Tĭng nau nchrăp rgum mbơh, nau đă hun hao văng sa nâp nâl nkuăl Tây Nguyên mra tŏng dơi nsing tâm nau dŏng ăp tu tơm ndrel nau nsôih hun hao mhe du trong nâp nâl, kơt nau văng sa tuch tăm tâm rgop ma ntrơn rgâl mrô, hun hao ăp nau kan geh dơi kơt: pâl n’aih, công nghiệp ê nkra, ŭnh nar ndâk tay; Leo nau ơm yau Tây Nguyên jêng nau nsôih, nau dơi ân hun hao ndrel tâm rnglăp bah nkuăl. Ndâk ndrel hun hao nkuăl Tây Nguyên ân geh tâm grop ngăn đah nau hun hao văng sa, rêh jêng ndrel mât neh ntu, ntŭk ntu geh nsum ma nau kan neh dak, rnă njrăng, tâm nchră đah dak ba dih.

            Mpeh nau ƀư Nkuăl tơm, Tây Nguyên geh ƀư jêng “3 n’gâng-3 nkuăl-5 ntrong”. Tâm nê: 3 n’gâng hun hao geh: Nkuăl ƀon têh Kon Tum, nkuăl ƀon têh Buôn Ma Thuột ndrel nkuăl ƀon têh Đà Lạt. 5 n’gâng kan văng sa geh: Ntrong kan văng sa Đông Tây; Ntrong kan văng sa Bờ Y-Pleiku-Quy Nhơn; N’gâng kan văng sa Mundulkiri-Dak Lak-Phú Yên; N’gâng kan văng sa njok trong hăn ngăch Buôn Ma Thuột-Khánh Hoà; N’gâng kan văng sa njok trong hăn ngăch Dầu Giây-Đà Lạt-Nha Trang; N’gâng kan văng sa Bu Prăng-Gia Nghĩa-Bảo Lộc-Bình Thuận. Kruanh n’gâng kan Bộ Nội vụ, Nguyễn Trọng Thừa, lah, gay ntrŭt dăng nkô̆ nau nchrăp rgum, ân geh kơl an tât nau kan văng sa:

            ‘Ta aơ gâp saơ mô tŏng ntrong. Bol ma geh âk nau ntrŭnh, âk nau kơl an, yơn nkuăl Tây Nguyên mô tŏng ntrong ƀư. Gâp mĭn ntrong ƀư ta aơ ân geh mĭn njêng mhâm ƀư mpeh nau rđau, mpeh nau nthoi, ntrong kan geh kơt nê, mhâm ê geh nŭih ntuh kơl têh. Ntrong kan moh geh nau nkol, moh geh nau mhe đŏng kah mô gay ma rgum bu tât. Gâp mĭn lah, tâm nau đă rgum aơ ân geh nau đă ân du nau kơl an mpeh Tây Nguyên rjăp lơn”.

            Nau nchrăp rgum nkuăl Tây Nguyên kŏ rƀŏng tât nau ntrŭt dăng nau njêng ăp ntŭk n’gâng yơm văng sa rgum, ƀư nau kan tĭng nau geh ndrel nau dơi; Hun hao đô thị ndrel ăp ntŭk ƀon lan ân geh tâm di ma nau dôl geh mpeh nau ơm, nau ueh ơm yau ndrel ăp ntrong ƀư nau kan tuch tăm mhe. Yơn lah, ăp nkô̆ nau aơ dôl mâp ăp nau nkol, nau tâm rkeh, nau tâm nkol bah ăp nau kan. Ntoh ngăn tâm nê lah nau tâm rkăng mpeh neh ntu, nau rgum dŏng neh ndrel rgum dŏng bri, đah nau ŭch hun hao bah nkuăl Tây Nguyên. Wa Phạm Ngọc Nghị, Kruanh UBND n’gor Dak Lak nkoch nau kan mpeh Tây Nguyên mô dơi geh ƀư lôch nau dăng bah nơm mpeh nau ndâk njêng tay, đă:

            ‘Đă ntŭk ƀư ndâk nau rgum ân geh mĭn, ntop tay ŭnh nar ndâk njêng tâm rnoh ăp nau kan khlay bah nkuăl Tây Nguyên; Nau ntrŭnh ƀư dŏng ăp nau kan ŭnh nar ndâk njêng ân geh ntrŭnh ƀư ân tâm di ma nau rgum, nau nchrăp ƀư nau rgum Điện 8. Đă ntŭk ndâk ƀư nau kan gay ma ntop tay nau rƀŏng bonh đă ăp tơm ntuh kơl tăch điện tâm ntŭk, nkra êng dŏng êng ân ăp nkuăl dơi geh nkra ân âk ŭnh nar tâm n’gor”.

            Nau rgum Tây Nguyên tât năm 2030, rƀŏng tât năm 2050 kŏ dŏng âk mông gay ma mât ăp vườn quốc gia, ntŭk hôm geh neh, nkuăl bri dôl mât ăp ndơ, nkuăl bri ƀư nau kan bah ơm kăl e, ri ăp nau nê geh nau khlay âk ntil sinh học; mât tơm gen mpa bri ơm geh nau khlay tâm ăp bri mât njrăng, hun hao tuch tăm” rgum bri tăm, tuch tăm mât rong, ăp tơm bri ăp ntil; tơm si bah ƀon lan, rnoi mpôl đê̆l hun hao bri đô thị; Hun hao công nghiệp ê nkra, tăch rgâl si. Ăp nhoat ntrơn rgâl tơm dak đah tơm dak măt gay ma n’hao nau đăp mpăn pă dak.

            Ƀư tơm nar rƀŭn, Kruanh n’gâng kan nchrăp kan ntuh kơl Nguyễn Chí Dũng mbơh, tât rnôk aơ, nau rgum nkuăl Tây Nguyên hŏ geh njoăl tât Uỷ ban MTTQ Việt Nam ndrel ăp n’gâng kan, n’gor gay ma dăn nau rgop. N’gâng kan hŏ ndơn geh âk nau rgop khlay gay ma nar lơn ƀư jêh nau rgum ndrel jêh rơh rƀŭn tal 2, hôm kâp  tay ăp nau rgop mbơh bah ăp gưl n’gâng kan, nkuăl ndrel ăp nŭih kan khoa học gay ma rgum hun hao nkuăl Tây Nguyên ngăn ngên tâm di đah ntrong kan hun hao bah neh dak, leo Tây Nguyên hun hao ndrih ndrel nâp nâl, tŏng dơi đah nau rdâng rgâl mhe trôk nar./.