VOV4 - Tâm rnôk rgâl yan, yor trôk nar rgâl ndal, rnôk duh, rnôk nđik, rnôk nđ^t, dơh an kaman [ư jêng ji râh n’hanh hun hao. Nkô| trăch “N’hâm soan an ăp nu\ih” pơh aơ nkoch an kônh wa n’hanh le\ băl mpôl u\ch geh du đêt trong mât săk soan rnôk trôk nar rgâl yan. Lơn lah an mât răm an ăp bu ranh, kon se n’hanh oh bê. Ăp rmôt ji way mâp tâm rnôk rgâl yan n’hanh trong njrăng m’hâm [ư.

1. Ăp nău ji way mâp rnôk tâm mâp yan

1. Ji kop siăk:

Rnôk trôk nar tâm mâp yan, duh mih ndal jêng trong cho\l nău ji bah he mô dăng, he mbra dơh ntưp ji kop siăk. Trong cho\l nău ji bah nu\ih têh n’hanh kon se way n’hu\ch tâm lvang tâm pâp yan khay, yor r^ kaman siăk lơh du\t dơh lăp n’hanh [ư ji. Gay njrăng n’gang, ngêt sa to\ng ăp ndơ kah, ngêt âk dak, tiăr nti thể dục [a [ơ gay ngăch dăng săk soan cho\l nău ji, rao ty gay jăng n’gu ji tưp treh. Ntu\k gu\ an mât kloh ueh gay dêr njrăng kamun, kaman gu\.

2. Ji mlông dơ\:

Ji mlông dơ\ way geh ăp nău ji kơt ji uh rnôk loăn dak diu, khar ko, siăk n’hanh geh hor muh. Lah mô săm ngăch ji du\t dơh jêng tât môr klơm soh n’hanh rgâl ta soan rse play nuih, ryông play nuih.

3. Ji muh chiăt:

Ji muh chiăt đah nău ji đeh na nao, hor muh [ư âk nu\ih du\t jêr ât rdâng. Ji way mô dơi săm lôch lah le\ jêng ji jo\ bah

4. Ji trong proch:

Trôk nar duh nđik ndal [ư ndơ sa dơh ntưp kaman [ư ăp nău ji trong proch. Ji hun hao ngăch dơi [ư  ntoh ăp nău ji kơt ji ndul djroh, u\ch hok...

5. Ji môr klơm soh:

 Trôk nar duh phang rnôk yan puh mô lah tâm yan wai, klơm soh du\t dơh khuch. An tiăr nti ngăch dăng săk soan gay n’hanh soan cho\l nău ji

 6. Ji măt chăng:

Gay njrăng dêr, an uănh mât kloh ue\h săk nơm n’hanh ntu\k gu\ âm, dêr mâp pah đah nu\ih ji. Mô do\g nsum bok, ndơ puh măt, dêr nhâp măt, [a [ơ rao ty đah xa [u. Lah ntưp ji an rlu 7-10 nar gay nkhah êng n’hanh săm bah lôch, dêr ntưp tât nu\ih êng. An ndô măt nglăp rnôk hăn bah dih, ntruh măt ăp nar, pih bok ju\t măt đah xa [u n’hanh ih tâm duh nar.

7. Chiăt ka lơ ntô:

Nău rlơ\ êng duh nđik đah măng n’hanh nar ndrel nău n’hu\ch nđ^t n’hâm sial lah nău [ư ăp nău ji ta ntô kơt rănh đang, chiăt ntô, chiăt play chăng... he dơi m’h^ng kem ue\h ntô gay an nđ^t ntô. Hôm đah ăp nău chiăt, lah hô nău nai dak si lor rnôk do\ng ăp ntil dak si.

8. Ji nting n’ăng:

Trôk nđik lah rnôk ăp rpăng tâm săk nu\ih ji ntoh ăp nău ji ol n\hanh môr. Nkre ne\ lah ăp nău geh tâm lam săk kơt duh, pal ntô, hu\ch jâk săk… nu\ih ji nting n’ăng an njrăng nđik kăt. Lah nsoh an răm, ngăn lah rnôk luh dak rhal, mô dơi u\m dak nđik.

2. Du đêt ndơ sa kơl njrăng n’gang ji rnôk tâm mâp yan

- Trà

Ăp nu\ih ngêt 5 ka chok trà ônh du nar tâm 2 pơh dơi cho\l rdâng ăp ntil kaman lăp tâm săk rlău 10 tơ\ nkôp đah ăp nu\ih bên ngêt. Yor amino acid geh tâm trà tam n’hao ngăch dăng cho\l nău ji ngăch kơl he dơi geh săk soan ngăch dăng.

- Play bung

Nău do\ng dak et mô lah sa play bung ue\h da dê an săk. Yơn lah an njrăng du đêt nu\ih do\ng do\ng ăp ntil dak si hăk b^ch mô lah hao huyết áp ri nău do\ng dak et play bung dơi [ư kh^h an săk soan.

- Tỏi

Bah jo\, kon nu\ih le\ g^t do\ng tỏi gay săm ji kơt ntruh dak tỏi tâm muh gay rchăng n’gang kop siăk…Tâm tỏi geh selen n’hanh ăp nguyên tố vi lượng alliin [ư n’hao dơi bah trong chol nău ji, n’hu\ch huyết áp.

- Dak su\t

Trong dơh ngăn lah mpli 2 n’hoi cà phê dak su\t tâm du ka chok dak duh, ngêt tâm ăp ôi jêh rnôk dâk b^ch mbra kơl he n’hao dăng cho\l nău ji bah săk.

3. Trong rchăng n’gang rnôk ji tâm mâp yan

Tâm ăp rơh sroh nđik, ăp nu\ih an mât răng ko, ntang ntơh, dôn, n’hanh 2 mpang jâng. An mât răng tâm măng. Lơn lah an mât răm an ăp bu ranh, kon se n’hanh oh bê. Đah ăp nău ji jêng srê: an chuh vaccine rchăng n’gang srê t^ng bôk nău kan chuh pơk hvi an kon se jêt. Rnôk geh ji an tât ngih dak si but uănh n’hanh săm dâl.

Ndăn an nkhah êng nu\ih ji, nchoeng n’gang n’hanh rdêl nkh^t ntu\k srê

Ăp nu\ih tâm nkual geh ntưp t^ng trong n’hâm an wa\n bok put muh, ntruh dak si muh, lơi ir rgum âk nu\ih. Njrăng nkh^t măch, b^ch kăt mung, nkh^t tu dak tâm yăng gri, bồn dak, măm n’gâr dak, an soih kloh sor dak, puh dak si măch./.

            Nu\ih nchih rblang: Y Sưng Phê Ja