Tâm ăp năm khay tâm lơh tâm su krit nji, ta ntŭk  tâm lơh bah lơ Tây Nguyên, cán bộ, tahen dơi djăt nău nkoch âk mpeh bu druh mât tahen nuĭh Xơ Đăng, Y Buông. Đah nău rŏng ndrăng tahen, nklang bom ndrak bu rkeh bu druh Y Buông mô kă rnam bom ndrak, klach rvê, mât chăm an tahen ăp mbâr sông sa tŏng hơm, geh suan dăng lơh phŭng rlăng. Păng lah bu ur dăng janh ta Kon Tum, bol năm hŏ ranh, yơn nha hôm hit gir chông ŭnh cách mạng đŏng, lah tơm ndơ nđơr gay rơh kơn mom ndăm bah kơi kơt tĭng ƀư.  

Năm 1960, rnôk mhe 15 năm deh, bu druh Xơ Đăng Y Buông, ta Đắk Tô, Kon Tum hŏ dơn ƀư nău kan n’gon trău an cán bộ, tahen nkual ntŭk gŭ nde tâm lơh. Tât năm 1965, păng dơn ƀư nău kan n’gon trău an Đại đội 1, Tiểu đoàn 304, Bộ chỉ huy quân sự n’gor Kon Tum. N’hanh ntơm bah nê, nău păng ân rsong hăn tâm ntŭk ntŭp lơh, hăn rlău yôk prêh, dak jru, lah nău kan way bên kơt n’gon piăng, anh dak. Wa Y Buông nkah tay:

“Năm 13 năm deh djăt tĭng nău bơ̆ he hŏ hăn njŭn piăng, leo trong an cán bộ cách mạng hăn lăp  tâm nkual manh pit mât kan. Bah kơi nơh dơn nău kan mât tahen ŏ r’ah ngăn đŏng. Dŭt krit lah ăp rnôk mô geh phe, yô̆ tahen ngăn yơn nha ân tahen sa biăp bri, bum bri đŏng. Hôm tât rnôk phŭng rlăng ntru lơh nkre tâm lơh ân nkre mât glah piăng đŏng”.

Ntơm bah năm 1960 tât năm 1973, tâm rnôk tâm  lơh tâm su dŭt krit nji ta mpeh bah lơ Tây Nguyên, gay an tahen geh ndơ sa, geh suan lơh phŭng rlăng, Y Buông hŏ nsrôih lĕ n’hâm suan he nơm, rlău dơi ăp jêr jŏt, klach rvê. Geh ăp rnôk tahen lĕ phe,  păng lăp tâm bri joi ƀăng, kuĭh bum răn sĭt gâm an tahen sa rgâl piăng. Gay an tahen rmanh ngăch bah, Y Buông hŏ jŭr dak nhŭp tui, reng sĭt gâm por. Hôm ăp tơ̆ njŭn piăng hao tât ntŭk tâm lơh an tahen, nklang bom ndrak, gay mât glah piăng, Y Buông hŏ sŏk săk he nking đah săk nơm bah geh ndruih neh lŭ, n’ging tơm si bôr ndâp.

“Rnôk nê he dơn gĭt mĭn đêt dơm, dơn yô̆ tahen lơh phŭng rlăng krit nji dơm, klach rvê ma piăng mô dơi geh sông hơm. He njŭn piăng hao an oh nô ta ntŭk tâm lơn dơn gĭt mĭn tât lah dơi sông hơm oh nô geh suan dăng lơh phŭng rlăng ri ƀon tơm he nơm mơ dơi ngăch rklaih luh". 

