 00:00, 14/05/2016

Yau òr, geh nă klao tu\ pa deh ờ geh jơng, mìng geh să, bồ mờ 2 đah tê. Să bồ lơmă mờ ndul wil bè sur, den tàng cau sơnđan klao do là klao ndul sur. Yàng pà klao do in geh 2 đah tê pràn mờ chài ngan, 2 đah tê do ơla jơng, g^t lơh ală broă, g^t tà` phan, g^t was plung, g^t sàc dà…mờ kuơ màng rơlao jơh là g^t teh đờng, uh kơwào. Săp ntas kơwào klao do uh wăc rơwờl ngan. Tê neh chài, rơlao mờ hơ\ tai, bồ tơngoh kơlôi sơng klao do g^t lài den tàng kung g^t jơh nùs nhơm kơ\p kờ` bi dê. Geh tu\ chờ hờp, geh tu\ moăt jrùng ngan.

{òn klao do kis rềp tềng gah dà dờng, den tàng ơhò, plung lòt gan uă ngan. Geh 1 mpồl cau kă bro dờng ơpah klao do lơh broă. Ală cau tàm plung do bơto klao do sàc dà tàm plung, tơnơ\ mờ hơ\ was plung tai. Ală broă lơh cau do in chờ hờp ngan là săp ntas kơwào. Jăt gah dà dờng wah rơwời, tàm hơ\ uă ngan là tu\ trồ mang, ală cau do mìng lời klao do uh kơwào, săp ntas kơwào neh lơh nùs nhơm ală cau do ngoh rơngăc ngan, tài bè hơ\, den tàng lơh plung lòt jờl ngan. Klao do lòt jăt plung tus tàm Tà Sai. Hơ\ sồng tus tàm tiah dờng rơlao tàm dà dờng Đà, do là tiah kă bro dờng ngan kòn cau Thái lài do dê. Ờ mìng bè hơ\, mờ mò pàng lài do gam geh jơnau: lòt tus tiah Hê blơi brài, tus tiah Sai blơi plai sa nha dờng. Tàm anih plung ơm do geh 1 nă ồng pas ngan. Hìu ồng pas do geh 5 nă kòn ùr neh dờng ơruh ndrờm hàng bơne\ mờ jăk chài lơm. Geh uă cau lòt kă gan sùm kờ` tìp mờ ală ùr ơruh hàng bơne\ do. Mơya ală ùr ơruh hàng bơne\ do mìng gơboh kờ` mờ đơs crih tamya rơlao mờ broă kă bro mờ pas gơs. Den tàng geh uă klao pơnu neh gơtìp ală ùr ơruh hàng bơne\ do ờ bài. Ală ùr ơruh hàng bơne\ do gơboh mờ broă tà` phan mờ đơs crih tamya. Tàm hìu tu\ lơi kung geh sùm săp ntas đờng, kơwào. Cau tòm plung kă bro klao ndul sur lơh ơpah do là 1 tàm ală cau neh gơtìp ală kòn ùr ơruh hàng bơne\ do ờ bài, den tàng gơjra` ngan. Geh 1 ngai, tu\ mpồl plung rơ\p tus, kơ\p ală cau sào sa, ni sơna klao tòm plung kơlôi gơl^k jơnau kờ` sal tê mờ ală kòn ùr hàng bơne\ do, mơya ờ hềt kơlôi gơl^k jơnau lơi. Tu\ do, klao do kơlôi tus mờ klao ndul sur, ală ùr ơruh hàng bơne\ gơboh mờ săp ntas đờng, kơwào mờ jơnau đơs crih hơ\ di gơlan gơtìp chơ\t mờ săp kơwào klao ndul dờng dê, mơya tu\ go\ klao ndul dờng geh să bồ ờ di kòn bơnus bè ờs den moăt jrùng ngan. Tu\ neh kơlôi bè hơ\, ồng tòm plung chờ hờp đơs mờ klao ndul sur: wơi, he geh ơm tềng do 2, 3 ngai, mê lòt te\ nhơl sền ù tiah tàm do. Tu\ kơno klao tòm plung đơs bè hơ\, klao ndul sur đơs wơl: hih, `chi mờ lòt sền ù tiah cau bè a`, wa lời a` sền plung là di. Hơ\ sồng klao tòm plung đơs tai: uih, tàm tiah do geh 1 nă ồng hìu pas geh 2, 3 nă kòn ùr hàng bơne\ mờ gơboh ngan mờ săp ntas đờng mờ kơwào. Di lah mê pơn jồh ală ùr hàng bơne\ hơ\ ntào tềng tiah do, a` geh phan pà mê in uă ngan. Mờ di lah ală ùr hàng bơne\ hơ\ gơboh mờ jà he mu\t tàm hìu, den a` pà mê in nggùl khà phan tàm plung do. Di lah uă rơlao tai, mê lơh ală ùr hàng bơne\ hơ\ lòt jăt he, den ală plung do a` pà mê in jơh, mờ a` geh cih jơnau hơ niam. Tu\ kơno klao tòm plung đơs bè hơ\, klao ndul sur lùp: di bè hơ\, di lah a` ờ lơh gơtùi den a` roh chi lơi? Klao tòm plung đơs: uih, mê nggo\ geh phan lơi lah ngòt roh? ờ go\ roh chi lơi ờ, mê neh kơno a` đơs bloh? Klao ndul sur lùp tai: di bè hơ\, di lah a` lơh gơtùi broă dờng ngan hơ\ den mbè lơi? Klao tòm plung đơs tai: ală plung bal mờ phan kă bro do a` pà mê in jơh. Klao ndul sur kờ` bal, mờ pang sră jơnau hơ neh cih gơs. Klao ndul sur rơwah plung ơm rềp tềng đăp hìu ồng pas hơ\ sồng uh kơwào, săp kơwào ntas wăc rơwờl ngan, lơh ală ùr ơruh hàng bơne\ kơno mờ ngoh rơngăc ngan. Hơ\ là tu\ trồ rơ\p mho, tu\ neh hờm sào mho, ală ùr hàng bơne\ do l^k nhơl tàm [làng gùt dar hìu. Săp ntas kơwào tu\ do kơno tai, tài ờ jai ơ\t ir, ală ùr ơruh hàng bơne\ do tam jà bal lòt tus tềng gah dà, lơh bè lòt nhơl, mơya lòt lir wir sùm gùt dar tiah do mờ ờ lòt tàm tiah lơi, dơ\ lòt nhơl do tus tàm tu\ kơwào ờ kơno tai hơ\ sồng rê. Lài mờ tu\ rê, ală ùr ơruh hàng bơne\ do đơs lơs kờ` cau tàm plung kơno: uih ỳơ, săp ntas kơwào wăc rơwờl ngan, nđah lah ờ uh tai yơ, pơlai ngan. Tu\ ală ùr hàng bơne\ do neh mu\t mpồng hìu, hơ\ sồng klao ndul sur do pờ tê wèt hờ cau tòm plung mờ đơs: neh jai 1 bơnah 4 bloh. Kao tòm plung hơ: ơi, di bloh, mê lơh te\ tai yơ. Hơ\ sồng gùt mang hơ\, mờ tus ngai tơnơ\ kơwào ờ kơno tai. Ală ùr hàng bơne\ do gơlơh nùs nhơm ờ su\k ơm ngan, ntào tềng gah pơn gàr hìu sền ờm tus hờ plung. Di tàm tu\ hơ\, să ntas kơwào kơno tai, pah tu\ uh pah tu\ tam gơl, gơlơh bè hòi jà, lam sồr, pơn jồh plai nùs ală ùr ơruh hàng bơne\ do. Ùr oh dơ\ 2 tài ờ jai ơ\t ir tai, den tàng neh đơs mờ ùr bi: ơ bi, he tus jà cau uh kơwào hơ\ guh nhơl hờ đang hìu he ih, nàng he geh iăt kơwào tai ih. Hìu he di pal ngan iăt săp ntas kơwào răc rơwờl hơ\. Di tu\ do, ală ùr oh kung kờ` sơl, mờ ùr bi dờng đơs: hìu he pal wă cau bè hơ\, hơ sồng di pal. Mơya ngòt cau hơ\ ờ bài den mbè he lơh? Di gơlan he lòng jà sền. Mờ cau lơilòt jà do? Lời oh pu\t lòt jà yơ, di ngan, tài oh pu\t gam kơnòm, mờ hàng bơne\ rơlao, di lah ờ bài, cau hơ\ kung mìng lah gời là tài oh pu\t gam dềt den tàng gơboh là lơh, di lah ală he cau dờng do, den cau lah ờ niam ngan. Tu\ kơno ùr bi đơs bè hơ\, kòn ùr pu\t chờ hờp mờ mù tus tàm plung, dan tìp mờ cau uh kơwào, kung ờ hềt kờ` đơs tus tàm broă kờ` jà mu\t tàm hìu sơl, di gơlan mìng kờ` sền go\ cau hơ\ mơ. Tu\ go\ cau uh kơwào wìn l^k bơdìh, kòn ùr pu\t gơlơh bè nrơ\t, mơya kung neh lơh ngan mhar bè ờs wơl mờ đơs: ơ bi, bol oh gơboh ngan mờ săp ntas kơwào bi dê. Bi uh te\ tai nàng bol oh iăt di lah ờ, bol oh geh phan pà bi in, mờ di lah gam ơm jo\ tàm do, jà bi guh hờ đang hìu bol oh nhơl. Tu\ neh đơs bè hơ\, kòn ùr pu\t do tă mơ bơh tàm bài uă ngan plai chi, tu\ go\ gơlơh ờ di pal, kòn ùr do neh tơmu\t wơl mờ đơs: uih, di bloh, oh dan rê, oh kơ\p kờ` geh iăt tai săp kơwào bi uh. Kòn ùr pu\t rê mờ yal bè să bồ klao ndul sur nàng ală ùr bi iăt. Tu\ neh iăt kòn ùr pu\t yal, ală ùr bi ndrờm gơlơh ngòt rơngơ\t ngan bè să bồ klao ndul sur dê. Mìng geh săp ntas kơwào den niam bơne\ ngan.

Tus mho ngai tơnơ\, săp ntas kơwào kơno wăc rơwờl tai. Ùr bi dờng sồr ală ùr oh ai plai chi, ơlăk bơkah, dà lơngồt nàng jà klao uh kơwào tus nhơl. Tu\ do geh ùr bi dờng bal mờ ùr oh pu\t tus jà. Tài do là hìu pas, den tàng phan sa, ơlăk `ô, dà hùc nđờm geh tơl lơm, bu\ lah trồ neh nggùl mang, săp ntas kơwào kung gam wăc rơwờl sùm. Tus tàm tu\ trồ neh mờr àng, hơ\ sồng ală cau tàm hìu do lời klao ndul sur rê. Tu\ neh rê tus tàm plung, ală cau tàm plung chờ hờp, mờ klao do đơs: a` neh jai nggùl bloh yơ. Klao tòm plung đơs tai: di bloh, pà jơh mê in ală plung do, di lah  lơh ală ùr hàng bơne\ ne ờ su\k ơm, mờ lơh jăt jơnau sồr he dê kung pal ngan sơl.

Tus ngai tơnơ\ tai, kung tàm [làng hìu ồng pas, mang lơi kung bơyai `ô sa chờ, săp ntas kơwào, đờng klao ndul sur là anih tòm hòi jà ală cau dê. Ală ùr ơruh ndai bal mờ ală oh mi kòn ùr ồng pas do tus sơlơ tu\ sơlơ gal ngan. Geh uă ùr gơboh ngan mờ săp ntas kơwào hơ\. Mờ tàm hơ kung geh jơnau gơjra`, tài cau lơi kung kờ` geh nùs nhơm gơboh klao ndul sur dê. Klao ndul sur tu\ do neh gơs là cau năc kuơ màng hìu ồng pas dê. Tu\ neh đềt mềr ngan, ală kòn ùr ồng lùp ală jơnau gơl^k geh. Klao ndul sur hơ: a` neh bơsram uh kơwào bơh dềt. Hơ\ sồng klao ndul sur sơnđio tê tềng nùs mờ đơs tai: chi do neh bơto a`. Mờ măt sơnđan a` bal mờ ală bơta phan đờng, kơwào kung ờ niam sơl. Tài a` là cau ờ goang klao, den tàng mè, bèp sơnđan bè lơi a` gơs bè hơ\. Di lah đơs ngan kung lơh nùs nhơm ală oh ờ niam. Ală ùr ơruh do đơs: ờ geh bơta lơi ờ, neh 2, 3 ngai