VOV4.Mnông: Xã Ia Blứ, nkuăl Chư Pưh, n’gor Gialai tă geh rhiăng nu^h têh ndro\ng bâh tăm tiu geh rnoh tăch khlay, âk play tâm âk năm mbro. Yơn lah, bâh bôk năm 2016 tât a[aơ, rlău 400/800 ha tiu ta aơ le\ kro kh^t, mô hôm dơi rêh yor nău bu tuh n’hanh kro phang, [ư an rlău 1 rbăn rnăk [on lan rnon rlău 200 rmen prăk ta ăp ngân hàng.

            Mô hôm geh tiu tăch, âk rnăk [on lan le\ tăch n’gâng tiu, tăch neh, tăch jay gay ma trok rnon. Kơp êng năm 2017, ta Ia Blứ geh rlău 1 rbăn nu^h [on lan nklơi [on hăn pah kan ngai n’hanh geh âk kon hoc nti cấp 3 rlu nti hăn joi nău kan gay ma kơl an rnăk vâl. Ta aơ geh bar pe jât ngih jay le\ geh ăp ngân hàng so\k n’hâp rnon yor mô dơi trok rnon. Ua\nh kon tăch jay trok rnon, său nklơi nti hăn joi nău kan. Wa Mai Liệu ta thôn Thuỷ Phú, xã Ia Blứ rngot nkoch.

            “Gâp geh 9 nu^h kon, r^ du hê tăch neh, tăch jay gay ma trok ngân hàng, 2 hê său nti jrô 12 nklơi nti hăn dăn kan an bu, hôm ăp său êng s^t ta quận Tân Bình, nkuăl [on têh Hồ Chí Minh dăn kan. Le\ xã Ia Blứ kanu\ng hôm neh, hôm n’gâng tiu mô hôm geh. Ta [on hên măng hăn, nar hăn”.

            Ndrel đah nău tup rnon kơt ne\ đo\ng bâh rhiăng rnăk êng, âk ntu\k tăch rvăt tiu cà phê ta xã Ia Blứ le\ tup ta nău geh rnon đo\ng. nô Trịnh Văn Dũng, nu^h tơm ntu\k tăch rvăt tiu cà phê ta thôn Thuỷ Hà, xã Ia Blứ, nkuăl Chư Pưh an g^t, gay ma nu^h [on lan u\ch tăch tiu an nơm, năm 2016, rnăk vâl gâp ntuh kơl rlău 70 rmen prăk an rlău 200 rnăk [on lan gay ma pah kan. Yơn lah, rhiăng ha tiu mô hôm geh yor bu   tuh kh^t ngăch, [ư an nu^h [on lan roh le\ rngôch, bar pe jât rmen prăk ntuh kơl bâh nô Dũng jêng rnon mô dơi ôp.

            “Nchrăp lêh tiu r^ gâp ntuh kơl an khân păng manh prăk, mô g^t lah tiu kh^t r^ gâp nơm roh dơm đo\ng. khân păng nklơi dơm tan e\ gay ma hăn kan an bu. Khân păng mô to\ng sa r^ mhâm dơi ma trok rnon an gâp. [on lan, lah he ôp rnon r^ yô| nđach đo\ng, 1 khay mô dơi geh 5 rkeh prăk ma trok ngân hàng. Ntơm nơh geh tiu nău rêh ta aơ to\ng ăp ngăn, neh khlăy, mô geh nu^h dơi rvăt, 1 sào lah 70 rkeh prăk, ăp ntu\k êng tât rvăt. A[aơ 20 rkeh prăl/1 sào mô geh nu^h rvăt.

            T^ng nău kơp bâh UBND nkuăl Chư Pưh, bâh năm 2016 tât a[aơ, ta aơ gẻh lău 870 ha tiu kh^t yor nău bu  tuh n’hanh duh phang mô dơi rêh tay. Nău ne\ nkre geh rlău 6.500 rnăk [on lan kơt lah mô dơi trok ngân hàng, đah le\ rnoh rnon hao tât 1.400 rmen prăk, du\t âk lah rnon. Rnon ơm ê ho\ dơi trok, [on lan kan lo\ mir mô dơi manh tay ta ăp ngân hàng êng gay ma tăm tay tơm êng. Wa Phan Văn Linh, kruanh UBND xã Ia Blứ an g^t [on lan geh neh, yơn nklơi dơm, ne\ lah nău jêr ta ntu\k tăm âk tiu Chư Pưh lah nsum.

            “U\ch manh tay tâm ngân hàng r^ mô geh rnon mơ, hăn manh prăk kon bah dih khlăy. Rlău 1 năm hao khlăy du\t âk. 2 năm lah le\ jêng rnon kơt ne\ hôm. [on lank an lo\ mir ta ntu\k a[aơ mâp âk nău jêr jo\t. khân păng u\ch bah rnon, nkre lah an dơi geh manh tay prăk đah ăp ntu\k êng, rnoh êng gay ma ntuh kơl pah kan tay. A[aơ manh 1 rmen prăk, 1 khay trok an 10 rkeh prăk hôm. Tâm 1 năm le\ tât 120 rkeh prăk hôm, mô geh rnoh geh r^ mô geh prăk trok prăk kon”.

            Bâh bôk năm tât a[aơ, UBND nkuăl Chư Pưh n’hanh UBND n’gor Gialai le\ geh 2 rơh pah kan đah ngân hàng ngih dak pah kan ta Gialai ndrel đah 7 ngân hàng CPTM lah tơm rnon bâh [on lan ta ntu\k, đă ăp ngân hàng ntoch năm trok rnon, nkre lah kơl an manh tay gay ma [on lan geh prăk pah kan. Yơn lah, ndơn an ngân hàng ngih dak n’gor an g^t, yor Gialai mô geh mbơh nău bu  tuh ta tơm tiu, jêng mô geh nău kơl kơt aơ.

            Wa PHạm Ngọc Đức, Chánh văn phòng UBND nkuăl Chư Pưh an g^t, n’gâng kan n’hanh ntu\k kan têh ta nkuăl Chư Pưh dôl joi trong kơl an [on lan ta ntu\k rgâl mhe tơm tăm, nkre lah đă [on lan pơk hvi tay rnoh neh tăm tiu, der geh nău tât.

“Lah ma hun hao tăm tiu tay lêng lang, mô t^ng nău mpo\ng kan r^ [ư jêng khuch khat âk mpeh wa\ng sa ta rnăk vâl du\t âk. Nău ntru\nh bâh nkuăl tam let năp tay lah rgum ta nău nt^m nu^h [on lan rgâl mhe tơm tăm. Nt^t lah kơt tâm rgop ta cty Đồng Dao gay ma hun hao du đê| tơm tăm ndơn an tơm tiu, đă [on lan bah ir hôm tăm tay rnoh tiu tan eh mhe, tâm rgop tăch rvăt tiu kloh ueh, hun hao t^ng trong pah kan tăm tiu nâp nâl”.

            Nu^h rblang: Thị Đoắt