VOV4.Mnông – Bôh lah du ntil ndơ sa mô dơi mô geh nkret gâm ăp ntil ndơ sa ăp nar, yơn lah sa âk ir mbra du\t klach. Yor ndơ sa tăng bôh âk năm, he mbra geh hao huyết áp, chôt ndal, hao mham play nuih, djôr play nuih, n’hanh leh… t^ng du ntil ndơ sa kah tâm di, mô sa âk ir bôh mbra rgop đăp mpăn săk soan, rchăng n’gang du đêt nău ji.

T^ng nău nt^m bah Rmôt kan dak si lam ntur neh, nu\ih têh du nar knu\ng a đêt lơn 6g bôh (tâm ban du n’hoi cà phê), lah sa âk ir ri dơi uănh lah sa tăng bôh. Nu\ih Việt Nam ta du đêt nkual way bên sa tăng bôh, sa piăng geh dak mắm, blân srat, biăp srat…. Rnoh bôh tâm du hê nu\ih do\ng bah 18-22g/nar. Kơt ne\, rnoh bôh sa le\ âk bơi 3-4 tơ\ nkôp đah nău nt^m.

Mô kanu\ng do\ng âk dak mắm bah dak l^p geh tâm nar sa, nău do\ng play l^p bôh [ư he ndra nglăp bôh tâm săk. U|ch sa tăng bah nu\ih Việt hôm e dơi sa na nê| tâm ăp ndơ sa “âk bôh” kơt ăp ntil ka kro, bánh tăng bôh…. Lơn lah, yor ntêm nkrem mô nar, ndơ sa nkret gâm ơm dôl lah hăn lor bôk năp bah âk nu\ih tâm ăp nar. Đêt nu\ih dơi g^t, ntil ndơ aơ geh du\t âk bôh. Ndơ pơng dơi do\ng gay prăp ndơ sa dơi đê|.

Đah ndơ sa âk bôh, dak mbra nkân tâm trong mham [ư hao rnoh mham nchoăn, hao âk mham tâm trôm jêng tât hao huyết áp. Nău do\ng âk ir bôh jêng tât du đêt nău mô ueh êng đah săk soan kơt: djôr play nuih, leh ntưp ngi; môr; n’hao ji hiăn… âk ndơ m^n njêng an saơ ndơ sa âk bôh [ư hao nău ntưp ji hao huyêt áp na nê|. Nu\ih [on lan ta nkual dak lêng geh rnoh ntưp ji hao huyết áp âk lơn nkôp đah nu\ih dâng rđu\ng n’hanh nkual yôk.

Gay lơi ir sa tăng, nkre mât g^t tăng kah mbung, ân nti sa sât mbrơi mbrơi, mô ât ndal, kanu\ng êng nai dak si nt^m. He ntơm n’hu\ch sa bôh tâm nar sa du nar đêt đah trong bli dak l^p, mô lah săch dak l^p geh ndơ n’hu\ch dak bôh, le\p ăp ndơ sa sât lơn le\ bên sa êng năng; n’hao ntop âk ntil ndơ sa cheh êng êng gay an tăng sa sât kơt an ntop ndơ srat, hăng, nju\ng. n’hu\ch rnoh bôh do\ng bah dâng 5g/nar đah săch ndơ sa rêh, ueh, gay gâm ndơ sa ndơn yor do\ng ndơ sa nkret gâm le\ s^n kơt mì tôm, giò chả, lạp xưởng, ndơ sa [oăt… n’hu\ch ăp ntil ndơ sa ngăch, ndơ sa du\ng yor pơng geh âk bôh. Mô prăp ndơ sa tăng bôh kro tâm jay.

Đah kon se, ân nti kon se bên sa sât bah rnôk hôm e jêt gay n’hu\ch ăp nău kop ji yor bên sa tăng bôh [ư./.

Nu\ih rblang: Y Sưng Phê Ja