Mô to\ng neh tuch tăm an [on lan rnoi đê| ta nkual Tây Nguyên
Thứ hai, 00:00, 03/11/2014

          

            Rnăk vâl wa Đinh Grươm, rnoi Bahnar lah ngoai tâm 90 rnăk ta Plei Groi, nkuăl têh Kbang, nkuăl Kbang, n’gor Gia Lai ho\ pă neh ân Thuỷ điện An Khê-Kang nak. Rlau 3ha mir bah rnakư vâl wa ho\ băm tâm nglau thuỷ điện Kang-nak. Rnâng kan mât thủy điện 7 (tâm rmôt kan điện lực Việt Nam) geh nau ton mra trok âtm ân tâm di ân rnăk vâl. Yơn lah, tât rnôk aơ, rnakư vâl wa ê geh ndơn tâm di đah nau ton, tâm nê, khlay ngăn lah rnakư vâl wa ê geh neh tuch tăm đăp mpăn, nau rêh wa mâp nau jêr jo\t, wa Đinh Grươm, ngơi:

            ‘Kônh wa hên a[aơ mâp nau jêr jot ngăn, nau mô to\ng, mih ba mô geh. Ngih dak ho ntrơn hên hăn ntu\k êng mư dơi, gay uănh khlay ân [on lan”.

            Mô to\ng neh tuch tăm ho\ geh ta Plei Groi rlau 7 năm ma aơ n’hanh kônh wa ăp nar gu\ kâp n’gâng kan tâm nkuăl pă neh gay geh neh tuch tăm, đăp mpăn nau rêh.

            Tâm ăp [on lan êng, tâm rnôk gu\ kâp geh ăp neh tuch tăm tâm di, kônh wa ho\ kalư si, bri tâm rmôt mât njrăng bah ngih dak mât gay ma so\k neh tuch tăm tâm di. Ntoh lư ngăn kơt xã Chư Mố, nkuăl Ia Pa, n’gor Gia Lai, gay geh neh tuch tăm, âk nu\ih [on lan tâm xã lăp tâm bri mât njrăng ta Chư Mố gay kăl si. Tam du tơ\ hăn kan ta aơ, Phóng viên mâp saơ tâm klang bri duh nar, yơn geh du rmôt 3-4 nu\ih hôm muih mir, kăl si gay ma so\k neh tuch tăm. Nu\ih aơ muih ma yeh tuih tâm blah mir jê\ n’hanh so\k máy ot si gay ma ot si têh. Du hê dôl ma muih mir, moh lah Ksor Ban mbưh lah, yor mô geh mir ri kalư si [ư mir.

            Mô êng tâm ăp nkuăl bri geh ngih dak mât, n’ăp ma bri ho\ jao ân [on lan mât njrăng ko\ geh kăl si, muih mir. Nô Y Phối, rnoi Rđe, ta [on Hang-5, xã Yang Mao, nkuăl Krông Bông ân gi\t, yor nau rêh văng sa bah kônh wa hôm âk nau jêr jot, ntrong kan kơl an ân [on lan mô geh rjăp to\ng, yor ri mô bonh đă dơi kônh wa ntoh n’hao nau kan mât njrăng bri. Âk rnăk vâl râng nau mât njrăng bri, yơn yor mô to\ng sa, mô geh neh tuch tăm ri ho\ kăl bri, [ư mir. Nô Y Phối, ngơi:

            ‘{on hên ta jâng yôk Chư yang sin, [on lan hên ach o ngăn ngên. U che kăl e ri neh ntu âk ngăn, yơn a[aơ, ăp nu\ih mhe nkha rnakư vâl êng kơt gâpp ri mô hôm neh gay ma [ư. Hôm gi\t đo\ng Luật bah Ngih dak nchrăp luh ri gay mât njrăng bri. Yơn lah mô to\ng ngăn, mô to\ng gay rong rêh oh kon, rnăk vâl ri nơm gay joi mir gay ma tuch tăm ba dơm, gâp in neh bri bah ntu\k mât njrăng bri ta aơ gay ma tuch ba mir”.

            Ti\ng nau kơp, lam nkuăl Tây Nguyên a[aơ hôm 32.000 rnakư mô to\ng neh tuch tăm, đah bơi tât 20.000 ha. Tâm nê, n’gor Gai Lai âk ngăn đah 10.000 rnăk mô geh neh tuch tăm. Nau aơ ho\ khụch tât nau kan n’huch ach o tâm nkuăl.

            Gay pă neh tuch tăm ân kônh wa rnoi mpôl đê\, nơih tâm nau mât n’hanh pă săm [u\t kơp dơn nau dơi do\ng neh, du đê| nkuăl ho\ nchrăp luh nau kan tâm di ân neh ho\ tă in, rgâl neh bri jêng neh ân kônh wa. Yơn lah, kan aơ mâp âk nau ko\ kol, gay geh nau rgop nsum bah âk ntu\k kan. Mpeh nau kan aơ, Kruanh N’gâng kan ntu\k ntu gu\ âm Nguyễn Mạnh Hiển, mi\n lah, ăp nkuăl gay geh nau đă ân n’hêl đah Chính phủ, ăp N’gâng kan. N’gâng kan Nguyễn Mạnh Hiển, ngơi:

            “ Mpeh neh ân kônh wa rnoi mpôl đê|, neh geh in, gâp đă n’gor nchrăp kơp uănh. Uănh ntă nkuăl ho\ do\ng neh đăp mpăn, â[aơ lah nơm so\k si\t mô dơi đo\ng ri gay đă, tâm nchră đah 2 ntu\k kan tuch tăm hun hao [on lan n’hanh ntu\k kan mât njrăng bri, đă jêh ri gay ma uănh, jêh nê mbơh an Thủ tướng. Đah nau dơi kơt nê ri phung he mư dơi [ư”.

            Mhe aơ, tâm rơh hănkan ta Tây Nguyên, Kruanh dak Trương Tấn Sang lah rjăp, mô to\ng neh tuch tăm tâm [on lan rnoi mpôl đê| lah nau kan nkah ngăn bah Đảng, Ngih dak. Aơ ko lah nau jêr ndơn đah Tây Nguyên:

            ‘Nu\ih Tây Nguyên ma mô to\ng neh tch tăm ri tăng nau nô mô ueh. Ngăn lah nu\ih [on lan âtm ntu\k, nu\ih [on lan ta aơ bu gu\ tă bah jo\ hôm ma mô geh neh tuch tăm ri djăt mô tâm di ôh. Yor ri gay joi ăp trong gay ân kônh wa geh to\ng neh tuch tăm. Lah nsum gay kơp neh ntu, lơi di\ng ân ăp rnăk [ư lo\ mir ma mô geh neh tuch tăm. Mô geh nkô| ma nu\ih [on lan mô geh neh tuch tăm. Ngăn lah, gâp lah rjăp, kônh wa rnoi mpôl đê| bu rêh jo\ jong tâm nkuăl neh Tây Nguyên aơ, gay pơk trong nơih ngăn, kơl an bôk năp gay kônh wa geh neh tuch tăm”.

            Kruanh dak ko\ lah rjăp, ăp gưl kan n’gâng kan gay bonh đă kônh wa lơi di\ng tăch neh, gay mât neh, der nau kan aka nu\ih sing rnôk kônh wa mâp jêr jo\t ri rvăt neh bah kônh wa. Ndrel đah nê, Kruanh dak rđau, ăp gưl kan, n’gâng kan tâm n’gor gay pơk trong nơih gay kônh wa geh manh prăk gay kơl an nau pah kan jan sa, hun hao tuch tăm, đăp mpăn nau rêh.

            Đah âk nau kan êng êng, âk jêt rbăn rnăk kônh wa rnoi mpôl đê\ ta Tây Nguyên dôl mô to\ng neh tuch tăm. Kônh wa u\ch ngăn nau kơl an, pơk trong nơih gay geh neh tuch tăm, đăp mpăn nau rêh. Aơ ko\ lah nau kan ma ăp gưl kan n’gâng kan gay [ư nkre kơt nau rđau bah Kruanh dak, rgop nau hun hao Tây Nguyên ân nâp nâl n’hanh tâm di./.

           

                                                H’Thi rawk rblang

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC