Tam gơl tàm ù tiah Đak Ui khin cha jak chài
Thứ bảy, 00:00, 05/05/2018
VOV4.K’ho - Xã Đăk Ui, kơnhòal Đăk Hà, càr Kon Tum la dùl ù tiah kuơ màng ngàn tàm 2 dơ\ tam lơh mờ Tây mờ Mỹ dong klàs dà lơgar. Bơh tiah geh pơrya bè kơldung phào kơnong bơh bol sò tơm, Đăk Ui tu\ do neh brồ guh pràn ngan tàm broa\ lơh bơt bơtàu [òn lơgar pa. Tam gơl, hờm ram neh tus tơl [òn lơgar, tơl tiah kan kư\ kac màng rài yau.

        

            Bơh gùng Hồ Chí Minh lòt pơgap di 13 kơi sồ jat gah đah tô mat tơngai lik tàm gùng da\ chài ơnàng dờng lòt gan ala\ blàng sre ơnàng ngan,  suơn kơphe, cao su tơlir crư la tus tiah tam gơl xã Đăk Ui, kơnhòal Đăk Hà, càr Kon Tum. 43 nam tơnơ\ ngai đah jum dà lơgar geh tơng klàs jơh, Đảng bộ, gơnoar atbồ mờ làng bol xã Đăk Ui neh bơt bơtàu kơljap rùp sa\ ‘’Kơljap tàm rài tam lơh, pràn tàm rài ngap lơngai’’.

            Tus tu\ do tàm ala\ gùng tus 11 [òn tàm xã gơ lơh ua\ ngan neh  da\ mờ chài hala lơh mờ bêtông lòt rê bươn bòai ngan. Gùng lòt bươn bòai neh chul chồl lơh sa,  ka\ bro bơtàu tơngguh. 1.200 hìu nha\ làng bol tàm xã mờ 90% la làng bol kòn cau Sêdàng hìu lơi kung geh 1 lồ ù chi tam  ua\ rlau tai.  Lik bơh bồm mền tàm rài tam lơh,  ơm wơl đềt  mềr mờ ù dòr Đăk Ui, ồng Trần Xuân Lành kis tàm [òn 8, ai git:

            Dùl bơta tam gơl dùl trồ dùl tiah. Gùng lòt, hìu bơsram,  hìu sơnơm, lòt rê,  rơndeh rơndồ. Đăk Ui bơh dùl Nghị quyết, bơh dùl tu\ tơngai rhời cơnđòa gùh, rhời cơnđòa brồ guh rlau. Tu\ do,  den neh  tơl ngui tơl sa ngan. Rài kis bơh làng bol Đăk Ui tu\ do kờp bal jơh [òn 3, hơ\ sồng [òn 1a la [òn ngài ngan, jơh ala\ làng bol drờm geh dờp jơh, ngan la ala\ hìu nha\ geh màng mờ dà lơgar, rài kis khi neh drờm hala rlau mờ ala\ làng bol bè ờs.

            Tus Đăk Ui, sền blàng sre dờng ơnàng jòng, suơn kơphe, cao su tơlir gơs ngan, ờ cau lơi  sơnơng git tiah do lài òr la tiah tam lơh cui rcai ngan. Mìng kờp bơh nam1961 tus nam 1970 làng bol mờ du kich xã Đăk Ui neh lơh tus 289 dơ\ tam lơh mờ bol  sò tơm, cuh gơ dùh 6 nơm rơndeh par, sang  lik bơdĩh dar tam lơh tus 885 na\ bol sò tơm, ta\ pơ gồp tàm kes ròng ling geh rlau 7.700 sah kòi, 10 tấn tơngời… Xã đăk Ui la xã lam lài bơh Tây Nguyên tàm lơh geh anih làng bol pràn kơljap, mpồl du kich pràn,  cau kuang khin cha. Cồng nha bơh ling klàng làng bol Đăk Ui geh dà lơgar cih dờp mờ 6 gai lòng Giải phóng. Ngan la,  ngai 20/9/1971, Chính phủ Lâm thời kac màng đah jum Việt Nam neh jàu pà khà sra\ jờng rơ kuơ màng ngan: Mpồl khin cha jak chài geh phào crong làng bol. Chồl guh bơhìan [òn lơgar kac màng, cau Sêdàng tàm Đăk Ui neh lơh ngan brồ guh sơrlèt kal ke bơt bơtàu rài kis pah ngai slơ hờm ram. Bi U Thắng, kis tàm [òn 3, boh bơr:

            Rài yau bè lơh sa tờm ngan la mìng tam bùm blàng mờ kòi sre mờ tu\ do neh  tam ua\ kơphe mờ ròng phan. {òn 3 bè ròng rơpu, kơnrồ la gal ngan tàm xã. Kung sang rhời ba\ ù tam bùm blàng mờ ù tam ua\ nam den gơbàn klàr mờ ờ diơng ù. Geh tam gơl gơs tam kơphe la tờm ngan. Pơndrờm mờ   lài do,  bè bơtàu tơngguh lơh sa kung neh jơnhua gơbloh.

            Nàng bơsong geh jơnau kan bè bơtàu tơngguh lơh sa, sang sơbì jơgloh tơmù rbah, Đảng bộ, gơnoar atbồ xã Đăk Ui geh ua\ broa\ lơh di pal ngan, bè tam gơl rơndap chi tam pran ròng di pal mờ bơta  pràn gơtùi, bơta geh ngan bơh tơl [òn, ngui geh cồng nha ala\ broa\ lơh sa suơn,  dòr bơnơm,  chồl pràn bơtàu tơngguh ròng phan  dờng, dong  kờl làng bol ngui geh cồng nha ala\ khà pria\ càn dong kờl nàng bơtàu tơngguh lơh sa, ròng phan…

            Tus tu\ do, gùt xã Đăk Ui neh tam geh rlau 500 lồ chi tam công nghiệp, ròng phan geh mờr 2 rbô  nơm rơpu, kơnrồ, pria\ lơh geh kờp bal   23 tơlak pria\ dùl na\ cau dùl nam. Ala\ broa\ lơh bè ồs đèng, lơh sơnơm, bơto bơsram,  bơtơt rbòng dà, gùng lòt,  rơndap wơl cau lơh broa\, bơyai  wơl broa\ lơh sa mờ jơh mờ xã  lơh geh tàm bơt bơtàu [òn lơgar pa  gam lơh bơrnàng ai Đăk Ui in gờ` lơh gơs ala\ broa\ lơh gam wơl. Ồng Ngô Hồng Hưng, Chủ tịch UBND xã ai git,  dùl tàm ala\ broa\ lơh mờ gơnoar atbồ  [òn lơgar gam lơh ngan nàng geh  kơ\ kơljap la   tơnguh pria\ geh bơh làng bol:

            UBND xã kung neh  lơh bal mờ ala\ mpồl bơtìan lam sồr làng bol geh tam gơl chi tam,  tơngguh pria\ bơcri tuh lơh tàm lơh sa. Tàm broa\ sơng ka sền gàr chi tam la broa\ geh ngui  sơntìl pa.Phơng tuh pal di  pal. Xã kung geh lơh bal mờ Hội nông dân bơyai lơh broa\ lơh tàm blàng sre nàng pơlam làng bol.  Ai git cau tờm ngan bơt bơtàu [òn lơgar pa la làng bol mờ cau dờp bơta kuơ kung là làng bol, UBND xã  kung neh lơh bal mờ ala\ mpồl bơtìan, lam sồr làng bol  crơng gơs ala\ mpồl, ala\ hìu nha\ nàng  bơtàu tơngguh lơh sa geh cồng nha jơnhua pa rlau tai.

            Tus mờ Đăk Ui tu\ do tềng lơi kung geh làng bol  cri bơyai bè broa\ lơh sa, bè pria\ cao su, bời lời, kơphe…Ờ gam la xã tiah sar lơgar ngài tai bè lài do, ala\ gùng lòt neh geh lơh da\ mờ chài, mờ bêtông tơrbo\ jòng ai gơtùi  rơndeh dờng pơndiang phơng tuh, phan bơna rê tus hờ ala\ [òn. Phan lơh geh ờ gam cau kòn buơn bơklơn blơi. Ma\y bồm, ma\y ma\y kòi,  rơndeh lơ òr neh ơla sa\ kòn bơnus lơh broa\. Làng bol chờ hờp lơh ngan pơrlòng lơh sa, dùl nùs pin dờ` tàm bơta atbồ bơh Đảng. Ồng A Vượng, Bí thư Huyện ủy Đăk Hà ai git:

            Tàm broa\ mut lơh bơtàu tơngguh lơh sa, sang sơbì jơgloh tơmù rbah  bal mờ bơta bơcri bơh Đảng, Dà lơgar, bơh kơna\ hờ đang, làng bol xã Đăk Ui tàm tơngai lài ngan la tàm bơtàu tơngguh lơh sa, làng bol la nhap nhar ngan. Git ngui khoa học kỹ thuật tàm lơh sa ròng phan. Git ngui ma\y mok pa tàm lơh sa suơn sre. Bơh tềng tơl hìu nha\ nhap nhar tàm lơh broa\ lơh sa, sang sơbì jơgloh tơmù rbah den hơ\ sồng bơt bơtàu [òn lơgar hờm ram, pràn kơljap ờ do ờ da\ mờ gam lơh ngan tàm broa\ bơt bơtàu [òn lơgar pa.

            Bơh ù tiah geh pơrya bè kơldung phào kơnong bơh bol sò tơm, Đăk Ui tu\ do neh brồ guh pràn ngan tàm gùng bơt bơtàu [òn lơgar pa. Tam gơl pa, hờm ram neh tus tơl [òn, tơl hìu tàm tiah kan kư\ kac màng yau.  Broa\ gam ờ suk dờng ngan bơh gơnoar atbồ [òn lơgar mờ ala\ cau dùl rài tam lơh  mờ bol sò tơm tu\ do dê la gam dùl bơnah làng bol gam ờ sang geh bơhiàn rài kis yau,  ơlah lơh broa\, ờ hềt geh  rơndap broa\ lơh tàm ngui dơ\ hìu nha\,  ua\ `ô ơlak, deh gal kòn… gơlam tus jơgloh rbah. Đảng bộ mờ gơnoar atbồ xã neh geh broa\ lơh ai cau kuang, cau geh Đảng mblàng pơlam, lam sồr, dong kờl ala\ hìu nha\ do mhar gơguh jak brồ guh lik klàs rbah.

                                                Cau mblàng K’ Brọp

           

 

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC