VOV4.M’nông - Choih play leh lah ngoay tâm âk nău ji way mâp ngăn tâm ăp nău ji choih trong proch n’hanh nu\ih [on lan lo\ way an ji hô mơ tât ngih dak si săm, [ư âk nău khuch hô.
* Du đêt nu\ih geh choih play leh geh nău djuôr play leh lah mô dơi săm ơm. Choih play leh gu\ jo\ ir tâm leh [ư khuch đo\ng tât leh.
Mpơl saơ rnôk geh choih play leh: Ăp rơh ji ta dôn rnôk geh choih play leh kơt jêr năl đah ăp rơh ji bah nău ji êng. Yor r^ rnôk geh ji dôn an hăn but uănh dâl gay nai dak si nchroh, lah ntôn geh choih play le\ ri an dơi siêu âm, chụp X-quang gay dơi săm ơm.
Nkô| nău:
- Yor chrach đêt ir.
- Nău ntop bah kaman rnôk kh^t luh trong chrach mô lah tă bah ăp ndơ nja nkân tâm dak cho… jêng rchoa\l an ăp chất tâm krêp tay jêng rchoa\l.
- Yor ngêt dak đêt, yor trôk nar duh, roh dak, roh dak rhal jêng tât [ư n’hu\ch rnoh dak cho.
- Yor ndơ ngêt sa, yor nău ji, yor ngêt dak… [ư duh ăp chất kơt canxi, uric, oxalat tâm dak cho âk ir.
Njrăng n’gang n’hanh ndơ sa đah nu\ih ji geh choih play leh:
- Ngêt âk dak (aơ lah nău khlay ngăn): An ngêt nklăp 2-3 lít dak ngăn du nar (Ngêt pă tâm ban âk tơ\ tâm nar). Ngêt âk dak nkre kơl dêr geh choih leh nkre kơl ntrôl luh ăp choih jêt lah geh.
- Sa jêt, sa đêt poăch: Sa ndơ sa geh đêt bôh, sa đêt ăp ntil poăch. Dơi sa ka rgâl an poăch. Tui reng an sa ta rnoh đêt.
- Ngêt sa tâm di ndơ sa geh canxi (kơt: dak toh, bơ, phomai…) du nar dơi ngêt nklăp 3 ka chok dak toh rêh. Mô vêr ăp ntil âk ir ăp ndơ sa geh canxi, [ư săk mbra geh rbăk nting.
- N’hu\ch ăp ndơ sa geh âk oxalat kơt: trà tăng, cà phê, chocolate, rnih lưk, ngữ cốc, biăp rklân.
- An ngêt âk dak cam, dak chanh, dak play bung rêh: ăp ntil ndơ ngêt aơ geh âk citrat kơl rchăng n’gang tay jêng choih play leh.
- An sa âk biăp rih: kơl lêk ngăch, n’hu\ch lăp ăp chất [ư choih play leh.
- Dêr ăp ndơ sa geh chất purin [ư choih play leh kơt: ka kro, poăch kro, tui kro, poăch ndu\ng, ăp ntil dak măm, proch sur, proch ndrôk.
Sa âk chất ngi lah nkô| nău [ư tât geh choih play leh. Yor ndơ sa âk protit n’hanh lăi mbra n’hao tay hàm lượng cholesterrol tâm dak play măt, jêng choih.
Yor nê, gay dêr nău jêng choih leh, an n’hu\ch ăp ndơ sa geh cholesterol âk kơt poăch ngi, klung klơm, tăp ka, reng, nglâng chăng tăp kik…, nkre, an sa âk biăp play rih n’hanh du đêt ndơ sa geh tam n’hu\ch cholesterol kơt: tỏi, hành tây, sêt hương, mộc nhĩ krak./.
Nu\ih răk rblang: Y Sưng Phê Ja
Viết bình luận