VOV4.M’nông: T^ng nchih rgum bah Uỷ ban đăp mpăn hăn ntung trong gưl neh dak, năm 2019 tâm tom ndeh hu\ch le\ pe rnoh mpeh rnoh âk tơ\, rnoh âk nu^h kh^t n’hanh rnoh nu^h geh rmanh. Yơn lah, tâm le\ rngôch bơi 16 rbăn tơ\ tâm tom ndeh ho\ lơh kh^t bơi 7 rbăn nu^h. Lơn lah, tâm năm, rnoh âk tơ\ tâm tom ndeh kh^t rmanh jru geh mbro, [ư nuih ăl tâm lam nu^h. Nău ôp ndơ\ luh, ntu\k lah nkô| jêng tât rnoh âk tơ\ tâm tom ndeh kh^t rmanh jru geh mbro, mpeh bah nu^h dơn nău tih, n’hanh mhâm trong nkra gay kân bah tâm tom ndeh dôl lah nkô| nău uănh khlay bah lam rêh jêng kon nu^h.

            Nu^h [on lan mô ho\ chuêl 3 tơ\ tâm tom ndeh kh^t rmanh jru geh mbro ta nkuâl Kim Thành, n’gor Hải Dương [ư 7 nu^h kh^t. Bah năp nê, ta nkuâl Kim Thành đo\ng, du mpôl s^t weh chop môch tahen ơm kh^t ho\ geh du bôk ndeh rdeng ndơ tom lơh 8 nu^h kh^t. Nkô| bah ăp rơh tâm tom ndeh dja ho\ dơi ăp nhih pah kan dơi kan rblang năl lah tă bah nchuăt lăn ngăch ir, hăn mô di trong, mô njrăng uănh, rhot der mô di quy định…Yơn lah t^ng ăp nu^h rnâng kan uănh năl ntung trong nkô| tơm lah uănh lhơ tâm pah kan dăp rgum n’hanh mât uănh nkual [on lan gu\, jêng tât geh nău nu^h [on lan ru\n in meng trong. Wa Trần Hữu Minh, Chánh văn phòng Uỷ ban đăp mpăn hăn ntung trong neh dak an lah:

            “Rlău ma ăp nkô| geh tât nu^h [^t ndeh hôm geh nkô| geh tât ntung trong, soih aih trong hăn đo\ng. aơ lah nkô| nău ma he êng uănh khlay. He g^t lah soih aih trong hăn bah he a[aơ geh ru\n in huêt. Nău dja lah tă bah he tâm pă ntu\k [on lan gu\, an du\t âk nu^h [on lan gu\ rêh njok bar ding trong hăn, nău dja [ư trong me jêng ăp trong nkual [on têh, rnôk ndeh nchuăt ngăch kơt nê|, rnôk geh âk nu^h [on lan rsong hăn trong mbra ntoh âk nău rmoh rmanh”

            Ngoăy tâm ăp nkô| [ư jêng geh tât âk tơ\ tâm tom ndeh tâm bah ri aơ lah nkô| bah nu^h [^t ndeh ngêt ndrănh, bia rnôk [^t ndeh hăn trong. Nău du\t njrăng lah ăp nhih pah kan dơi kan ho\ way hăn ôp uănh, rmal lhăt yơn nu^h [^t ndeh ngêt ndrănh, bia hôm geh âk đo\ng. Nkô| bah nău tâm tom ndeh tư bah nău tih ngêt ndrănh âk, t^ng nău rgop bah ăp nu^h lah tă bah nău way bên gu\ rêh bah nu^h [on lan mpeh ngêt ndrănh, bia ho\ geh bah ơm kăl e. Bah meng nê, nău dơi tam bah pah kan nt^m nti, nkoch trêng hôm đêt, mô ho\ leo ue\h t^ng [ư quy định “ho\ lăn ngêt ndrănh bia mô dơi [^t ndeh” bah cán bộ, đảng viên; pah kan hăn rsong uănh rmal nu^h tih hôm đêt. Wa Bùi Danh Liên, nu^h rnâng kan hăn ntung trong an lah:

            “Tâm tom ndeh tă bah du\t âk nkô| nău, yơn nkô| tơm hôm lah nu^h [^t ndeh nơm đo\ng. Yor kơt nê| kon nu^h lah ndơ tơm khlay đo\ng, rnôk păng ntoh luh ăp nkô| nău mha êng ri he ân geh trong rmal rđăp nti gay mô an nu^h nê [^t ndeh khuch tât săk khân păng nơm n’hanh le\ ma lam rêh jêng nsum mpôl”.

            T^ng ăp nu^h rnâng kan hăn ntung trong, tâm bah ri aơ nơh geh âk trong nkra du\t geh nău mpo\ng rgop têk hu\ch bah tâm tom ndeh yơn I ngăn mô ho\ geh nău tam kơt u\ch ro\ng, tă bah do\\ng [ư mô ho\ lhăt. Nt^t kơt, nău mât  uănh nu^h [^t ndeh lôch rnôk pă an bằng mô ho\ lhăt, pă rgâl bằng [^t ndeh an nu^h geh tih Luật hăn ntung trong, kơp le\ ma rnôk geh tom nu^h hôm an dơh đo\ng. Nău dăp rgum ntung trong mô ho\ geh nău tam rnôk mô geh mô lah ndơ nchih pla hăn trong mô ho\ tâm di ta ăp trong me hăn n’gor, nkuâl. Nău do\ng công nghệ thông tin tâm nkra rmal ma prăk, nău tih Luật hăn ntung trong hôm âk ko\ kol đo\ng. Giáo sư- Tiến sỹ Từ Sỹ Sùa, Nhih nti Đại học Giao thông Vận tải Hà Nội an g^t:

            “Geh du\t âk nu^h mô t^ng jăp Luật hăn ntung trong ăp to\ng, du trong tâm di nt^t kơt hăn tih trong he, nchuăt lăn ngăch ir, ngêt ndrănh, bia rnôk râng hăn ntung trong, kơp le\ ma nu^h hăn jâng lah nkô| [ư jêng khuch rmanh hăn ntung trong đo\ng. Yor kơt nê|, ân geh trong nkoch trêng, nt^m nti, jêng luật. T^ng gâp do\ng trong rmal bah kơi lah du\t khlay jêng ân pơk hvi n’hanh n’hao âk an le\ rngôch ăp ntil trong rmal mô dơn êng ndeh ôtô, kơp le\ ma ndeh honda, ndeh wah jâng n’hanh nu^h hăn jâng đo\ng”

            Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể an lah, ăp nhih pah kan dơi kan ân rgum âk tâm ăp trong nkra do\ng công nghệ tâm mât đăp mpăn hăn ntung trong:

            “Mpôl hên u\ch groi nđôi êng ma trong công nghệ, ma trong rhôp rgum nău lư têh gay he groi nđôi nău kan groi nđôi nchuăn rdeng ta ăp nkual [on têh, ta ăp ntu\k rbăn lhơ mpeh ntung trong, n’glah pe, n’glah poăn n’hanh ăp ntu\k way ndreng gay he groi nđôi nău t^ng [ư jăp bah nu^h [on lan, bah ăp nu^h râng hăn ntung trong lam neh dak Việt Nam, lôch nê he leo [ư rmal bah kơi ăp nău tih. Nkre do\ng công nghệ gay mât nklang trong me, meng trong me gay bah geh ru\n in”.

            He mbra dơi lah tât rmoh rmanh hăn ntung trong lơn âk tă bah nu^h [on lan mô geh njrăng êng. Yor kơt nê|, gay groi nđôi bah ir tâm tom ndeh hăn ntung trong ân trôl dăng pah kan nkoch trêng, nt^m nti, rgo\ jă nu^h [on lan rdâk njêng ue\h nău way hăn ntung trong; nkre mpôl kan dơi kan n’hao dăng hăn rsong uănh, groi nđôi n’hanh rmal lhăt đah nu^h [^t ndeh râng hăn ntung trong tih Luật hăn ntung trong. Gay njrăng der bah tâm tom ndeh, mô geh ndơ khlay rlău săk he bah ăp nu^h râng hăn ntung trong nơm ân t^ng [ư jăp Luật hăn ntung trong./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân