Ngày 12/8 âm lịch hàng năm, đồng bào Tày, Nùng rộn ràng đi trẩy hội Háng Pỉnh hay còn gọi là “hội bánh nướng”. Bắt đầu từ ngày 12 đến ngày 15 tháng 8 âm lịch, những dòng người đổ về thành phố Lạng Sơn tham dự hội Háng Pỉnh ngày một đông.

Khắp nơi đổ về - Ảnh: VOV

Trước đây, Hội thường diễn ra ở chợ phiên Kỳ Lừa, bây giờ không gian được mở rộng tới khu công viên tượng đài đồng chí Hoàng Văn Thụ (phường Chi Lăng, TP Lạng Sơn). Hàng ngàn người tham dự, đa phần là người Tày, Nùng với sắc áo chàm xanh, đen truyền thống.

Trung tâm Văn hóa tỉnh Lạng Sơn tổ chức sân khấu để các dân tộc giao lưu dân ca - Ảnh: VOV

Không gian hát kéo dài từ khu chợ phiên Kỳ Lừa sang công viên tượng đài Hoàng Văn Thụ - Ảnh: VOV

Chợ càng về chiều càng đông, tiếng hát sli càng bay cao, bay xa. Bà Ngô Thị Liêm, người Tày tại Lạng Sơn cho biết: “Năm nào đến dịp trung thu tôi cũng đi hội Háng Pỉnh. Mỗi năm hội Háng Pỉnh đều đông vui, có năm đến hàng nghìn người tập trung về Chợ Kỳ Lừa hay dưới chân tượng đài Hoàng Văn Thụ để ăn bánh nướng, hát dân ca, nhộn nhịp từ sáng cho tới tối muộn. Đây là dịp để tôi được diện những bộ áo chàm của người Tày vốn thường ngày phải cất trong tủ; được gặp lại bạn cũ, được hát sli, lượn và để trau dồi thêm vốn kiến thức cho việc truyền dạy các làn điệu dân ca của người Tày".

“Háng Pỉnh” được khai hội từ rất sớm khi những câu hát sli, hát lượn được cất lên từ trai gái người Tày, Nùng xuống phố. Đây là lối hát dân ca đối đáp giữa các bên nam- nữ. Nội dung của những câu hát đơn giản là hỏi thăm, làm quen sau đó gửi gắm, chia sẻ tình cảm hay học tập các kỹ thuật, phương pháp làm ăn giữa các bản làng nhưng được đối đáp sắc sảo, ý nhị.

Hát đối nam nữ - Ảnh: VOV

Cuộc hát tại hội Háng Pỉnh có thể kéo dài đến khuya và nhiều đôi nam nữ đã nên duyên vợ chồng từ những câu hát. Nghệ nhân ưu tú Hà Mai Ven là người Nùng Cháo, ở xã Thụy Hùng, huyện Cao Lộc nổi tiếng gần xa với tài hát sli ,là nghệ nhân ưu tú trẻ nhất của tỉnh Lạng Sơn. Bà cho biết:“ Từ hội Háng Pỉnh mà nhiều người nên duyên vợ chồng. Vì năm nay họ hát hỏi thăm nhau, làm quen và hẹn hội sau trở lại đây tại hội Háng Pỉnh vì vậy lấy được nhau. Nhưng có nhiều đôi trai gái không nên duyên được thì giờ họ gặp nhau là bạn, kết bạn với nhau, giúp nhau suốt đời. Họ hát lại những bài hát ngày xưa đã từng hát cho nhau nghe. Và bây giờ khi nhà có hoạn nạn, ngày mùa không gặt kịp họ gọi nhau đến giúp không công dù có ở xa cỡ nào. Cái đó mới là cái hay, mới là tính cố kết của dân tộc Tày, Nùng.”

Nghệ nhân Ưu tú Hà Mai Ven- Giọng Sli - Ảnh: VOV

Năm 2019, Hát Sli của dân tộc Nùng được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Nhạc sỹ, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Hoàng Huy Ấm cho biết đây là việc làm cần thiết khẳng định tính hấp dẫn, độc đáo của hát dân ca Tày, Nùng và quan trọng hơn là có cách nhìn nghiêm túc trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể.

Đến với Lạng Sơn những ngày rằm tháng 8, là đến với Lễ hội Háng Pính của người Tày- Nùng. Những câu Sli, Lượn gợi thương, gợi nhớ vang lên khắp nơi từ đầu chợ Kỳ Lừa bên bờ sông Kỳ Cùng, lan tỏa đến chân dốc Sài Hồ như một ấn tượng khó quên nơi xứ Lạng- mảnh đất địa đầu biên cương tổ quốc./.

Vũ Miền/VOV Đông Bắc