VOV4.M’nông - Trôk nar du\t năm mô ue\h lah dơh an du đêt nău ji rgâl trôk nar way mâp kơt djuôr trong n’hâm, siăk nđik, ji ndul, ji rpăk nting… geh trong hao hô lơn. Tâm trôk nar nđik, soan cho\l nău ji mô dăng, lah mô dơi săm ơm ji geh nău klach tât nău rêh kon nu\ih.
Ăp nău ji hao âk tâm yan nđik, ân njrăng bah kơi aơ:
Ji djuôr trong n’hâm: Trôk nar nđ^k lah rnôk [ư ăp nău ji mpeh trong n’hâm kơt hor muh, ji xoang muh, ji mlông ko, ji klơm soh… geh trong hun hao.
Ji chôt ndal: Tâm yan nđ^k, bri ju\r nđ^k, ăp nău ji geh tât play nuih kơt chôt ndal, hao mham tâm play nuih, djuôr play nuih… Dơi hao ngăch. Ta bri n’^k, trong mham rhoăt, [ư kol trong mham jêng tât rdih trong mham, chôt ndal. T^ng nău nt^m bah ăp nai dak si, nu\ih ji play nuih an [a [ơ uănh nđôi huyết áp ăp nar, n’hanh djôt dak si ji play nuih ăp tơ\ hăn bah dih.
Ji rpăk nting: Bri ju\r nđ^k [ư ăp trong mham bah dih rhoăt, [ư rnoh mham ndơ\ an ăp trong bah dih tâm ne\ geh sa, rsoan, rpăk nting đêt, [ư ăp nău ji kơt ji ol soan nting, ji ol rpăk nting, rhoăt dăng ta dôr gu\i, yơn bu\t.
Ji khăi tôr n’hanh te\k: Nkô| nău [ư ji te\k rnôk bri sroh nđ^k lah yor ăp trong mham rhoăt, [ư jêng mô ueh trong mham hăn bah ăp trong mham mât tâm tôr geh n’ăp glo tôr n’hanh ăp sre soan tôr. Rnôk tôr geh sôt mbra dơh jêng te\k tôr mô lah rngêr.
Ntil nău ji aơ way mâp ta kon se âk lơn ta nu\ih têh. Trôk nar nđ^k, kon se dơh geh môr ji tôr. Môr ji tôr ta kon se way geh ăp nău ji kơt duh, ji trôm tôr, môr tôr, luh ndâng tôr, ngơi mô tăng kloh…. Lah mô săm ơm, kon se dơh geh pluh khai tôr [ư te\k tôr.
Ji kop siăk lơh: Ji kop siăk lơh lah nău ji âk way mâp ngăn tâm rnôk bri nđ^k, ngăn lah rnôk bri ju\r nđ^k. Ăp nu\ih ji geh kop siăk lơh way geh ăp nău ji kơt duh mô lah luh dak rhal, ji bôk, way măt, siăk, hor muh, nu\ih klach nđ^k.
Ji ndul: Lah mô mât răm duh săk, he jêr dơi dêr ji ndul. Ji ndul yor bri nđ^k way geh du đet nău ji kơt ji ndul, ndra ndul, ngêt sa mô lêk, hăn ăch dak, mô lah m’ưm hok, jâng ty nđ^k. N’hanh đê| đo\ng lah klach mâp nđ^k.
Rnôk ji ndul yor nđ^k, he dơi do\ng dak si nkre pet ndul wa\r klo\ mô lah gâm duh n’ha ngải cứu gay n’at [ư duh ta klo\ n’hanh tâm ndul. He an mât răm duh đo\ng ndul rnôk b^ch n’hanh mô sa ăp ntil ndơ sa rih, nđ^k, r’iu.
Ji khung: Ji khung way geh plơ\ tay tâm ăp nar nđ^k, yor trôk nar nđ^k, soan chol rdâng nău ji bah săk he hu\ch n’hanh nta an dơh ăp ntil kaman helicobac-terpylori hun hao ngăch. Ăp kaman aơ lah ndơ [ư jêng ji khuch jêng tât ji khung.
Gay njrăng kop ji, đăp mpăn n’hâm soan tâm yan nđik, kônh wa an nsoh an răm, ngêt sa to\ng ăp ndơ kah, mô sa ndơ nđik, mô u\m ttu\k geh sial lăp.
Nu\ih răk rblang: Y Sưng Phê Ja
Viết bình luận