VOV4.K’ho-Jat bơta hòi jà bơh gơnoar atbồ tiah do dê, làng bol kòn cau K’ho tàm [òn Klong Tum tus ơm kis lơh sa kơ\ kơl jăp tàm [òn pa kềng gah gùng rơndeh 27 tàm thôn Đoàn Kết, xã N’Thol Hạ, kơnhoàl Đức Trọng, càr Lâm Đồng. Tàm tiah ơm pa, làng bol neh rơ hời tam gơl bơta kơlôi sơnơng, broă lơh mờ gơ gơs là [òn pơnrơ lam lài bơh xã [òn lơgar pa N’Thol Hạ dê.

            Làng bol kòn cau K’ho tàm [òn Klong Tum, xã N’Thol Hạ, kơnhoàl Đức Trọng, càr Lâm Đồng geh gơnoar atbồ tiah do hòi jà, dong kờl ai ơm kis kơ\ kơl jăp tàm thôn Đoàn Kết, xã N’Thol Hạ bơh nam 1992. Rài kis tu\ hơ\ bòl glar kal ke ngan.

Bơh sơnrờp làng bol mìng lơh kòi sre dùl kàl lơm, cồng nha lơh geh ờ uă. Broă tùc tam phan jơh ală ndrờm kơ\p kơnờm lơm tàm trồ tiah, lơh ờ geh tơl nàng sa, sùm pal dờp bơta dong kờl phe bơh dà lơgar dê.

            Tiah ơm kis pa [òn Klong Tum rềp nhàr bal mờ xã Thanh Bình (mìng là cau Yoan lơm) kung gơ wèt kơnhoàl Đức Trọng sơl. Sền go\ làng bol cau Yoan tàm xã Thanh Bình dê tam kơphê mờ tam tờm nha tu ròng tu ruồi brài, rài kis bơtàu tơnguh ngan…, làng bol kòn cau K’ho kung rơhời đòm jat mờ lơh sơl.

Ồng K’Bếu yal, hìu bơnhă ồng geh làng bol cau Yoan bơto pơlam bơta mờng chài kuơmàng ngan tàm broă lơh sa. Să tờm ồng kung gi\t ngan kong bòl glar kal ke nàng lùp bơsram broă lơh sa pa nàng cèng wơl cồng nha lơh sa uă…

Sươn mìr bơh hìu bơnhă ồng dê ala tài lài do mìng tam dùl kàl tơngời halà sre mìng lơh dùl kàl lơm, tu\ do neh tam gơl mờ ală sươn nha tu gùt nam sùm kis dờng tơlir niam ngan. Là hìu bơh sơnrờp tàm [òn Klong Tum lơh broă lơh tam nha tu ròng tu ruồi brài, rơhời hìu bơnhă ồng K’Bếu neh geh rài kis hờm ram tơl ngui tơl sa.

Bè bơta lơh sa den bơh sơnrờp a` geh oh mi cau Yoan tàm xã Thanh Bình sồr a` ba` tam mìng tơngời lơm mờ pal tam gơl te\ nàng tam tờm nha tu ròng tu ruồi brài. Bơh sơnrờp tài ờ geh uă bơta mờng chài den tàng a` lơh ờ geh cồng nha uă.

Mơya, rơhời tơnơ\ do a` neh lơh geh priă jền uă bơh broă tam tờm nha tu ròng tu ruồi brài. Pah nhai a` tăc bàr pe dơ\ kén mờ pah dơ\ tăc kén bè hơ\ den a` geh priă jền bơh 3 tus 4 tơlak.

Tu\ do, kén tăc gơguh ngan, den tàng priă lơh geh bơh hìu bơnhă a` dê kung geh uă rlau mờ lài sơl. Kơnờm bơh priă lơh geh do mờ a` neh ròng oh kòn lòt bơsram tus gùng tus dà, ală oh kòn, kòn sau a` dê kis tam klac bal, tàm kờ` gơboh bal, gi\t tam pà bal bơta kal ke mờ oh mi gùt dar.

