VOV4.M’nông – Tâm rnôk bu\n bah nu\ih bu ur geh du\t âk nău klach. Knu\ng geh du nău jêt jêng [ư tât du nău khuch têh.
Rnôk bu\n, nu\ih me an ngêt sa to\ng ăp ndơ kah yor mô to\ng ndơ kah mbra [ư n’hu\ch soan rdâng nău ji, hao geh ntưp ăp nău ji tâm tưp, khuch tât nău hun hao bah oh bê, kon se n’hu\ch hun hao bôk rngok n’hanh ăp ndơ êng, [ư deh mô to\ng khay… na nê|, ndơ sa tâm ăp nar an đăp mpăn ăp ndơ kah kơt bah kơi aơ:
Chất đạm: Aơ lah chất kah khlay ngăn. Chất đạm geh bah poăch, ka, tăp, dak toh n’hanh ăp ndơ bah dak toh, tàu hũ, tuh nglang, ngũ cốc…
S^k: Pă săk soan an me n’hanh oh bê. S^k geh tâm play, cà rốt, dak toh, dak su\t, ngũ cốc.
Chất lăi: Kơl an nău hun hao tế bào rngok n’hanh pă an luh ndơ sa. Rngok bah oh bê lơn lah u\ch geh pă an chất lăi. Rlău ma ne\, chất lăi hôm kơl săk lăp du đêt vitamin dơh lơn: Vitamin A, D, E n’hanh Ka.
Ăp ndơ kah: 2 chất khlay ngăn lah canxi n’hanh sắt. Canxi geh âk tâm dak toh, tui, reng, tăp djăr… Sắt geh âk tâm poăch ndrôk, rhu\m chăng, cải. bah meng ne\ an ntop ăp vi chất êng kơt kẽm, magiê, bôh tâm rnôk bu\n.
Ăp vitamin A, B, C, D, E… geh tâm ndơ sa rêh kơt biăp, play lah ndơ kah mô dơi mô geh.
Ăp me bơ\ an tâm pă ăp nar sông sa, an sa ăp ntil ndơ rih n’hanh ntop ăp chất ndơ kah geh mô to\ng. an ngêt bah 2-2,5 lít dak du nar. Tâm rnôk bu\n, du hê nu\ih bu\n mbra hao bah 12-15kg.
Du nău an njrăng lah t^ng khay but uănh bu\n t^ng rơh: Ntơm bah rnôk bôk năp (jêng lah bah rnôk bu\n tât rnôk bu\n to\ng 3 khay) nu\ih bu\n an hăn but uănh bu\n gay uănh nđôi le\ rngôch n’hanh gay nai dak si uănh nău hun hao oh bê tâm rnôk ntreo. Ăp rơh but uănh bah kơi an t^ng nar bah nai dak si uănh nđôi oh bê. Tâm ăp nu\ih geh mha êng, oh bê an hăn but uănh nai dak si dâl gay dơi mbơh nt^m n’hanh săm ơm. Du nău [ư khlay tay lah ăp bu ur bu\n an chuh njrăng uôn ván, an chuh to\ng 2 nglai gay njrăng n’gang uốn ván klo\ an ọ bê, du nglai chuh njrăng [ah du khay.
Lơn lah, nău do\ng dak si tâm rnôk bu\n t^ng nău nt^m bah nai dak si: do\ng dak si tâm rnôk bu\n an du\t n’hâm rlăp. Ăp nu\ih ntưp ăp nău ji kơt ăp nău ji huyết áp, leh, bih môr hô, ăp bu ur bu\n [ah/jêt ván 2 n’ha, ntưp ji rpăk nting…. An geh nău mbơh nt^m n’hanh nt^m bah nai dak si sản khoa n’hanh chuyên khoa rnôk do\ng dak si.
Mpât hăn ăp nar: Rnôk bu\n, nu\ih bu ur dơi kan, thể dục ôi ơm, pâl ăp môn thể thao n’gơch. Êng ăp nu\ih way dơh rlih bu\n n’hanh ăp oh bê geh nău rlih bu\n na nao, oh bê an rlu rlău n’hanh geh nău ôp nt^m bah nai dak si chuyên khoa.
B^ch n’hanh răk rao săk jăn: Tâm rnôk bu\n me an dơi b^c to\ng ăp n’hanh hăk. Nsoh kho ao têh n’hơ, u\m rao ăp nar.
Dêr geh krăl ăch đah sa âk dak play, biăp, ngêt âk dak n’hanh hăn jâng ôi ơm.
Nu\ih rblang: Y Sưng Phê Ja
Viết bình luận