do tìp bal, he neh kuèng bloh, nđan lah bi gam ngòt tai, yal hơ\ sồng g^t mờ kah bal tai hơ\ sồng di. Mờ ală ùr ơruh hàng bơne\ do sồr sùm hơ\ sồng klao ndul sur yal: phan do sơnđan là che nùs nhơm oh, phan do geh sơnđan là che plai nùs oh. Tu\ kơno bè hơ\, ală ùr ơruh hàng bơne\ do đơs tai: di bè hơ\, nggo\ geh bơta lơi lah ờ niam, mờ sơlơ niam ngan. Den măt sơnđan bi tai, di gơlan kung niam rơlao mờ hơ\. Klao ndul sur hơ: kung gam jăt mờ cau dê sơl, măt sơnđan a` là, là: bi gơboh oh dê. Hihi…ờ niam ngan hơ\ ờ, tài mè, bèp bi sơnđan bè hơ\, mbè bi g^t. Tài ală oh lùp den tàng bi yal. Tu\ do, ală ùr ơruh hàng bơneh do `o\ chờ hờp ngan, hơ\ sồng geh 1 nă ùr đơs: bi jăk ngan, mơya bè hơ\ kung niam ngan, bol oh mờ geh bơklao jăk chài bè bi, den niam ngan. Nùs nhơm chờ hờp sơlơ tu\ sơlơ uă rơlao. Ală ùr ơruh hàng bơne\ do sơlơ tu\ sơlơ kờ` rềp mờ klao ndul sur do, mờ kờ` klao ndul sur ơm jo\ rơlao. Mơya klao ndul sur kung g^t là mìng kờ` lơh ală ùr ơruh hàng bơne\ do in chờ mơ, bu\ lah ală ùr ơruh do đơs là: ơ bơklao gơboh oh dê. Mơya sơlơ tơnơ\ do, ală ùr ơruh do sơlơ kờ` klao do ơm, mờ jà: ơ bi, bi ơm tơn tàm do mờ bol oh. Tu\ lơi bi kung mìng was plung ơpah, jơh rài kis mờ dà dờng, bi kung pal geh hìu nhă tơnơ\ do tai, ờ di là bơklao ngan, mơya bi kung neh là cau tòm bol oh dê bloh. Tu\ kơno bè hơ\, klao ndul sur kơlôi is: was plung ơpah tàm dà niam rơlao mờ mìng lơh phan ròng tàm hìu ală ùr ơruh hàng bơne\ do in. Klao do ờ gơtùi l^k bơdìh tiah dà dờng, mờ kung ờ gơtùi hu^ tàm ală tu\ khăt gơboh pờ nùs nhơm jăt dà tàm ală tu\ trồ tiah àng kơnhai niam, mang rơwah rơwời, mờ kung ờ gơtùi hu^ nùs nhơm kơ\p kờ` tàm ală sàl ồs sòl gơcrà tus tàm dà tu\ ală mang tus… Jà klao do ơm ờ jai, ală ùr ơruh hàng bơne\ do ku\p, mờ klao do pal tơl^k nùs nhơm, bồ tơngoh ngăc ngar ngan hơ\ sồng l^k klàs. G^t klao ndul sur neh dô l^k bơdìh hìu, ală ùr ơruh hàng bơne\ do ntoăt jăt mờ hòi: kơ\p ơ bi che nùs nhơm oh dê. Kơ\p ơ bi che plai nùs oh dê. Kơ\p ơ bi gơboh oh dê. Tu\ kơno bè hơ\, ală cau tàm plung tu\ do ndrờm kơno lơm. Tơnơ\ mờ tu\ klao ndul sur neh hào tus hờ đang plung, klao tòm plung đơs mơ: di bloh, a` ờ jai mờ mê. Bơh tu\ do, mê là cau tòm plung do dê. Mờ mpồl plung kă bro lòt jăt jơnau sồr bơh klao ndul sur dê. Săp hòi kơ\p bơh ală ùr ơruh hàng bơne\ gam kơno sùm tàm ală tiah chàr lu\ jăt gah dà dờng Đà: che plai nùs oh dê, che nùs nhơm gơboh oh dê. Bơklao oh dê. Mờ klao do kung nggà đơs sơl: di bloh, kơ\p tus rài tơnơ\ yơ./.

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC