VOV4.Mnông: Ntơm mhe lăp tât khay mih yơn ta n’gor Kon Tum le\ geh 2 rơh kh^h sa sêt [ư 8 nu^h lăp săm ta ngih dak si. Nău aơ klâp lah hôm nha geh âk lah nu^h [on lan hôm nha geh nău bên pâk sêt n’hanh sa sêt lêng lang kơt a[aơ.
Lôch ăp rơh mih bôk yan mih, ăp nả rnôk hăn ta bri mô lah tăn mir, nô A Sủi ta [on Kon Năng, xã Đak Choong, nkuăl Đak Glei way pâk ăp sêt ma nii geh mâp ta trong. Yor năk rvâl jêr jo\t, mô geh tăm biăp sa jêng biăp sêt lah du\t khlay tâm rơh sông bâh rnăk vâl nô A Sủi.
Hăn pah kan tâm bri gâp saơ sêt lah gâp pâk s^t. mô geh biăp sa. An bu ranh năl ndơ sa r^ sa, sêt mô dơi sa r^ jăng lơi, sêt I dơi sa rnăk vâl gâp gâm sa.
Nău kan gay ma g^t năl sêt kh^h n’hanh sêt sa a[aơ bâh nu^h [on lan lah knơm ta nău g^t năl bâh kăl e. nô A Ốc [on Măng Mô, xã Măng Cành, nkuăl Kon Plông an g^t, bâh ntơm jê| nôle\ geh u che, mê| bơ\ nt^m nău hăn ta bri pâk sêt s^t sa.
Sêt le\ geh u che sa bâh kăl e tât a[aơ hôm, jêng lah g^t năl mơh ntil sêt sa, mơh ntil sêt mô dơi sa, lah mô g^t năl na nê| ntil sêt r^ mô nănh s^t sa. Sêt sa geh nchrăp dang r^ kơt lah môp, hôm sêt kh^h r^ kơt môp đo\ng yơn lah ta nklang geh bêk krăk mô lah gur lah sêt kh^h.
Yơn lah geh du nău ngăn mô di ăp nu^h dơi g^t da dê mô lah nău g^t vât na nê| gay ma mô geh tâm w^ ta nău pâk sêt s^t sa. Ta [on Măng Mô ta năm 2013 yor mô g^t năl sêt kh^h sêt sa, nô A Bro le\ pâk sêt s^t gâm du ngan gay ma sa nar r^ geh kh^h n’hanh kh^t ôi nar ba kơi. T^ng nău mbơh bâh wa A Ninh, kruanh UBND xã Măng Cành, nău mbra geh kh^h sa sêt lah du\t âk.
Bâh ntơm [on lan le\ g^t mơh sêt kh^h, mơh sêt mô kh^h yơn lah rơh mom a[aơ bu mô g^t ne\ lah sêt kh^h mô lah sêt mô kh^h jêng lah geh sa mbra khuch âk tât săk soan bâh nu^h [on lan.
Kơt mpôl hên le\ nkoch, ta n’gor Kon Tum ntơm bah kêng du\t khay 5 tât a[aơ le\ geh 2 tơ\ khêh sa sết bri [ư 5 nu^h tâm du rnăk ta [on Nú Vai xã Đak K’roong n’hanh 3 nu^h tâm du rnăk ta [on Ri Mẹt, xã Đăk Môn ndrel gu\ ta nkuâl Đăk Glei lăp nhih dak si săm. Du\t lap lah le\ bar tơ\ khêh mô geh nu^h kh^t. Ta năp geh ma nău hôm khêh tay sa sêt bri, phóng viên nkô| way nkoch đăp mpăn kloh ue\h ndơ ngêt sa le\ geh rơh tâm ôp đah Bác sĩ chuyên khoa 1 Hoàng Chí Trung, Chi cục trưởng Chi cục đăp mpăn kloh ue\h ndơ ngêt sa n’gor Kon Tum mpeh nkô| nău dja. Mpo\ng ma rơh tâm ôp dja kônh wa n’hanh băl mpôl geh ăp nău lư ue\h gay ma sa sêt bri đăp mpăn lơn.
Ơi Bác sĩ Hoàng Chí Trung, Chi cục trưởng Chi cục đăp mpăn kloh ue\h ndơ ngêt sa n’gor Kon Tum, phâm may uănh năl geh ma nău khêh sa sêt ta n’gor Kon Tum mêh?
Bác sĩ Hoàng Chí Trung: Đah Tây Nguyên djăt ma tâm kêng du\t khay 4, bôk khay 5 dương lịch ăp năm, ăp rơh mih bôk năm sêt ntơm luh. Tâm rnôk dja kônh wa [on lan rnoi mpôl đê| ta nkual jru ngai le\ ntơm hăn luh mir đo\ng. Bu geh nău way bên lah gu\ tay ta mir. Rnôk gu\ b^ch tay kơt nê| ri ndơ sa lơn âk bu do\ng sa ta mir lah joi sêt. Ma gay sơch g^t sêt khêh lah mô khêh ri lah nkô| nău jêr.
Đah trong sơch sêt khêh n’hanh sêt mô khêh bah kônh wa ma măt kơt nê| ri kônh wa he g^t sơch di sêt mô khêh gay ma sa đo\ng?
Bác sĩ Hoàng Chí Trung: T^ng gu\ m^n bah Bộ y tế n’hanh Viện njrăng khêh Trung ương ri a[aơ đah Tây Nguyên lah êng n’hanh lam dak lah nsum geh bah 50 tât 100 ntil sêt tâm nê du\t âk ntil sêt khêh. Jêng gay njrăng đă kônh wa sơch di sêt khêh n’hanh sêt mô khêh du\t jêr đo\ng. Yơn tâm rnôk dja đo\ng du ntil sêt nê đo\ng ta nkual nê yơn ma a[aơ sa ri khêh. Yor tâm rnôk hon nê ri mbuh sêt khêh geh su\t ong sa krêp ntưp ta sêt êng [a [a\ jêng gay năl dơi du\t jêr. Njrăng đă kônh wa du\t ue\h lah ân ôp nu^h ơm g^t le\ tă sa ntơm nơh, sa du\t âk tơ\ ma mô geh khêh. N’hanh he g^t na nê| ăp ntil sêt nê ntơm nơh he le\ tă sa hôm ri a[aơ he mbra dơi rôk gay ma sa. Bar đo\ng lah mô dơi sa ăp ntil sêt mhe hon păng hôm nse he mô ho\ g^t năl ntil sêt dja g^t ho\ dơi sa. Mô dơi sa ăp ntil sêt ram ir đo\ng yor rnôk kranh kơt nê| mbra jêng lăp dak khêh rnôk hon.
May mbra an g^t trong nkra rnôk du rnăk sa sêt mô lap geh khêh đo\ng?
Bác sĩ Hoàng Chí Trung: Rnôk sa sêt ma geh nău mpơl ji ndu\l mô lah m[ưm hok ri nău lor bôk năp he lo\k khai dơ\ ma lău ti mô lah nar djăr he sơ\ch tâm rmlông ko gay [ư an le\ rngôch sêt tâm khu\ng hok luh le\ rngôch bah dih. N’hanh rnôk hok luh le\ bah dih păng bah ir geh nău khêh. Lôch nê ri ân nju\n nu^h khêh sa sêt hăn tât nhih dak si dăch kêng nê gay ma kơl săm ngăch. Tâm rnôk săm ta ăp ntu\k geh drăp ndơ do\ng mô ăp to\ng ri du\t ue\h ăp nu^h geh khêh bu saơ mpơl ji jru ri ân nju\n tât nhih dak si n’gor yor ta aơ geh ăp to\ng ndơ do\ng săm gay ma kơl săm ngăch mô dơi an gu\ săm tay ta nhih dak si nkuâl n’hanh xã.
Dăn lah ue\h nai dak si du\t âk mpeh rơh tâm ôp dja!
Nu^h răk rblang: Điểu Thân n’hanh Thị Đoắt
Viết bình luận