VOV4.M’nông: Nkô| nău mât chăm n’hâm soan way dơi Đảng, Ngih dak he uănh khlay t^ng [ư. Lơn lah, mât chăm n’hâm soan an [on lan nu^h rnoi mpôl đê| lơn ma uănh khlay lơn đah âk trong kơl mha êng, ngăn ngăn gay n’hao săk geh nău rêh bah nu^h [on lan, t^ng kơn n’hao jong năm rêh bah kônh wa nu^h rnoi mpôl đê|.

            Ta rơh hop tâl 8, Quốc hội khoá XIV ho\ uănh an do\ng Nghị quyết 88 mpeh uănh an do\ng Đề án rgum lam le\ rngôch hun hao wa\ng sa rêh jêng kon nu^h nkual [on lan nu^h rnoi mpôl đê| n’hanh mpeh yôk yang lvang năm 2021- 2030. Nar 15/2/2020, Chính phủ ho\ ndơ\ luh Nghị quyết mbrô 12 mpeh an t^ng [ư Nghị quyết dja bah Quốc hội. Tâm nê, geh nău dơn kan rdâk njêng bôk nău kan rnoh tât hun hao wa\ng sa- rêh jêng kon nu^h gưl neh dak nkual [on lan nu^h rnoi mpôl đê| n’hanh mpeh yôk yang lvang năm 2021- 2030.

            Đah bôk nău kan dja, Chính phủ rdâk njêng 10 trong nchrăp têh. Tâm nê, nkô| nău n’hâm soan, dak si mpeh trong nchrăp 7 bah Bôk nău kan gưl neh dak mpeh wa\ng sa rêh jêng kon nu^h nkual nu^h rnoi mpôl đê| n’hanh mpeh yôk yang. Nkoch mpeh rnoh u\ch tât bah trong nchrăp kan dja, wa Đỗ Văn Chiến, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc an g^t:

            “Nău u\ch lah mât chăm n’hâm soan, n’hao têh jong săk nu^h rnoi mpôl đê|, njrăng n’gang bah brêt rgay ta kon se. Rdâk njêng n’hanh hun hao dak si tâm dâng nkual [on lan nu^h rnoi mpôl đê| n’hanh mpeh yôk yang, n’hao săk blău rnoh nu^h nkual [on lan nu^h rnoi mpôl đê| tât năm 2030. Mât chăm ndơ sa kah an me kon gay n’hao prêh lhung jong nu^h rnoi mpôl đê|. Mbơh nti nău g^t blău, uănh năl ndu\l ntơh bu\n ntreo ăp khay, ntop kơl dak si an du\t đêt 4.200 bu ur dôl tâm rnôk bu\n ntreo n’hanh rnôk deh kon. Ntop kơl âk ndơ sa kah an 100% kon se brêt rgay nkual [on lan nu^h rnoi mpôl đê|n’hanh mpeh yôk yang.

            T^ng nău mbơh n’glôch jêh 9 năm an do\ng Luật but săm ji bah Uỷ ban Dân tộc an saơ, tâm bah ri aơ nơh, trong kơl mât chăm n’hâm soan an nu^h rnoi mpôl đê| way dơi [ư t^ng trong r[o\ng: An nkra lor nkô| nău mpeh mât chăm n’hâm soan an nu^h rnoi mpôl đê|; n’hao dơi tât âk đah ntu\k rho\ do\ng dak si ue\h tam; hu\ch bah ir mbăk anh jâk roh hoach prăk do\ng mât chăm n’hâm soan. Tâm nê, Ngih dak an tâm pă lor prăk ngân sách t^ng [ư ăp bôk nău kan, trong nchrăp gay ntuh kơl rdâk njêng, n’hao têh hvi, ăp ntu\k but săm ji, rvăt năp ndơ do\ng săm ji, lơn lah ntuh kơl an nhih dak ta nkuâl, ăp nhih dak si ta xã.

            Yor kơt nê|, nơm geh nău mât uănh, rđău đă, tâm pă prăk ntop kơl bah Chính phủ, rnoh âk [on lan nu^h rnoi mpôl đê| râng BHYT nar lơn ma âk. Năm 2016, 91% nu^h rnoi mpôl đê| geh thẻ BHYT; năm 2017 geh 92,05% n’hanh năm 2018, lah 93,68%. T^ng Luật rgâl nkra, kơi ntop du đêt nkô| bah Luật Bảo hiểm y tế năm 2014 n’hanh ăp si [u\t nt^m nti geh tât, nu^h rnoi mpôl đê| dôl gu\ rêh ta ntu\k wa\ng sa du\t jêr jo\t ho\ dơi kơi ntop tâm rmôt ăp nu^h dơi ngân sách ngih dak kơl prăk bảo hiểm y tế. Aơ lah trong kơl khlay, mpơl nău mât uănh, pêt mât bah Đảng, Ngih dak đah nu^h rnoi mpôl đê|.

