VOV4.M’nông: {ư t^ng nău nt^m wa\ch rgum ntuh kơl an nkuăk Kon Plông, ngoay tâm 3 nkual wa\ng sa khlay bah n’gor Kon Tum, n’gâng kan [on lan n’hanh nău kan dơi kan n’gor le\ mbơh, nta nơih du\t n’hâm, tâm ne\ geh nău rgâl hang rhiăng ha neh bri nkra njêng jao an doanh nghiệp [ư t^ng nău nchrăp [ư. Yơn lah n’hêl na nê| an saơ, bah meng nău [ư t^ng nău nchrăp an ntuh kơl săk rnglăy, mât ueh dơi geh mpeh trôk nar, neh ntu ri geh mô đêt nău nchrăp [ư jêh ntơm [ư, ueh lăng dâl tâm nu nău ntlơi dơm mô lah hôm e du trong mô rjăp.

Ntu\k nchrăp [ư hvi bơi 200ha tăm tơm Macca bah Công ty TNHH Đăng Vinh, dơi UBND n’gor Kon Tum dơn si [u\t lăp ntuh kơl tâm khay 8/2015. Ntu\k nchrăp [ư du\t ue\h bah meng trong quốc lộ 24, gâl hăn mpeh xã Đăk Long, nkuâl Kon Plông.

Rnôk phóng viên hăn tât ntu\k mô saơ têl geh du hê nu^h gu\. Bah trong quốc lộ 24 uănh lăp, bah kơi n’gâng n’har lah du buh yôk geh nhu^h hăch lêng lang. lăp jru tâm trôm, têl geh [ư bar mblâm jay đar, ntưm tôn rhang grong, mpông mô nt^l đah bar pe bao xi măng le\ jêng lu\ rtăl tă bah dak mih lăp.

Ta ăp jâng yôk, Công ty an ndeh nhu^h trong, lôch nê tăm tơm nju\ch njo\ch n’hanh mô saơ geh têl mât chăm ue\h tơm tăm. Ta du đêt nor yôk dăch kêng trong quốc lộ geh bar ntil tơm dơi tăm, nê lah Macca ntil OC n’hanh tơm bu\ng ntô ư\r săk gu\r.

Nău lư mpeh trong nchrăp kan dja, wa Lê Đức Tín, Groi kruanh UBND nkuâl Kon Plông, an g^t:

“Đah ntu\k nchrăp kan dja mpeh n’gor mât uănh. Ta nkuâl le\ geh kan nsum đah ăp n’gâng kan dơi kan n’hanh way r[ah g^t nău lư mbro đo\ng. Nău ngăch an [ư trong nchrăp kan ri du\t mbrơi. Nkuâl le\ geh si [u\t njoăl đă ntru\t ntrôl n’hanh tâm ban kơt hao mbơh tât n’gor n’hanh ăp n’gâng kan dơi kan đo\ng. A[aơ trong nchrăp kan dja dôl geh si [u\t rgâl di tay trong nchrăp kan. Khân păng rgâl du gâl ma trong tăm tơm êng [a [a\. Lah tơm Macca uănh năl bôk năp ri saơ păng mô lăng geh nău dơi ue\h jêng ngăn”.

Gay kuăl jă doanh nghiệp  ntuh kơl tâm trong nchrăp kan đah le\ rngôch tơm prăk 48 rmen prăk, khay 1/2017, UBND n’gor Kon Tum an so\k mplơ\, rgâl nău dơi do\ng neh rlău 200 ha neh tăm bri ta tiểu khu 481, xã Đăk Long, nkuâl Kon Plông. Nu^h tơm bri lah Công ty TNHH Một thành viên lâm nghiệp nkuâl Kon Plông le\ kăl ăp tơm n’ho 20 năm, ndăn tăch rlău 4000m³ si gay jao neh an doanh nghiệp. Nău bonh dăn tâm wa\ch rgum ntuh kơl bah n’gâng kan ta ntu\k hôm dơi mpơl bah meng do\ng ăp trong kơl rong dơh tâm nău an [ư si [u\t ntuh kơl du trong dơh soih đo\ng. Công ty TNHH Đăng Vinh mô roh du rêl gay geh bơi 200ha neh đah jo\ do\ng 50 năm. Ăp năm Công ty dja trok prăk manh neh bơi 86 rkeh prăk, yơn du\t ơm ân tât năm 2032 doanh nghiệp mơ ntơm nộp rnoh prăk dja. Wa Lữ Quốc Tuấn, Groi kruanh Cục thuế n’gor Kon Tum, an g^t:

“Prăk manh neh dja lah kơt nê dơm i ngăn khân păng dôl an manh dơm. Ta năp măt a[aơ khân păng dôl an dơm rnôk ntơm kan bôk năp tât khay 12 năm 2021. Rơh bôk năp mhe ntơm [ư ho\ [ư lôch jêh ri khân păng mbra [ư tay si [u\t gay an rong dơm t^ng nkual geh ntu\k wa\ng sa rêh jêng kon nu^h du\t jêr jo\t. Đêt ngăn khân păng dơi an do\ng dơm neh 11 năm đo\ng”.

Rlơ\ tay đah ăp trong kơl dơh, mpo\ng mpeh du trong nchrăp kan “Rgop r[o\ng trong hun hao tơm macca ta n’gor Kon Tum; nta joi nău kan n’hao nău geh wa\ng sa an nu^h kan; njêng tơm geh wa\ng sa ngân sách ta ntu\k”…kêng du\t khay 5/2018, rgop âk n’gâng kan dơi kan bah n’gor Kon Tum lôch hăn ôp uănh lah rjăp: ăp ndơ [ư gay do\ng [ư trong nchrăp kan hôm mbrơi; Công ty mô ho\ t^ng [ư ký prăk nkrem ntuh kơl gay đăp mpăn t^ng [ư trong nchrăp ntuh kơl. I ngăn an saơ đo\ng, bol mô ho\ [ư si [u\t rgâl nău dơi do\ng neh gay [ư jay mât bôk kan, jay gu\ nu^h kan, jay kho ntu\k an ndơ do\ng kan phân poh, yơn Công ty Đăng Vinh le\ an nhu^h êng nklăp 2 ha neh lôch nê ntlơi dơm. Ndrel đah nê tâm rnôk nhu^h neh geh dak mih rchoh [ư du n’glău dak bât ta xã Đăk Long geh bôr thơl bơi le\ rngôch.

Trong tor lor bôk năp le\ dơi Công ty TNHH Đăng Vinh  ntơm pơk, nê lah nău dăn ntoch jong rnoh ngăch ntuh kơl, dăn rgâl jêng tăm tơm êng [a [a\ đah âk nkô| nte\ êng êng, kơt: neh yôk sop nkăp jêr an nău kan tuch tăm, mât chăm; nu^h ntu ma máy ntrôl prăk do\ng kan hao âk rđ^l đah trong nchrăp bôk năp; rnoh ngăch [ư geh tât khuch tă bah nu^h công nhân ta ntu\k ntlơi s^t…ăp nău mpơl bah lơ nê an saơ, trong nchrăp tăm bơi 200ha macca a[aơ ho\ le\ rơh nđơr hôm. Wa Nguyễn Tấn Liên, Groi Giám đốc Sở Nông nghiệp n’hanh Phát triển Nông thôn n’gor Kon Tum, rblang:

“Mpeh bah Sở t^ng [ư trong nchrăp bah UBND n’gor ri du\t n’hâm nta trong dơh an ăp nu^h ntuh kơl khân păng [ư đo\ng. Lah jao neh an khân păng ma khân păng mô [ư ma khân păng ntlơi dơm, khân păng tăch, aơ lah nău mpôl hên du\t uănh khlay, du\t rvê đo\ng lơn lah geh tât neh bri”.

Tâm ăp năm rlău aơ ta nkuâl Kon Plông, ngoăy tâm pe nkual wa\ng sa tơm khlay bah n’gor Kon Tum, n’gâng kan ta ntu\k le\ rgâl hang rhiăng ha neh bri do\ng tăch an doanh nghiệp t^ng [ư ăp trong nchrăp kan tuch tăm. Bah meng bar pe trong nchrăp kan ntuh kơl geh nău tam, ri geh mô đêt trong nchrăp kan lôch [ư nău way pah neh lah ntlơi lêng mô lah nha [ư du trong mbrơi nkai. Nău ngăn geh dja n’gâng kan ta ntu\k n’hanh n’gâng kan dơi kan n’gor Kon Tum ân njrăng uănh năl di tay na nê| đah ăp trong nchrăp kan tay bah kơi nê, yor lah mô mbra geh du\t âk nău tât khuch an tay bah kơi tay./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân