VOV4.K’ho-Làng bol kòn cau M’nông Gar tàm xã Dà Rsal, kơnhoàl Dam Rong, càr Lâm Đồng chờ hờp mờ pơ`ìơ să ngan tài geh ồng Nơm Y Biêng, cau kra [òn. Ồng là cau geh bơngă pin dờn ngan, bơr đơs tê lơh, lam lài tàm jơh ală broă mờ mblàng yal, bơto pơlam làng bol [òn lơgar in lơh jat bal.

Ồng neh pơgồp bơnah tam klac làng bol kòn cau tàm do, tơrgùm bal pràn bal mờ dà lơgar bơ\t bơtàu xã Dà Rsal lơh jơh ală broă lơh bơ\t bơtàu [òn lơgar pa, là xã sơnrờp ngan tàm 64 kơnhoàl r[ah bơh gùt lơgar dê geh dờp geh tơl khà [òn lơgar pa.

Ồng Nơm Y Biêng deh nam 1940, cau kra [òn thôn Păng Pế Dơng, xã Dà Rsal, kơnhoàl Dam Rong, càr Lâm Đồng, bulah să ja` ờ gam pràn tai mơya bồ tơngoh kung gam ngac ngar àng loh ngan sơl.

Gi\t bol a` bơh tiah ngài tus, ồng sơrmah sơrmài chờ hờp ngan wa\ rò mờ boh bơr mờ bol a`. Ồng pà gi\t, làng bol thôn Păng Pế Dơng sùm lơh jat gùng dà broă lơh bơh Đảng, kơrnoat boh lam Dà lơgar dê, jơh nùs tơryăng tơryồng lơh broă lơh sa, sền gàr [òn lơgar lơngăp lơngai mờ gi\t tam klac bal mờ gơ\p nàng sền gàr ală bơhìan yau bơh kòn cau he dê.

A` sùm lơh ngan hòi jà làng bol pơđơl pràn lơh ngan lơh sa. Đòm jat Đảng, Dà lơgar. Tơryăng tơryồng lơh broă lơh sa, kung bè sền gàr bơhiàn niam chài ờs mờng bơh yau bơh kòn cau he dê. Làng bol bol a` ưn ngài ngan gơnoar atbồ ală kấp neh sền gròi uă ngan, geh uă gùng dà broă lơh, rơndăp broă lơh dong kờl làng bol in.

A` geh pơn jat tai mblàng yal làng bol in bè gùng dà broă lơh bơh Đảng Dà lơgar dê. Làng bol tàm do iang nùs ngan lơh broă lơh sa, kis niam tàm rài kis lơh àng sơndah jơnau yàng. Làng bol tàm do geh bơta tam klac tàm dong kờl bal, geh bơta wa\ wờng, bơta lơngăp lơngai geh sền gàr niam. A` chờ hờp ngan bè bơta hơ\.

Lơh krơh tàm rài kis pah ngai, ồng Nơm Y Biêng ờ mìng bơto sồr oh kòn kòn sau lam lài tàm broă lơh broă sa, mờ gam jơh nùs ngan sền gàr bơhiàn niam chài bơh kòn cau he dê. Pah dơ\ tus dơ\ lơh chờ halà pah dơ\ pơrjum thôn kung bè tam tìp mờ ală hìu bơnhă, ồng sùm hòi jà làng bol gi\t lơh jat niam ală bơhiàn niam bơne\ bơh mò pàng dê, bè dròng cing mồng, đơs pơnđick, lơh yàng kah ưn ngài mè bèp…mờ rơhời sang jơh ală bơhiàn bơngơl gơla ờ gam kuơ tai mờ rài kis pa tu\ do, bè broă lòt triang mờ gru pah tu\ gơtìp kòp tê jê să, halà kơ\t bau uă ir…

Đơs bè ồng Nơm Y Biêng, bi Păng Ting Y Tâm, cau atbồ thôn Păng Pế Dơng, chờ hờp ngan đơs.

Đơs bal lơh sa làng bol tàm thôn dê kung gam r[ah lơ ời sơl. Bulah bè hơ\, kung bè ală jơnau lơi mờ cau kra [òn neh đơs, den làng bol iat jat ngan Đảng, Dà lơgar. Kuơmàng, ồng là cau geh bơngă pin dờn ngan, ồng sùm lam lài lơh krơh niam ai làng bol tàm thôn in đòm jat, hòi jà oh kòn tàm hìu lơh krơh lài nàng làng bol tàm [òn lơgar in đòm jat mờ lơh ngan pơđơl pràn tàm broă lơh sa.

Ồng bơto sồr làng bol tàm thôn pal git ngui niam ală bơta kuơ niam bơne\ ngan bơh bơhiàn niam chài bơh yau bơh mò pàng he dê lời wơl, kuơmàng là bơhiàn niam chài pơnrơ is ngan bơh cau M’nông dê.

Ồng Bon Krong Y M’Rong, Phó Bí thư Đảng uỷ xã Dà Rsal, pà gi\t, kơnờm bơh geh ală cau geh bơngă pin dờn tàm [òn lơgar bè Y Biêng, neh dong gơnoar atbồ xã tàm broă mblàng yal gùng dà broă lơh bơh Đảng, kơrnoat boh lam Dà lơgar dê geh cồng nha rlau. Làng bol pin dờn lòt jat Đảng, Dà lơgar, tơryăng tơryồng lơh broă lơh sa mờ sền gàr bơhiàn niam chài krơi is ngan bơh kòn cau he dê.

Xã geh jơh ală 7 thôn, tàm hơ\ geh 4 thôn làng bol cau Yoan mờ 3 thôn là làng bol kòn cau M’nông Gar. Ală jơnau bơto sồr bơh cau kra [òn dê, làng bol pin dờn ngan mờ lơh jat bơh ală broă lơh ngan, tơryăng tơryồng tàm broă lơh sa, pin dờn lòt jat Đảng, Dà lơgar mờ bơta kuơmàng rlau tai là làng bol neh sền gàr niam ngan bơta lơngăp lơngai tàm [òn lơgar.

 Ngui niam ală bơta kuơ niam chài is bơh kòn cau dê. Iang nùs lơh broă lơh sa, đòm jat broă lơh sa jak bơh ală tiah ndai dê. Bulah rài kis phan bơna ờ hềt tơl ngui tơl sa ngan mơya neh geh bơta tam gơl uă ngan pơndrờm mờ lài, rài kis ngai sơlơ kơ\ kơl jăp, ờ geh jơnau lơh roh bơta lơngăp lơngai.

Mờ bơta dùl nùs bal bơh làng bol dê, nam 2017 pa do, xã Dà Rsal, kơnhoàl Dam Rong, càr Lâm Đồng neh geh dờp tơl khà [òn lơgar pa. Do là xã bơh sơnrờp tàm 64 kơnhoàl r[ah 30a bơh gùt lơgar dê lơh jơh ală broă lơh bơ\t bơtàu [òn lơgar pa.

Nàng lơh geh cồng nha do, dùl bơnah geh bơta tă pơgồp bơh ală cau geh bơngă pin dờn dê bè ồng kra [òn Nơm Y Biêng, hòi jà làng bol dùl nùs dùl tồr tơrgùm bal pràn bal mờ dà lơgar bơ\t bơtàu rài kis ngai sơlơ hờm ram lơngăp lơngai chờ hờp.

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến