VOV4.M’nông - Trôk nar mih duh mô jêng; trôk nar duh, nđik, n’^t ntu\k ntô gu\ âm hô…. Lah di an kmun kaman, hun hao n’hanh [ư ji. Gay m^n njrăng n’gang nuh srê, mât njrăng săk soan an kon se tâm rnôk aơ, nkô| trăch “n’hâm soan an ăp nu\ih” nar aơ, mpôl hên geh nău nt^m tât ăp me bơ\ ân njrăng [ư ueh ăp trong bah kơi aơ:
1/ Uănh đăp mpăn to\ng ăp ndơ kah an kon se
{ư t^ng ngêt duh, sa s^n. Mô an kon se sa ndơ r’ui, mô sa play l^t, biăp rih, ngêt to\ng ăp dak. Do\ng dak kloh ueh tâm ngêt sa, rnôk pha dak toh an kon se, rnôk nkret gâm;
2// Uănh mât rong kon se ue\h
Đăp mpăn kloh ueh an kon se, wa\n put muh rnôk hăn trong. Ăp nar ntruh dak si măt, muh an kon se (2-3 tơ\ du nar) đah dak si natri clorit 0,9% gay [ư kloh muh, măt;
3/ Mô an kon se pâl bah dih trôk duh
Ăp tơ\ an kon se hăn duh mô lah hăn nti, an ndô môp, đon têh. An to\ng ăp dak an kon se ngêt rnôk gu\ tâm ngih n’hanh rnôk hăn nti.
4/ Ngih wâl kloh ueh, aih n’hanh to\ng ang nar
Rnôk do\ng quạt điện, n’gân quát mpeh ta mpir mô lah tâm mu\ng gay [ư nđik; mô an quạt mpruh tâm nu\ih, ngăn lah kon se jêt. Nkah g^t an kon se ngêt to\ng dak gay bah ji mlông dơ\. Gay dêr an kon se (n’hanh nu\ih têh) bah chăt muh, ji mlông dơ\, ji bôk, way măt, ân tâm jrô du măm dak mô lah jo jo\ ju\t jay đah bok mpe\ gay n’ik tâm jrô.
5/ Nkah an kon se nsoh kho ao jông ty gay mô măch kăp
{ư t^ng b^ch kăt mu\ng, n’ăp ding nar bah kon se an măch kăp. {a [ muih koăi, soih sor dak, jăng lơi ntu\k măch deh (nkual dak nkân, [oa\t bia, ntô play đung, gri n’gâr dak mih). Nkh^t tu dak, măch njrăng n’gang ji tâm tưp an kon se.
6/ Rnôk saơ kon se duh an uănh nđôi rjăp
Lah kon se duh bah 38,5% let lơ an bah duh an kon se đah dôh kho ao, ju\t đah bok dak duh hôr hor ta bôk kleng, păk ngoak; an nfêt dak si bah duh (paracetamol), jêh ne\ an kon se hăn khăm dil./.
Nkô| trăch “Săk soan an ăp nu\ih” tât ta aơ lôch jêh. Dăn tâm mâp tay kônh wa n’hanh băl mpôl tâm bôk nău ntuh pơh bah kơi./.
Nu\ih nchih rblang: Y Sưng Phê Ja
Viết bình luận