Xă Như Cố (nkuăl Chợ Mới, n’gor Bắc Kạn) lah ntŭk geh yôk, trôk nar uĕh, tâm di hun hao ăp ndơ lŏ mir geh êng ta ntŭk. Ntŭk aơ geh rnoh nuĭh pah kan druh ndăm âk yơn mô tŏng nău kan đăp mpăn. Gĭt saơ nău geh mpeh trôk nar, neh ntu n’hanh nuĭh pah kan, du đêt rnoh băl druh ndăm nuĭh ƀon lan rnoi mpôl đêt lĕ janh dâk ndâk njêng rmôt kan ndrel druh ndăm Như Cố tâm năm 2017.

Ăp nuĭh rmôt kan ndrel lĕ ntĭm, ntop kơl kônh wa ta ntŭk râng tâm rgop nkra njêng, pĕ lêh n’hanh nkret njêng ndơ lŏ mir ndơn yor trong ƀư jêt chrai bah năp đaơ. Knơm trong ƀư mhe, ăp ntrong kan nkra njêng bah Rmôt kan ndrel druh ndăm Như Cố nsĭt tay săk rnglăy wăng sa ngăch. Bah lôch dơi bôk năp, ăp nuĭh rmôt kan ndrel nsrôih rgâl ntrong kan rmôt kan ndrel jêng Hợp tác xã Druh ndăm Như Cố. Mô rlu ta nău kan uĕh nkra njêng, Ban Giám đốc HTX hôm rgum n’hao uĕh ndơ đah nău dăng kơp dơn ndơ OCOP an ăp ndơ khlay bah nơm. Nô Lường Đình Hùng-Cố vấn HTX Druh ndăm Như Cố mĭn lah:

Đah ăp ndơ dơi kơp dơn lah ndơ OCOP, ntĭt nsa ăp ndơ bah nkra njêng bún kơt lah ri bah năp nĕ ăp ndơ way tăch ta rnoh đêt dơm, pơng knŭng geh bah 12 tât 15 rbăn/kg, Jêh rnôk ndơ lĕ dơi tâl dŭng ntô lĭr tŏng ăp tĭng trong ƀư ri lĕ hao bah 30-35%, yor ndơ he dơi rdêng ngai lơn, jêh nĕ tâl dŭng mât uănh jŏ lơn.

Nău ƀư nkra njêng tĭng trong tâm rgop dôl jêng nău đă gay nău kan lŏ mir ntrôl dăng rgâl tĭng ndoh ndơ, rgâl mhe n’hanh têh lơn. Trong ƀư nkra njêng aơ đăp mpăn an nuĭh râng tâm rgop dơi tâm pă nău dơi n’hanh lĕ đah nău kan ndrel, đăp nău tâm pă an ntŭk tăch n’hanh joi tu tơm nkra njêng ndơ.

Yuh Nguyễn Thị Cẩm Mỹ-Giám đốc HTX Chè Cẩm Mỹ ta xă Tất Thắng (nkuăl Thanh Sơn-n’gor Phú Thọ) an lah, knŭng geh nkra njêng tĭng trong tâm rgop ri ndơ mư dơi ndâk njêng moh êng n’hanh geh ntŭk dâk nâp ta ntŭk tăch. Ta rnoh neh rlău 10 ha, ntŭk kan aơ tâm rgop ndrel trong mât chăm, pĕ lêh n’hanh nkret njêng gay chè đăp mpăn uĕh kah tâm ban. Lĕ rngôch trong mât chăm, pĕ tôch ndơ dơi ăp nuĭh tâm rgop ƀư i ty ndơn yor dŏng măy tôch. Jêh bơi 7 năm ndâk njêng trong tâm rgop nkra njêng tă bah nău ƀư tơm tâm rgop bah HTX, yuh Nguyễn Thị Cẩm Mỹ rhơn rnôk kônh wa ta ntŭk dôl ntơm rgâl nău mĭn nkra njêng lŏ mir tĭng trong nâp nâl:

Ta năp đaơ, bu mô mĭn lah poh phân hữu cơ an chè n’hanh mô mĭn lah khlay tơm chè âk tât kơt nĕ. Gâp way lah rlưn đah ăp wa ta aơ aƀaơ du ký chè 600 rbăn mbra rwăr geh 4 mlâm djăr. Bô năp ma gâp saơ dŭt rhơn nĕ lah rgâl nău mĭn nuĭh nkra njêng, rgâl bah trong nkra njêng ma bu lah kơt tĭng săk geh gay rgâl an tĭng uĕh kah. Nău tal 2 nuĭh nkra njêng chè an HTX gâp khân pương dŭt đăp mpăn yor ntŭk tăch dŭt đăp mpăn.