            Ồng K’Breo, là cau kra [òn pà gi\t, tus ơm kis tàm [òn pa, làng bol [òn Klong Tum neh rơhời tam gơl bơta kơlôi sơnơng, broă lơh, kis tam klac tàm dong kờl bal mờ gơ\p, tam klac bal mờ ală oh mi kòn cau ndai. Tu\ do, rài kis làng bol [òn lơgar dê neh ngan ngồn bơtàu tơnguh rlau, ồng K’Breo gơlơh chờ hờp ngan.

Làng bol pin dờn mờ iat ngan jơnau a` bơto sồr, làng bol mhar ngan gi\t wa\ bơta jak chài tàm broă lơh sa…Bơh [òn yau rê ơm kis tàm do, rơhời làng bol tam gơl bơta kơlôi sơnơng, broă lơh. Làng bol tàm do mìng lơh sre, lơh kơphê mờ tam tờm nha tu ròng tu ruồi brài…

Nam do, gơnoar atbồ tiah do sồr tam tu nàng lơh geh cồng nha uă rlau tai. Làng bol kòn cau K’ho tàm do kis tam klac ngan. Bơdìh mờ broă lơh sa, làng bol gam geh sơl nùs nhơm geh kơnòl uă tàm broă sền gàr bơhiàn niam chài bơh kòn cau he dê, bè đơs prơ, dròng cing..

            {òn Klong Tum, thôn Đoàn Kết tu\ do là ù tiah [òn lơgar pa pơnrơ ngan bơh xã N’Thol Hạ, kơnhoàl Đức Trọng dê. Ồng Lê Bá Dương, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã N’Thol Hạ, kơnhoàl Đức Trọng, càr Lâm Đồng pà gi\t, tàm gùng dà bơtàu tơnguh lơh sa bơh tiah do dê, thôn Đoàn Kết sùm geh xã sac rwah nàng lam lơh lài broă lơh pa.

Gơ wèt mờ broă lơh bơ\t bơtàu [òn lơgar pa tàm tiah do, tàm tơngai lài bal mờ bơta đơng lam bơh kấp ủy gơnoar atbồ tiah do dê mờ bơta dùl nùs bal uă ngan bơh làng bol tàm jơh gùt xã dê, sền bal xã neh jơh lơh geh 19 tàm 19 broă.

Tàm hơ\, broă lơh sa gơ wèt mờ làng bol den kung gam bơtàu tơnguh jat broă lơh công nghệ cao. Kuơmàng, gơ wèt mờ tiah Klong Tum bơh thôn Đoàn Kết dê, den tu\ do geh broă lơh tam tờm nha tu ròng tu ruồi brài neh lơh geh priă jền uă ngan.

Pơnrơ ngan geh hìu ồng K’Bếu, do là hìu làng bol bơh sơnrờp lơh broă lơh tam tờm nha tu ròng tu ruồi brài. Bơh cồng nha bơh broă lơh bơh hìu bơnhă ồng K’Bếu dê cèng wơl den uă ngan hìu làng bol ndai lùp bơsram đòm jat mờ lơh, mờ ồng K’Bếu neh geh ngan nùs nhơm dờng ơnàng bơto pơlam, hòi jà làng bol tam tờm nha tu ròng tu ruồi brài.

Gùng dà bơh xã dê tàm tơngai tus là tàm do bơtàu tơnguh broă lơh tam tờm nha tu ròng tu ruồi brài crơng gơs mpồl lơh broă bal nàng bơtàu tơnguh pràn kơldang rlau tai.

            Xã N’Thol Hạ neh geh dờp là xã lơh geh tơl khà [òn lơgar pa tàm nam 2016. Cồng nha lơh geh do geh dùl bơnah tă pơgồp uă ngan bơh làng bol [òn Klong Tum dê. Bơta pal sền dờng màng rlau là tiah ơm kis bơh làng bol dê neh gơ gơs là tiah lùp bơsram bơta mờng chài, rề ơnàng lơh uă ală broă lơh sa sươn sre cèng wơl cồng nha lơh sa uă ai làng bol kòn cau tàm càr Lâm Đồng in đòm jat mờ lơh bal.

Cau mblàng Lơ Mu K’Yến