VOV4.M’nông: Lôch năm 2019 Quốc hội ho\ geh du năm pah kan khuh n’gôr ndrel mô rlu rgâl mhe, n’hao nau nâp nâl, săk tam. Đah nau kan [ư jêh âk rnoh nau kan n’ăp ma tâm nau ndâk njêng pháp luật, mêt uănh, ntru\nh ăp nau kan khlay ngăn bah neh dak. Ăp nau tâm nchră khuh n’gôr tâm Ngih r[u\n Quốc hội ndrel ăp rơh rơu\n bah Uỷ ban Rnâng kan Quốc hội, ăp nau ntoh ngơi so\ng dăng, nâp ngăn bah ăp ntoh măt Quốc hội, ndrel ăp nau ntru\nh kan ueh ho\ ntoh nau kan prêh bah Quốc hội bah năp neh dak ndrel [on lan tâm lam dak.

“Khuh n’gôr, rgâl mhe ndrel nau kan nâp nâl” nê lah ăp nau năl saơ nsum bah âk ntoh măt dnrel nu\ih [on lan mpeh ăp nau kan bah Quốc hội tâm năm 2019, ko\ lah du năm neh dak lo\ geh âk nau rgâl ueh. Mra dơi saơ, ăp nkô| nau mpeh văng sa-rêh jêng Quốc hội nchrăp luh tâm nau kan bah ăp nau ntru\nh bah Trung ương ko\ geh dơi ndrel rlet rlau. Tâm nau dơi nsum bah neh dak geh nau rgop khlay bah nau kan Quốc hội, ăp Uỷ ban bah Quốc hội. Rhơn đah ăp nau dơi, nau tă geh, nkre ân geh uănh jru lơn lah, gay ân geh dơi nau nê lah nau nsôih nsum bah ntu\k kan ndâk njêng pháp luật, ntu\k kan tư pháp, ăp ntu\k kan ndrel ăp ntoh măt. Wa Phạm Văn Hoà, Groi Kruanh mrôt kan Ntoh măt Quốc hội n’gor Đồng Tháp ân lah:

‘Năm 2019, đah nau kan lah ntu\k kan geh [on lan săch, ăp ntoh măt Quốc hội ho\ ntoh nuih n’hâm kan bah nơm đah [on an, đah [on lan tâm nau kan bah ngih r[u\n nchră ndrel n’gor, tâm nê ăp nau tâm mâp đah [on lan. Ngăn lah nau kan bah Quốc hội tâm ngih r[u\n, ăp ntoh măt Quốc hội ho\  lơi ân ba kơi ăp nau kan ueh khlay, leo nau rnơm bah nu\ih ntoh măt [on lan đah nu\ih [on. Ăp ntoh măt Quốc hội ho\ tâm nchră khuh n’gôr geh âk nau dơi ndrel nau nchră tay ăp bôk nau nchrăp Luật yor ntu\k nchrăp săch nau kan ndơ\ luh”.

Đah nuih n’hâm [ư tơm ndrel nau kan ân rjăp, năm 2019, Quốc hội ho\ [ư jêh Bôk nau kan ndâk njêng pháp luật, nchră luh 18 Luật ta rơh r[u\n tal 7 ndrel 8 [ư nau nâp ân nau kan mât, rđau kan bah Chính phủ. Ăp rơh r[u\n khuh n’gôr mpeh Luật njrăng nau khuch bah ndrănh [iêr, Nau nchrăp Luật ntuh kơl nsum (rgâl nkra), mô lah nau nchrăp Luật pah kan (rgâl nkra) [ư du tay ngih r[u\n bah Quốc hội, nê lah nau ueh khlay ngăn tâm năm rlau aơ. Jêh 3 rơh r[u\n rgop nau, ta rơh r[u\n tal 8 Quốc hội ho\ nchră Luật pah kan (Rgâl nkra) ntru\nhy mpeh nau rgâl năm ân rlu ranh hao 62 năm đah bu klô tâm năm 2028 ndrel 60 năm đah bu ur tâm năm 2035 ho\ rgum geh nau uănh khlay bah [on lan. Kruanh n’gâng kan Lao động-thương binh-Xã hội Đào ngọc Dung lah rjăp: nau ntru\nh rgâl năm rlu ranh ntoh nau mi\n kan ‘ndơn bôk” ntul rlong ranh rnoh nu\ih ko\ kơt lah rklaih du đê| nkô| nau geh nsum nkre đăp mpăn nau hun hao văng sa nkre đăp mpăn hun hao nau rêh:

 ‘Bộ Luật pah kan geh nchră, geh âk nkô| nau geh tât âk jêt năm. Aơ lah rnôk ma he ndơ\ luh ăp nau ton tâm nau kan bah lam ntur neh ko\ kơt lah nau kan tăch rgâl. Tâm nau pâl nsum, phunh he [ư ti\ng luật ân geh tâm di đah nau do\ng rđau kan nsum bah lam ntur neh yơn ko\ ân geh tâm di đah nau dơi bah Việt Nam”.