Tâm rgop dôl jêng trong hăn tơm gay nkra rgâl nău kan lŏ mir dak he du trong nâp nâl n’hanh nchrăp rgum lăp lam ntŭr neh. Nuĭh ƀon lan nar lơ wât, nkra njêng tuch tăm tĭng kơt joi êng sa êng, tăm moh ndơ tăch ndơ nĕ mô hôm tâm di, rgâl tâm nĕ an tâm rgop nkra njêng ăp ntil ntŭk tăch ŭch, nuĭh dŏng geh nău ŭch dŏng. Nău mĭn njra njêng rgâl ndrel nău jêng trong tâm rgop bah nkra njêng tât tôch lêh, nkret njêng ndơ lŏ mir mbra nsĭt tay nău geh ngăn ngên an nuĭh ƀon lan. Râng tâm rgop tă bah hợp tác xã kơl kônh wa ƀon lan đăp mpăn nkra njêng n’hanh sŏk geh mpeh wăng sa rnôk rnoh khlay ndơ lŏ mir hao.

          Wa Bùi Thị Kim Liên-Groi Giám đốc HTX Trường Gia Phát ta xă Cầu Đất, nkual ƀon têh Đà Lạt, n’gor Lâm Dồng an gĭt, nău tâm rgop đah doanh nghiệp ndâk njêng trong nkra njêng lŏ mir tâm pleh nsĭt tay nău geh nâp nâl an nuĭh kan. Na nê̆, kônh wa nuĭh kan dơi râng ăp jrô ntĭm nti nău wât, tiărr nti trong ƀư nkra njêng lŏ mir uĕh.

Đah nău ntop kơl bah doanh nghiệp, ăp nuĭh HTX lĕ dŏng bah ndŏk nja djiah bah tơm cà phê ndum ndrui vi sinh ƀư phân poh hữu cơ; ntô cà phê ƀư ndơ nkra njêng du đêt ndơ trà thanh nhiệp. Ndơ jêh rnôk pĕ lêh dơi doanh nghiệp rwăt đah rnoh tăch đăp mpăn. Rnôk geh săk rnglăy wăng sa nâp nâl ri nău wât bah kônh wa mpeh nkra njêng cà phê kloh uĕh nar lơ dơi hao. Wa Bùi Thị Kim Liên lah:

Đah trong way ƀư “Mih n’hach bak neh jŏ”, bôk năp gâp an nkoch trêng an kônh wa saơ nău khuch bah nău nkra njêng cà phê kơt nuĭh ƀon lan kuăl lah cà phê ƀâ̆ ri pơng khuch tât nău khlay bah tơm cà phê ta ntŭk nơm. Tâm rnôk tâm rgop đah ăp công ty, kônh wa nuĭh kan bu dơi geh kơt ntŭk tăch rwăt cà phê kloh uĕh khlay 18 rbăn rih ri công ty bu tâm rgop tă bah HTX bu dơi rwăt 20.000 prăk/kg rih nĕ lah săk rnglăy wăng sa ma kônh wa ƀon lan bu uănh saơ kloh ngăn.

Nău ndâk njêng trong khlay nkra njêng lŏ mir đăp mpăn, ăp trong tâm di kỹ thuật dôl jêng nău ŭch khlay gay ndơ jêng săch bah nuĭh dŏng. Aơ lah trong mkra tâm di đah trong hăn n’hanh nchrŏng trong nkra rgâl nău kan lŏ mir dak he tĭng trong n’hao nău khlay ndơ n’hanh hun hao nâp nâl./.