Năm 1967, ntŭp lơh ntŭk nsing nde, Y Buông ndrel 5 tahen nkhĭt 1 tiểu đội phŭng rlăng, êng Y Buông dŏng găr nat n’hanh phao cạc-bin nkhĭt 4 nuĭh. Đah nău dơi dŭt ngăch prăl êng, năm 1973, wa Y Buông rhơn n’hao dơi Chính phủ cách mạng manh kan Cộng hòa miền Nam Việt Nam ntăm an săk ntơ "Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân". Lôch nê, păng dơi Đảng, Ngih dak he ndơ̆ miền Bắc nti tay văn hoá n’hanh kơi năp nti chính trị ta Nhih nti Dân tộc Trung ương ta n’gor Thái Nguyên. Ntơm bah năm 1975 tât rnôk rlu ranh năm 1980 păng pah kan ta nhih nti Quân sự n’gor Gia Lai - Kon Tum. Năm 1976, Y Buông dơi sơch ƀư đại biểu Quốc hội.

Aƀaơ gŭ rêh tâm jay jê̆ bah kơi ndah rup lơh dơi Đăk Tô - Tân Cảnh, ta thị trấn Đăk Tô, nkuâl Đăk Tô, n’gor Kon Tum ndrel kon bu ur ƀư ta Trung tâm Y tế nkuâl, Bu ur dăng janh Y Buông way dơi geh nău mât uănh bah ndrăng băl tahen n’hanh ăp gưl ủy, n’gâng kan ta ntŭk. Wa Nguyễn Tờ Quốc Việt, Groi jrô kan Lao động, Thương binh n’hanh Xã hội nkuâl Đăk Tô, an gĭt:

“Tâm ăp năm aơ ăp gưl n’gâng kan rong an nău uănh khlay jru đah wa Y Buông n’hanh rnăk wâl bah wa Y Buông. N’gâng kan ta ntŭk hŏ ntop kơl rdâk njêng jay tâm rŏng an Tahen dăng janh Y Buông đŏng. Tâm rnôk lễ, tết ăp năm ăp mpôl pah kan bah Trung ương, bah n’gor, bah nkuâl, ăp nsum mpôl chop khâl, rgŏ jă wa n’hanh rnăk wâl da dê”.

79 năm deh, 61 năm Đảng, bol suan ăp năm ăp hŭch djôr, bu ur tahen dăng janh ƀon lan Y Buông nha hôm hit gir chông ŭnh cách mạng đŏng. Nô Đinh Công Bình, Bí thư Huyện đoàn Đăk Tô, an gĭt ăp rnôk druh ndăm ta ntŭk ƀư nău kan sĭt tu tơm, ntĭm nti nău way ơm cách mạng… djăt ma mbơh lah wa Y Buông rah rơch ŭch râng dĭl. Păng lah tơm ndơ nđơr, lah suan ntrôl gay rơh kơn druh ndăm bah kơi kơt tĭng ƀư:

“Djăt ma tât khay 7 ăp năm mô lah ăp nar nkah ndray bah ƀon tơm, neh dak ri druh ndăm Đăk Tô ƀư âk nău kan, tâm nê geh nkô̆ nkoch bri way ơm mpeh bu ur tahen ơm dăng janh ƀon lan Y Buông. Djăt bu ur dăng janh nkoch tay nău kăl e, nău dơi bah he ntơm bah nê ring lam đoàn viên, druh ndăm, lah suan ntrôl têh gay druh ndăm kơt nti mpeh nuih n’hâm, nău mĭn cách mạng, ntơm bah nê nsrôih tiăr nti nuih n’hâm uĕh lŏng, trong gŭ rêh, jăp gơih kơt nti gay nsan hao tâm n’gâng kan công nghiệp mhe- têh uĕh mhe neh dak”.

Khay 7, khay nkah gĭt ăp tahen ơm dăng janh, tahen ơm khĭt rmanh, nuĭh geh n’hâm suan đah cách mạng, ta nkuâl Đăk Tô lah êng n’hanh n’gor Kon Tum lah nsum ƀư âk nău kan “Nkah gĭt n’hâm suan”. Nău  nkoch mpeh ăp năm khay tâm lơh tâm su dŭt krit nji, mpeh bu ur dăng janh Y Buông đah glah piăng mât tahen ta ntŭk tâm lơh bah lơ Tây Nguyên hôm n’gôr gră tay n’hanh tâm ban kơt nthoi jong mbro đah năm khay./.