            T^ng Bộ Y tế, gay nău mât chăm n’hâm soan ăp to\ng lam le\ rngôch  nkual [on lan nu^h rnoi mpôl đê| dơi đăp mpăn n’hanh geh nău tam lơn, ri nu^h dơi mât chăm khlay lơn lah me kon lah kon se nkual nu^h rnoi mpôl đê|. Bác sĩ Đinh Anh Tuấn, Groi Vụ trưởng Vụ mât chăm n’hâm soan ruh me- kon se jê| (Bộ Y tế) an g^t, ntuh kơl an kon se lah ntuh kơl an nău rêh let năp aơ tay. Aơ lah nău kan du\t khlay tâm rnôk a[aơ gay rgâl rơ\ jêng rnoi nu^h. A[aơ dak he lah ngoăy tâm ăp dak geh rnoh brêt rgay n’gơch săk n’hanh brêt dêh săk mpeh rmôt dâk bôk năp lam ntu\r neh. Tâm nê, bu ur n’hanh kon se nu^h rnoi mpôl đê| lah ăp nu^h way geh âk:

            “Tâm nkô| bah trong nchrăp ri mpôl hên kơl du\t âk tâm bu ur. Yor he g^t lah ndơ sa kah bah kon se dơi n’glêh an tâm 1000 nar bôk năp. Yor kơt nê|, mêr siăm ndơ sa kah an me n’glêh an tât kon se, lơn lah nkra bah dêh săk, njing jâk. Jêng ăp nkô| mpeh ndop đah bu ur bu klô ri mpôl hên nsrôih n’glăp tâm trong nchrăp kan jê| dja nar lơn ma âk lơn ma ue\h  n’hanh lah aơ lah nău mpơl du\t kloh mpeh nkô| nău bu ur bu klô.

            Ndrel đah nău mât uănh bah gưl bah lơ, ăp n’gâng kan tâm ban kơt nău nsrôih nsum bah n’gâng kan dak si đo\ng, a[aơ, tơm nu^h kan but săm ji an [on lan nu^h rnoi mpôl đê| nar lơn ma đăp mpăn mpeh rnoh âk n’hanh rnoh săk tam; ăp ntu\k kan dak si tahen [on lan tâm rgop nsrôih but săm an nu^h [on lan. Ntơm bah năm 2016, ho\ geh 410 ntu\k kan dak si, jrô but săm ji tahen [on lan tâm rgop, mpeh ăp xã nkual jru ngai t^ng [ư but săm ji an nu^h [on lan…Bah meng nê, ăp trong ntop kơl an nu^h rnoi mpôl đê| deh kon di trong kơl, rnoh kơi ntop kơl prăk an nu^h kan dak si thôn, [on (nkre đah nu^h đâng deh tâm thôn, [on) dơi an [ư geh nău tam ta âk n’gor đo\ng, rgop mât ue\h nău khlay [ư ntung njo\ đah nhih dak si xã đah [on lan.

            Let năp tay, Uỷ ban Dân tộc dăn đă ăp n’gâng kan, ăp n’gor uănh khlay tâm pă prăk t^ng [ư ăp nău kan nkoch trêng, mbơh g^t lam hvi, nt^m nti pháp luật, nău dơi n’hanh nău geh mpeh but săm ji an nu^h rnoi mpôl đê| n’hanh mpeh yôk yang. N’hao âk bác sĩ pah kan ta ăp nhih dak si nkuâl, nhih dak si xã nkual nu^h rnoi mpôl đê| n’hanh mpeh yôk yang, nkual du\t jêr jo\t; uănh khlay nt^m nti, kơi năp nău g^t blău nău way kan an rmôt bác sĩ lah nu^h rnoi mpôl đê| gay rgop n’hao săk tam but săm ji an nu^h [on lan.

            Nkre, n’hao rnoh âk but săm ji n’hanh săk tam rho\ do\ng dak si, lơn lah but săm ji bôk năp an nhih dak si tâm dâng; nkre săm đah dak si way ơm rnoi nu^h he nkre đah dak si mhe njêng a[aơ; ntrôl dăng hun hao dak si rnă njrăng lor. T^ng [ư ăp trong nkra ăp kôp nta trong dơh an nu^h rnoi mpôl đê| tât đah ntu\k rho\ do\ng dak si, but săm ji ta Trung ương ma trong kơl BHYT. An [ư ăp to\ng, năn ngăch ăp bôk nău kan chuh n’gang pơk hvi, ndơ sa kah s^t dăng n’hâm soan n’hanh kloh ue\h ndơ ngêt sa; rdâk njêng n’hanh t^ng [ư têh dơi jo\ jong mpeh njrăng, n’gang brêt rgay ta kon se, n’hao dăng n’hâm soan, lhung jong săk an druh ndăm rchong nu^h rnoi mpôl đê|; uănh khlay nt^m nti, hun hao tơm nu^h kan dak si, geh trong kơl nt^m nti cán bộ geh nău g^t blău jru lah nu^h rnoi mpôl đê| ta ntu\k./.

Nu^h rblang: Điểu Thân