Nthoi nau rgâl mhe tâm nau ôp nau tă bah ăp năm bah năp, năm 2019 rơh bôk năp Quốc hội nchâp “bôk rngok blau mhe”, đah phần mềm kơl an njêng nau ngơi jêng play săm [u\t nchih klơ màn hình bah kruanh ngih phat dôih, [ư nau rđau kan lơn ma ueh lơn. Yor ri, nau ơh nau ôp geh to\ng ăp. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ndrel ăp Groi Thủ tướng, ăp Kruanh n’gâng kan ho\ ơh nau ôp âk nau kan ma ntoh măt Quốc hội ndơ\ luh rgum nau uănh njrăng bah âk mpưm [on lan tâm lam dak. Ntru\nh rjăp nuih n’hâm mô geh ntru\t ntrôl nau kan, hăn so\ng tâm nau kan, nau ôp nau ơh bah ăp Kruanh n’gâng kan ho\ [ư kloh nau dơi tâm nau mât ndrel nchrăp luh âk nau kan tâm rơh tât. Tổng thư ký, Kruanh ntu\k kan Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc, ngơi:

‘ Tâm rnôk ôp nau gâp saơ tâm rnôk nglơ\ du\t bah nau kan ri ăp Kruanh n’gâng kan geh nau dơi, nau blau ndrel gi\t kloh nau kan bah ntu\k nơm ri di\ng ơh nau rjăp, to\ng ăp nau đă kan. Yơn lah, geh ăp Kruanh n’gâng kan ngơi, nkoch mbơh êng êng, ăp Kruanh n’gâng kan ơh nau ueh yơn geh kruanh n’gâng kan ri ơh nau jong ir”.

Êp nau ndâk njêng luật ndrel ôp nau, năm 2019, Quốc hội ko\ ntoh ngăn nau kan mêt uănh gưl prêh nchră luh ăp nau kan mêt uănh bah Quốc hội đah nau kan duh, [on lan ngăn lah uănh khlay nkô| nau bah nau phong dôih tât jêr, mô lah nau [ư mbrơi bah du đê| nau kan bah neh dak, mô lah nau kan mô đê| ntu\k kan tơmtâm nau uănh nau do\ng, mât neh ntu tâm đô thị tă bah rnôk Luật neh ntu năm 2013 geh nau tam tât lôch năm 2018, ndrel uănh nau [ư nau kan, pháp luật mpeh nau njranưg rdâng u\nh sa lvang năm 2014-2018

Năm 2019, Quốc hội ntoh nau kan, nau kơl an bah Đảng, Quốc hội, Chính phủ đah kônh wa nu\ih rnoi mpôl đê| tâm lam dak ntoh luh bôk nau kan rgum hun hao văng sa rêh jêng nkuăl [on lan rnoi mpôl đê\ ndrel gôl yôk. Nau ntru\nh r[o\ng nkô| nau tât năm 2030, nau geh bah du ho bôk nu\ih rnoi mpôl đê ana geh ½ nau geh nsum bah lam dak, n’huch rnăk ach o tâm dâng 105. Mô ân geh ăp xã, thôn jêr jo\t, 70% rnoh xã nu\ih rnoi mpôl đê| geh to\ng nau dơi kơp dơn [on lan mhe. Wa Nguyễn Lâm Thành, Rmôt ntoh măt Quốc hội n’gor Lạng Sơn, lah rjăp:’

‘ Mra dơi uănh aơ lah rơh bôk năp Quốc hội geh nau ntru\nh têh. Aơ lah nau ntoh nau kan ndrel nau ro\ng đah kônh wa rnoi mpôl đê| nkuăl yôk. Aơ ko\ lah rnôk ma he lo\ nkah ndrel ntoh nuih n’hâm kan bah nơm đah nkuăl jêr jo\t gay kơl an nkuăl aơ hun hao ndrel neh dak ndrel đăp mpăn hun hao tâm ban đah ăp rnoi mpôl. Quốc hội nchră nau ntru\nh aơ leo tât nau kan ueh tâm ntrong kan kơl an kônh wa rnoi mpôl đê| ndrel nkô| nau ân geh rklalih”.

Đah âk nau kan khuh n’gôr ndrel mô rlu rgâl mhe, n’hao săk tam bah nau kan, năm 2019 Quốc hội ho\ [ư jêh âk nau kan têh, rgum geh âk nau kan khlay tâm nau kan ho\ jêh ntrong kan ndâk njêng pháp luật, mêt uănh, ntru\nh ăp nau kan khlay bah neh dak. Nu\ih [on lan lo\ gu\ kâp tâm nau gi\t kloh ndrel nau kan dăng bah Quốc hội rnôk mbơh kloh, khoa học nkô| nau ba ăp nau kan nau rêh văng sa-rêh jêng, ko\ kơt lah nau kan rjăp tâm nau uănh ndơn nau ê  dơi mpeh nau klan mbơh ndrel mât nau kan bah ăp n’gâng kan. Nkre rnơm tâm ăp nau ton lah lor ndrel ăp nau kan bah Chính phủ, ko\ kơt lah ăp nu\ih kan bah Chính phủ rnôk ơh nau ôp bah năp Quốc hội mra [ư ân săk tam ăp nau nchrăp luh, ndơ\ neh dak hun hao nâp nâl./.

Nu\ih rblang: H’Thi