VOV4.M’nông: Ho\ geh du rơh ma âk nu\ih bu mi\n lah, ntưp HIV tâm ban ma lôch nau rêh. Yor ri, âk ngăn nu\ih klach rvê. Yơn tâm nê ko\ geh âk ngăn nu\ih, đah nuih n’hâm nsôih rêh bah nơm ho\ rlet rlau nau khuch, lơh rdâng đah nau ji kuet, rlet rlau tâm nau rêh. Yuh Cao Thị Nghi ta Thôn Knung, xã Cư Pui, nkuăl Krông Bông, n’gor Dak Lak lah du hê nu\ih kơt nê.

Năm 2006, rnôk mhe 20 nă, yuh Cao Thị Nghi gu\ sai n’hanh hăn ti\ng sai. Ntôn lah nau rêh kơt nê mro geh nau ueh m’ak, ngăn lah rnôk ma kon bu klô bôk rah yuh mhe deh. Ngăn lah jêh nê, knu\ng 5 năm jêh gu\ sai, nau khuch ho\ tât đah rnăk vâl yuh. Bôk năm 2011, rnôk mhe saơ sai rgay êng săk, jur kí, vay rvê tâm bri măng n’hanh ji kop duh tâm bri măng, yuh âk tơ\ đă sai hăn khám n’hâm soan, yơn sai mô u\ch djăt. Jêh ri nau ji lơn ma jru, yuh Nghi nsôih leo sai n’hanh le\ ma ngih hăn ta ngih dak si n’gor gay ma khám. Mô lah ngăn, nar yuh Nghi ndơn nau bu mbơh lah ho\ ntưp HIV ri ko\ lah nar ma le\ rnăk vâl dôl rvê duh yor sai yuh khi\t. Bar nau tât ndal tâm du tơ\, yuh jêng geh nau klach rvê ngăn, mô hôm gơih tâm nau rêh, ji ri mô hôm geh nau janh, ngăn lah rnôk  nau tâm nkhah bah du đê| nu\ih klach ntưp ta ưbah yuh n’hanh khuch lơn lah n’h âm soan yuh nar lơn ma khuch ngăn. Yơn rnơm nau u\ch ro\ng, nau kơl an, n’hanh bonh đă bah băl mpôl [on lan, yuh ho\ nsôih ndâk. Rnôk geh cán bộ ngih dak si mbơh hăn săm ARV n’hanh ndrel rnôk  ndôt nau mbơh lah kon bu klô yuh mô geh ntưp ôh nau ji HIV tă bah yuh ri tâm nuih n’hâm yuh Nghi ho\ geh du nau n’ơr rêh. Yuh Cao Thị Nghi nkoch:

 ‘Rnôk nê, gâp knu\ng mi\n tât kon hôm kon jê|. Sai khi\t ơm, jêh ri nơm ko\ gay nsôih rlet rlau nau khuch gay ma hôm rong kon, [ư ntu\k nsing rnơm bah kon, rong ân kon ân geh ndơ sa, ân geh nti. Rđil đah ăp nu\ih bu rven rvo, mô dơi hăn ro ri gâp saơ gâp hôm geh nau lah lơn đo\ng, gâp hôm janag, ty, geh n’hâm soan gay joi nau rong rêh”.

A[aơ, tâm 2 khay du tơ\, yuh Nghi lo\ tât Ntu\k njrăng n’gang HIV/AIDS n’gor Dak Lak gay ndơn dak si ARV yor ri ma n’hama soan ueh đo\ng. Yuh [ư ăp nau kan gay ma rong kon. Nar ri yuh hăn dônh play điều. tât yan mih ri yuh hăn tăm bum, nar ru ri yuh hăn kan ân ma bu. Rnôk ru ngăn ri ndăn hăn tâm bri gay joi [ăng gay ma tăch. Bol ma prăk geh joi mô âk, yơn nê lah trong ma yuh mi\n lah gay ndâk njêng kơl an kon nơm rnơm tâm nau rêh tă bah n’hâm pah kan.

Ndơn uănh mpeh nau nsôih rlet bah yuh Nghi, Yuh Châu Thị Kim Phụng, cán bộ ngih dak si xã Cư Pui lah rjăp:

 ‘Yuh Nghi lah du hê nu\ih nâp tâm nuih n’hâm. Yuh ndơn nau geh mbơh tă bah ji kuet mô rvê ngăn. Yuh Nghi ko\ ơm lăp nsum tâm nau rêh, ơm plơ\ nuih n’hâm, nau mi\n n’hâm soan đo\ng”.

Nkoch tât yuh Cao Thị Nghi, nô Hà Văn Toản, nu\ih rêh êp ngih yuh nkoch:

 ‘Nu\ih tâm ntu\k hên gu\ êp aơ mô geh ôh nu\ih der ngai, tâm nkhah đah yuh Nghi, rlơ\ ma nê, ăp nu\ih ko\ tâm dăch tâm dơh, mô geh nau kan ri ko\ tât kơl, mô geh drăp ndơ ri ko\ kơl mpeh nuih n’hama nơm”.

Dăch aơ, yuh Nghi hôm gơih ngăn râng nau kan bah rmôt nsum mpôl geh nau ji kơt yuh gay kơl an ăp nu\ih HIV rlet rlau tâm nau rêh. Tâm rnoh 7 nu\ih geh ntưp HIV ta Thôn Knung ri 6 nu\ih ho khi\t, hôm êng yuh Cao Thị Nghi lap lơn yor geh săm ARV, n’hanh rlau ma nê, đah nau nsôih bah săk nơm, yuh ho\ rlet rlau nau tât gay rêh n’hanh hôm u\ch nau ueh tât. Ntơm bah nau leo lor bah yuh Nghi, cán bộ nai dak si xã Cư Pui ho\ bonh đă geh nau dơi đah nu\ih ntưp HIV tâm xã hăn săm ARV, rgop nau rdâng HIV tâm [on lan, kơl an nu\ih ntưp HIV geh tay nau rnơm, gơih n’ơr tâm nau rêh n’hanh rêh geh nau ueh./.

                                                                                     Nu\ih răk rblang: H’ Thi