VOV4.M’nông: N’gâng kan [ư trong n’hoch dak mhe lôch rơh mêt uănh mpeh nau kan mât đăp mpăn n’gar dak, nglau n’har dak tâm ăp n’gor ta Tây Nguyên, Bah nê ân saơ, nau kan ntoh luh lah rhiăng ntu\k hoch dak geh nau mât njrăng bah N’gâng kan Công ty Cà phê Việt Nam (rgum âk ngăn tâm ăp n’gor Dak Lak) ho\ djơh khuch hô, yơn ê geh nau kan gay rklaih. Nau aơ mhâm geh rklaih?

Wa Dương Quang Cường-Giám đốc Công ty TNHH Du ntu\k kan Cà phê Ea H’Nin (tâm N’gâng kan Công ty Cà phê Việt Nam) ân gi\t, a[aơ ntu\k kan dôl mât 7 ntu\k trong n’hoch dak. Ăp ntuk aơ ding le\ geh ndâk bah rlau 20 năm, âk ngăn geh  bât ma neh, mô geh đah bê tông, ho\ djơh hô, yơn mô geh tơm prăk gay ma nkra. Nau rvê ngăn lah nglau dak n’gâr ra xã Ea Ning, nkuăl Cư Kuin, n’gor Dak Lak ho\ geh [on lan in, kuih ntu ka rong nkre tâm jâng dak bât, du\t geh nau krit ngăn.

“Ăp nglau aơ ko\ geh nkra bah ăp năm 1990, tât a[aơ ri le\ djơh. Ntu\k kan diôl tâm rnôk [ư bôk nau kan dăp rgum, rgala mhe ndrel ma rjaih lơi, tơm prăk ri mô geh. Ăp nau ntru\nh mpeh tơm dak bât ri phung hên ê geh [ư dơi, geh âk nau ê dơi. Di|ng le\ nglau dak ri bât êng, ho\ geh dak rchoh le. Tât rnôk aơ di\ng le\ djơh hô, u\ch geh nkra nâp. Lah mih jo\ jong ri mô dơi der nau khuch, rlau ma nê mra pling nglau”.

Tâm kơt ma nê, nglau n’gar dak Ea Puor bah Công ty TNHH du ntu\k kan Cà phê Ea Ktur ko\ tâm xã Ea Ning, nkuăl Cư Kuin, geh nkra ntơm năm 1989, dôl ma djơh hô. Ntrong ân n’hoch luh dak mô dơi ntâl nâp yor ri ma dak luh bah dih hô ngăn. Tât yan mih, dak ler rleu nglau, [ư rchoh hô, [ư jâng ntu geh trôm, mra geh pling chah, klach rvê ngăn.

Ti\ng N’gâng kan Công ty Cà phê Việt Nam, ntu\k kan a[aơ geh 125 nglau n’gar dak, rgum âk ngăn tam n’gor Dak Lak. Di|ng le\ ntu\k aơ geh nkra bah aơaow 20-30 năm, tâm nê geh nklapư 2/3 ntu\k mô geh nau ndâk nkra, ko\ geh yor ăp ntu\k nkra êng, mô geh nau do\ng, nau nkra. Wa Lê Thế Chỉ-Groi Tổng Giám đốc N’gâng kan công ty Cà phê Việt Nam kơp dơn, âk năm ma aơ, công ty mô geh prăk gay ma nkra apư nglau n’gar dak, nau kan mata do\ng lơi ma jêr.

‘Âk ngăn nglau n’gâr dak dôl ma jur djơh. Ăp năm, nau kan mât njrăng ri lah ngăn lah ăp nglau êp ăp rmôt geh jao ân Kruanh rmôt pă nu\ih geh ngih êp nglau nê ri jao ân mât, kơt lah manh  nu\ih trok ti\ng kan, geh nau tât ri mbơh. Nuih n’hâm lah kơt nê, mô geh rmôt [ư du nau kan ndrel ăp nau blau. Kơt nau đă bah n’gâng kan bah Ntu\k kan Công ty Cà phê Việt Nam mô geh nau to\ng dơi gay [ư ôh”.

Tâm n’gor Dak Lak a[aơ geh nklăp 780 ntu\k n’hoch dak, tâm nê 333 ntu\k têh ho\ geh jao ân Công ty TNHH du ntu\k jan mât trong hoch dak leo do\ng, mât đăp mpăn, rnoh hôm e jao ân UBND gưl nkuăl mât. Wa Mai Trọng dũng-Groi Gíam đốc N’gâng kan tuch tăm ndrel hun hao [on lan n’gor Dak Lak ân gi\t, âk ntu\k bah N’gâng kan công ty cà phê Việt Nam ho\ jur djơh yơn mô geh prăk gay ma nkra, mra geh nau tât khuch ndal:

“ Ăp ntu\k bah N’gâng kan Công ty Cà phê Việt Nam, ăp năm dăch aơ mô geh tơm răk gay ma ntuh kơl. Ăp công ty cà phê tâm ntrong kan a[aơ mô geh prăk, dăn gay nkra mbơm ko\ mô geh, yor ri ma âk nglau n’gar dak geh djơh khuch hô., Geh ăp ntu\k, tâm ăp rnôk lah geh mih ri ndrel đah nkuăl tâm rgop, mô lah gay leo n’ăp ma [ao choih hăn ndal gay ma bah luh tât bôk nglau, yơn ma djơh hô ngăn”.

Mhe aơ, jêh rnôk uănh ngăn ndrel pah kan đah rđau kan UBND n’gor Dak Lak wa Nguyễn Văn Tỉnh, Kruanh n’gâng kan trong n’hoch dak ntoh nau rvê bah năp nau jur khuch bah âk ntuk trong hoch dak tâm nkuăl, tâm nê âkl ntu\k yor N’gâng kan Công ty cà phê Việt Nam mât. N’gâng kan đă n’gor Dak Lak ndrel N’gâng kan cà phê Việt Nam gay pă rgum tơm prăk gay ma nkra ăp ntu\k djơh, tâm ban nau jao ăp ntu\k trong n’hoch ân nkuăl mât, do\ng gay mât đăp mpăn:

‘ Nau kan mpeh nau mât đăp mpăn nglau n’gar dak lah bah UBND gưl n’gor. Bol ma tơm mât lah bah N’gâng kan Công ty Cà phê, yơn lah UBND n’gor geh nau kan gay mât đăp mpăn nglau. Nglau n’gâr dak têh ri phung hên saơ ueh lơn, hôm nglau jê|, ngăn lah ta Dak Lak mô geh đăp mpăn. Ntil nglau jê| jao ân gưl nkuăl, gưl xã, tal 2 lah N’gâng kan công ty Cà phê. Phung hên rvê ngăn nau jao mât njrăng ân ăp nu\ih aơ, ma phung hên nchră năl lah mô to\ng nau dơi ti\ng nau ntru\nh. Kan aơ gay n’hao nau mât, lah jao ân ntu\k kan geh to\ng nau dơi, nau kan, mô to\ng ti mra mô jao”.

Bol ma yan mih ho\ tât, âk rhiăng ntu\k trong hoch dak ta n’gor Dak Lak ho\ jur djơh, tâm nê âk ntu\k tơm ngăn, mô êng lah ăp du\ng dak têh dôl ma yông klơ bôk. N’gâng kan tâm nkuăl, n’gâng kan tâm n’gor ndrel N’gâng kan Công ty cà phê Việt Nam gay ntru\nh nau kan rdâng ndal, nkre ân geh nau kan tât jo\ jong gay nkre đăp mpăn nglau n’gar dak, nkre to\ng dơi nau u\ch to\ dak đăp mpăn ân ăp ntil tơm tăm./.

Nu\ih rblang: H’Thi