VOV4.M’nông - Geh du\t âk ntil nău ji geh tât sêk mbung. Aơ lah nău ji [ư jêr ât n’hanh khuch tât săk soan, ngăn lah đah kon se. Kon se du\t u\ch mât sêk nâp n’hanh dăng.
Sêk knu\ng dăng n’hanh ueh lah g^t [ư kloh. Lah mô g^t mât chăm n’hanh răk kloh ueh sêk mbung an kon se di trong [ư jêng tât âk săk rnglay kơt: sêk ndơng, sêk ta, sêk nsoet, môr gâm n’hanh tu sa sêk…
Kônh wa lơi ir an kon se sa [anh, mứt, kẹo n’hanh ăp ndơ sa geh âk sik. Mô an kon se bên pu đah ding n’hanh mu\m ding dak toh mô lah dak nkao play mô dah dak nju\ng tâm mbung ăp rnôk kon se hăn b^ch ngăn lah tâm măng.
Me bơ\ mô dơi ndra rwa\t êng dak si lah nsum n’hanh ngăn lah kháng sinh tetracycline an kon ngêt. Mô an kon se bah dâng 10 năm do\ng ăp ntil dak si tetracycline, yor ăp ntil dak si aơ mbra khuch tât ndrui sêk bah kon se [ư êr sêk nkre re yor dak si.
Tâm 3 năm bôk năp, ndơ sa kah tâm ban du\t khlay an nău hun hao sêk ueh dăng. Ndơ kah ueh mbra ntrôl nău hun hao nâp dăng bah sêk n’hanh gâm.
Njrăng: sa ăp ntil ndơ sa geh tam [ư kloh sêk, kơt lah: cà rốt, phomat, ăp ntil ka, ăp ntil biăp play âk vitamin C (kơt plân srat, cam, chanh, play bu\ng…)
Kônh wa ntơm [ư kloh mbung bah kon se bah rnôk kon se mô ho\ hon sêk. [ư kloh na naơ gâm jêh rnôk kon se pu. Kon se ngêt dak dil jêh rnôk pu toh me mô lah jêh pu ding dak toh, an kon se pu ding dak gay rsu\ng mbung. So\k gạc mô lah bok rbân [ư bê| dak kloh ju\t đah nglău ty n’hanh rbôch gâm jêh rnôk kon se pu mô lah sa.
Lah kon se mô ho\ geh mô lah mhe hon sêk, mô ho\ g^t rsu\ng mbung n’hanh brăch dak, ri me bơ\ dơi an kon se ngêt dak jêh rnôk sa. So\k gạc [a\r tâm nglău tu mbu\k tâm dak kloh gay ju\t sêk, gâm an kon se, ân ju\\t n’ăp tâm trôm n’hanh bah dih.
Rnôk kon se geh đêt sêk gâm, me kon se dơi do\ng gạc trăm dak gay ju\t sêk an kon se jêh rnôk sa. Rnôk kon se geh âk sêk lơn n’hanh kon se g^t brăch dak, ri he dơi do\ng [rô|I tho sêk jêt geh rsau rbân jêt tâm di mbu\k dak mô lah kem tho sêk do\ng an kon se gay [rô|i tho sêk an kon se jêh ăp tơ\ sa.
Đah kon se 3 năm deh, ân njrăng rnôk do\ng kem tho sêk kon se geh fluor. Kon se du\t dơi loăn kem rnôk tho sêk. Nău loăn kem geh fluor [a [ơ [ư kon se ntưp nău ji fluor, ndrui sêk jêng brâp n’hanh [ư êr sêk. Nu\ih hô [ư ueh sêk.
Nti an kon se bên tho sêk di trong đah kem tho sêk geh fluor, đêt ngăn 2 tơ\ du nar, ôi n’hanh rnôk hăn b^ch.
Nu\ih rblang: Y Sưng Phê Ja
Viết bình luận