VOV4.M’nông - Ta nkual [on têh Buôn Ma Thuột, Tổng cục Thuỷ lợi kan nsum đah Sở Nông nghiệp Phát triển Nông thôn Dak Lak mhe [ư tâm nchră trong nkra hun hao n’hong dak bât nkual Tây Nguyên. Râng tâm nchră geh nu^h ntơh măt ăp nhih pah kan mpeh tổng cục, kruanh rđău kan ăp Chi cục thuỷ lợi, Sở nông nghiệp phát triển nông thôn, ăp công ty thuỷ lợi n’hanh nhih pah kan khoa học thuỷ lợi ta nkual Miền Trung- Tây Nguyên. Ăp nu^h ntơh măt ndrel uănh năl ăp nău tât trôk nar dôl geh, uănh năl ăp ntul rlong an hun hao n’hong dak bât ta nkual n’hanh ndrel tâm nchră mpeh ăp trong nkra.

Ăp n’gor Tây Nguyên a[aơ geh rlău 2.260 dak bât têh, jêt n’hanh dah găp; tâm ne\ geh 1.150 n’glău n’gâr dak, 942 bât dak hao, hôm [a [a\ ăp ntu\k bơm, đah rlău 5.000km rbông dak le\ dơi rgâl nâp rho\ do\ng an 216 rbăn ha tơm tăm.

Rnoh neh ba lo\ ta nkual dơi to\ a[aơ lah 50%, cà phê lah 21%. Hôm rnoh aơ lah rlău 400 rbăn ha cà phê ta aơ an joi dak bah ăp tu dak êng du\t ka[ah, lơn lah tâm rnôk ntu\k ntô bri le\ phah hô.

Wa Trần Thế Hoan, Kraunh công ty TNHH du ntu\k kan [ư dak bât Dak Lak an lah, nău joi trong gay hun hao dak bât ta Tây Nguyên du\t ndal, yor kơp m^n, dăp rgum bah năp đaơ le\ t^ng ngăch đah n’hêl na nê|:

“Ntu\k ntô le\ phah, trong dak hoch le\ soăt, rnoh dak nar lơ hu\ch. Yor nê, du đêt dak bât, bôl geh ntêm to\ng dak t^ng trong vê| ri mô dơi to\ an rnoh neh kơp bah năp đaơ. Rlău ma ne\, jêh uănh nđôi na nê| mpôl hên saơ ta âk dak bât, rnoh to\ n’hêl na nê| le\ âk lơn nkôp đah rnoh neh to\ vê| lor. Yor r^; lah mô geh ăp trong, uănh m^n tâm ban tay tu dak, ri nău mô to\ng dak an tơm tăm hôm e geh”.

Nău mô to\ng dak to\ plơ\ s^t plơ\ hăn tâm ăp yan wai dôl nking n’gang têh đah hun hao lo\ mir ta nkual Tây Nguyên ue\h nđir, [ư neh ntu geh mpu\ng lir, [ư âk nău roh đăp mpăn rêh jêng rnôk ăp nkual [on lan ach o na naơ âk năm an rdâng khuch khat yor duh phang.

Tâm rnôk jăch ndăn joi tu dak an tơm tăm, [on lan Tây Nguyên le\ koar rhiăng rbăn ntu dak, koar jru tâm dâng neh rhiăng mét. Tiến sĩ Hoàng Ngọc Tuấn, Viện trưởng Viện khoa học Thuỷ lợi Miền Trung Tây Nguyên, an lah, nău aơ bôl dơi mkra bah năp măt yơn [ư Tây Nguyên le\ khar lơ khar tay:

“Rdâk nkra rlău ir rnoh dak tât ri [ư rnoh dak mu\r jru du\t ngăch. Ri nău aơ dơi mkra bah năp măt, yơn lo\ [ư hu\ch dak mu\r ta lam hvi, [ư khuch du\t âk tât ăp nkual êng”.

Trong mkra dak bât

Bah năp ăp ntul rlong mpeh tu dak ma Tây Nguyên dôl rdâng, ta rgum nchră, ăp đại biểu rgum tâm nchră mpeh nău rgâl ntrong [ư ntuh kơl, dăp tay tuch tăm, kơt t^ng khoa học kỹ thuật mhe gay mât uănh, so\k joi tu dak săk rnglay, nâp nâl.

T^ng du đêt đại biểu, nău kơt t^ng công nghệ to\ ntêm nkrem hoch luh êng dôl dơi [ư ngăch tâm 2-3 năm dăch aơ, an dơi ua\nh lah ngoay tâm âk trong mkra lor.

Wa Nguyên Văn Dẫn, Groi kruanh Ban mât uănh, joi [ư dak bât n’gor Konn Tum an g^t, trong mkra aơ dôl mô geh uănh lah di bah mpeh ngih pah kan ngih dak:

“Lah ma nău aơ an geh âk ntrong [ư rlong lor. Ăp n’gor an geh ntrong [ư rlong lor, n’gor an ntuh kơl lor, gay bah ne\ uănh lah di săk rnglay. Lah an [on lan [ư êng ri nău n’glôch jêh, uănh lah săk rnglay mbra mô tâm di đah nău ngăn”.

Mpeh kon nu\ih rgop ntuh kơl, du đêt đại biểu râng rgum nchră an lah, gay ntru\t nsôr [on lan, ntu\k nkra njêng tăch rgâl, kơt t^ng ăp công nghệ, trong mkra dak bât mhe, Ngih dak an geh nău ntuh kơl geh trong r[o\ng, tâm rgop đah ăp nău kơl mpeh rgâl ntil tơm tăm gay geh săk rnglay âk.

Wa Phạm Hữu Hào, Groi kruanh n’gâng kan tuch tăm mât rong n’hanh hun hao [on lan Dak Nông, nkoch nău rgop:

“Bah năp lor he an geh nău kơl na nê| joi ăp tu tơm ntuh kơl: Nău kơl ne\ an na nê| lah ngih dak ntuh kơl, ntop kơl moh ndơ, nu\ih [on lan, ntu\k nkra njêng tăch rgâl an [ư êng moh ndơ, jêh ne\ trong mât uănh, so\k joi [ư dak bât m’hâm [ư. Tal 2, tâm ban đah nău ne\, he an rgâl ntil tơm tăm an ăp ntil tơm u\ch đêt dak lơn”.

T^ng nu nău mbơh bah Ntu\k dăp rgum Dak bât, N’gâng kan tuch tăm mât rong n’hanh hun hao [on lan nkoch ta rgum nchră, duh phang ta Tây Nguyên ăp năm lơ hao lơ hô, rnoh neh tơm tăm geh khuch khat hao ngăch. Năm 2014 Tây Nguyên geh bơi 76.000ha geh khuch khat, năm 2015 hao bơi 144.000 n’hanh 2016 rlău 176.000ha.

Nău aơ dôl n’gluh đă du\t jăch ndăn, mô knu\ng mpeh ăp trong mkra hun hao, ma hôm ơm ndơ\ trong mkra na nê|, rgop kơl Tây Nguyên hun hao nâp nâl./.

Nu\ih nchih rblang: Y Sưng Phê Ja