VOV4.M’nông - Chuh an kon se nău [ư du\t khhlay ăp me bơ\ an g^t n’hanh [ư t^ng an kon se. nău chuh mô kơl n’hao săk soan rchăng n’gang nău ji an kon se ma hôm rgop khlay kơl nking n’gang nău ntưp ji du trong tam.

Tâm ăp năm dăch aơ, nău chuh dak si an kon se dơi ăp me bơ\ du\t uănh khlay. Ntoh lư lah rlău ma nău chuh to\ng ăp nglay chuh an dơm t^ng bôk nău kan chuh dak si pơk hvi, âk me bơ\ hôm an kon se nơm chuh ntop du đêt ntil vắc xin rchăng n’gang ji êng. Aơ lah nău mbơh dôl rhơn tâm nău n’hao wât êng mpeh mât uănh săk soan tâm [on lan. Yơn lah, tâm rnôk ndơ\ kon se han chuh le\ geh mô đêt ăp me bơ\ rvê n’hanh v^ ve\ tâm nău đăp mpăn n’hâm soan an kon.

Bah kơi aơ lah nău nt^m bah ăp nu\ih way kan:

Lor rnôk hăn chuh, mô an kon se sa mô lah pu hơm yơn mô an kon se ji ngot gay dêr nu nău geh ju\r trong mham jêh rnôk chuh. Răk rao săk kloh ueh gay n’hu\ch bih grăi. Rnôk chuh rchăng n’gang, an kon se nsoh kho ao têh n’hơ gay kơl ăp nar dak si dơh [ư tâm rnôk but uănh. Gay n’hu\ch ăp rlơt dak si jêh chuh, rnôk ndơ\ kon hăn chuh, me bơ\ an djôt ndrôm sam [u\t chuh an kon se n’hanh mbơh an cán bộ dak si mpeh nu nău săk soan bah kon nơm, kơt: nu nău deh nse, kop ji, kiăt dak si, hoá chất n’hanh kiăt ndơ sa. Lơn lah njrăng ăp dun rlơn hô đah rơh chuh bah năp, kơt: duh hô, nhim jo\, r’ơl hok, phát ban…. Gay cán bộ y tế dơi rlăp lor rnôk chuh n’hanh ndruch tay nar chuh lah khlay. Nai dak si Phạm Văn Lào-Kruanh Ngih dak si Y tế dự phòng Dak Lak mbơh nt^m:

Lah kon se geh nău rlơn hô dak si ta rơh chuh bôk năp ri rơh chuh bah kơi, rnăk wâl an ndơ\ kon se hăn but uănh, uănh lah du trong na nê| lor rnôk an hăn chuh tay đo\ng lah mô. Nău kon se duh hô rlău 38,5 độ C ri an rlu rơh chuh ne\. tal 2 tay lah kon se geh ntưp du đêt nău ji tâm tưp ri me bơ\ an ndơ\ kon tât ăp ngih dak si săm, ta ne\ ăp nai dak si mbra nt^m an nău chih.

Mpeh trong [ư chuh ta ngih dak si, nai dak si Lê Thị Xuân Hạnh, Kruanh trạm y tế phường Tân An, nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor DakLak an g^t:

Lor rnôk ntơm chuh, mpôl hên geh nchrăp mpôl mbơh nt^m uănh săch lor. Ta aơ mpôl hên nt^m an kônh wa ăp nău nt^m n’hanh rchăng n’gang nău săm. Nău nt^nh me bơ\ gu\ tay uănh nđôi jêh chuh 30 mn^t. Nt^nh me bơ\ jêh rnôk s^t jay lah kon duh, geh nău tât êng an ndơ\ tât ngih dak si dâl.

Jêh rnôk chuh, kon se gu\ ta ntu\k chuh nklăp 30 m^n gay uănh nđôi nu nău săk soan. Rnôk s^t jay, an uănh nđôi kon se đêt ngăn 24h jêh chuh gay saơ n’hanh mkra ơm ăp nău dun rlơn dak si. Rnôk aơ me bơ\ hôm e an kon se ngêt, sa, um răk rao kơt êng năng.

Ntu\k chuh bah kon se geh môr chăng yơn aơ lah nău way geh n’hanh mbra bah êng, mô geh klach rvê. An ju\t nđik ntu\k chuh an kon se, kơl bah ji, mô mô ju\t duh. An njrăng ân kon se ngêt âk dak mô lah bu mê| âk lơn n’hanh nsoh kho ao n’hơ. Rnôk kon se duh hô, me bơ\ dơi an kon se do\ng dak si bah duh yơn geh nău nt^m n’hanh nău đă bah cán bộ ai dak si. Mô an kon se ngêt dak si bah duh rnôk kon se mhe dơi chuh yor [ư kơt ne\ lah mô ueh n’hanh geh rnôk klach an kon se. Mô dơi ntă du ntil ndơ, kơt: nglâng tăp djăr nglang, bum tây mô lah ntăr dak si bah duh ta ntu\k chuh yor kơt ne\ mbra [ư n’hu\ch tam bah vắc xin. Nău khlay ngăn lah me bơ\ an kon se hăn chuh di nar n’hanh chuh nkah tay to\ng ăp.

            Nu\ih rblang: Y Sưng Phê Ja