VOV4.K’ho - Rlau 80 sơnam, mò Uyên (H’ Ngher Hmok), cau Rơđê, kis tàm [òn Hđơk, xã Ea Kao, [òn dờng Buôn Ma Thuột, càr Daklak gam kờ` ngan mờ chài rgơi cing mồng bơh kòn cau dê. Ờ mìng sùm geh bơto broa\ tur cing mồng ai tus rnàng kơnòm sa\ in, ai jồm cing mồng nàng ala\ hìu nha\, [òn lơgar dròng cing mồng pah tu\ geh… Mò Uyên mìng gam ờ suk dùl bơta la: lơh bè lơi nàng gàr geh cing mồng tàm mpồl bơtìan.
Sa\ ja` neh rlau 82 sơnam, mơya mò Uyên gam nhap nhar ngan. Đơs bè cing mồng, muh mat mò àng sơdah ngan, kơnờm mờ cing mồng mờ a` pràn sa\ ja` mờ sùm ngac ngar. Ala\ jơnau cing bơh cau Rơđê den sơbac mhar, rơndul rơndòl, chờ hờp. Dròng cong mồng kờ` pal geh pràn sa\ ja`, den sùm la bơh cau klau lơh. Mơya, tài sap ntas cing niam ngan den tàng mò Uyên kờ` mờ bơsram jat bơh tu\ gam dềt:
Cing mờng ngan la cau klau tur. Tài bơh a` kờ` den tàng a` kung tur sơl. A` git tur cing bơh gam kơnòm sa\ ngan. A` jat bơsram ala\ wa, ala\ ồng tur. A` git tur cing, knah khơk, cing ana, cing mong… A` git uh kơm buat, đing tut. A` prap nền nòn ngan cing, drap yang, ala\ phan bơna bơh mò ồng lời wơl.
Tàm tu\ geh ua\ ngan cau jòi phan yau nàng blơi bơh ala\ [òn, ua\ cau tàm [òn Hđơk neh tac cing, tac drap yang yau, nàng geh pria\ sa tềng đap mat. Mò Uyên gơ lơh pơlai ngan: Rài yau bèp ồng he neh pal gơl ua\ ngan rpu, kơnrồ nàng geh cing mồng kuơ. Cing mồng neh gơ gơs la huềng sòan chài rgơi bơh cau Tây Nguyên, geh dờp la phan bơna chài rgơi bơh kòn bơnus, mờ tu\ do kòn sau ua\ cau ờ git sền gàr phan bơna kuơ hơ\. Tu\ do jơh mờ [òn Hđơk mìng gam hìu mò mò Uyên geh cing mồng. Mờ ờ mìng sền gàr geh cing mồng 2 bòr cing yau, hìu nha\ mò gam sền gàr ua\ ngan phan bơna bơhìan yau, bè sơng gơr, glah kang, drap be\ tơrnờm, ghe\ kpan… Mè Mia, sau bơh mò Uyên ai git:
Mò sùm geh bơto bơtê oh kòn kòn sau broa\ dròng cing. Mò sùm bơto bơtê kòn sau pal sền gàr prap gàr cing mồng, ba` di tac gơ. Geh ua\ cau tus lòt jồm blơi, mơya mò đơs la pal sền gàr tus oh kòn kòn sau tơnơ\ do ala\ phan bơna kuơ hơ\.
Tu\ do, pah tu\ tàm [òn geh bơyai lơh lơh yàng `ô lir bong hala tòm nhai deh kòn, tòm nam kòn se, chơt jê… ala\ hìu nha\ drờm tus hìu mò Uyên jồm cing mờ rê ngui. Mơya broa\ dròng cing mồng slơ ngai slơ ờ hoan geh cau dròng. Ala\ tu\ ru, mò sùm cèng cing mồng mờ ala\ phan uh teh gùng đơs crih jùt bơ\, kah wơl bè ala\ jơnau teh, dròng cing mồng bè ala\ tu\ ntas gơguh gơ mù bơh jơi bơtìan.
Ờ suk ngan bè ala\ bơta kuơ bơhìan bơh làng bol he gơbàn slơ ngai slơ gơbàn roh, bulah sơnơm neh dờng mơya mò Uyên sùm rcang ngan bơto broa\ dròng cing ai tus kòn sau mờ ala\ klau pơnu tàm [òn. Cing mồng den pal tơl cau hơ\ sồng gơtùi dròng. Bè hơ\ den tàng êt ngan cau kơnòm kờ` cing mồng. Mò Uyên moat boh bơr:
Cau kơnòm tu\ do ờ cau lơi kờ` tur cing tai, ờ cau lơi kờ` iat cing mồng tai. Mìng ala\ cau kra lơm gam git tur cing. A` neh bơto bơtê mè bèp bol khi in git. Ai ala\ sau den êt ngan cau kờ` bơsram den tàng ờ git tai. Dùl bơnah bơh ờ hoan geh dơ\ dròng cing mồng den tàng ala\ sau ờ kờ` bơsram. A` moat ngan tài êt cau gam git tur, kờ` bơsram cing mồng…
Mờ cau Rơđê đơs is mờ cau kòn cau Tây Nguyên đơs bal, ntas cing mồng neh đềt mềr ngan bè piang sa, dà hùc pah ngai, gơ mut ngan tàm tơnggoh bồ mờ gơ kờ` ngan tềng ntơh, tềng dờ, kờ` đơ tơngguh nùs nhơm bơh ua\ rnàng. Sap ntas cing mồng bơh tu\ kòn se pa deh tus tu\ chơt khi rê tàm brah tìng, mò pàng yau.
Bè hơ\ mo mờ rài kis pa ngan tu\ do, neh lơh gơ ai cau mut tàm ala\ pơ dar pa, geh lơh mìng gam êt ngan cau sền gàr geh cing mồng, bơta kuơ chài rgơi bơhìan yau bơh làng bol Tây Nguyên. Ala\ cau chài bè mò Uyên, tu\ sơnam neh dờng slơ ờ suk ngan dùl bơta: lơh bè lơi nàng cing mồng slơ gơ mpong ntas gơ tơrbo\ ala\ rnàng pơnjat tai.
Cau cih mờ yal tơnggit K’ Brọp
Viết bình luận