Ta Lâm Đồng, rmôt kan ntoh măt Quốc hội gưl 13 (ntu\k kan n’gor Lâm Đồng) ho\ mâp [on lan ta nkual têh Bảo Lộc, nkuăl Di Linh, Đạ Hoai…Jêh geh djăt nau nkoch bah rơh r[u\n tal 8 bah Quốc hội gưl 13, nkre mbơh nau kan geh tât nau văng sa-rêh jêng bah lam dak n’hanh n’gor Lâm Đồng tâm 9 khay bôk năm 2014, nu\ih [on lan ho\ geh âk nau rgop đă ăp nau kan geh tât nau hun hao văng sa rêh jêng bah [on lan tâm nkuăl. Tâm nê, ăp nau kan geh uănh khlay ngăn, kơt lah: Ndâk nkra trong hăn tâm [on lan hôm mbrơi, nu\ih [on lan mâp nau jêr jo\t đah nau kan khám, săm ji geh bảo hiểm y tế, kan pă neh, pă bri ân ntu\k pah kan gay tăm bri jêh ri lo\ tăm cà phê, tâm rnôk nu\ih [on lan mô to\ng neh tuch tăm, gay [ư ueh nau kan, nau kơl an đah nu\ih geh n’hâm n’hanh nu\ih geh ntưp dak si khich điôxin.

               Ta Dak Lak, tâm ăp rơh mâp [on lan, đah nau geh bah n’gor, Dak Lak mi\n lah, Luật neh ntu năm 2013 ntru\nh ăp nau kan ntuh kơl gay tâm rlong rvăt neh gay do\ng đah nau kan tâm nkuăl jru, ngai ri nau ntru\nh aơ jêr geh [ư, Chính phủ gay ơm geh nau ntru\nh ngăn đah ăp nu\ih mô kâp rlong rvăt neh.

             Tâm nau kan neh ntu,m âk rnăk vâl mô geh prăk gay so\k săm [u\t kơp dơn nau dơi do\ng neh. Rnoh prăk rnon hao tât rlau 560 rmen n’hanh kơp prăk kon lah rnon jo\ ir. Dak Lak mi\n lah, nau ntủ\nh kơp prăk kon kơt aơ lah mô tâm di, đă Chính phủ jăng lơi, knu\ng kơp rnoh neh ta rnôk nu\ih [on lan ndơ\ prăk gay so\k săm [u\t kơp dơn. Kan [ư ăp nau kan klơ neh tăm bri bah n’gor ko\ dôl mâp nau ko\ kol yor nau ntru\nh 1685 bah Thủ tướn Chính phủ mpeh nau kan n’hao nau rđau [ư ăp nau kan mât njrăng bri, rchăng nau ntu\ng kăl si. Wa Bùi Thanh Lam, Giám đốc Sở Tài nguyên n’hanh Môi trường n’gor Dak Lak ntoh nau:

‘Nau ntru\nh bah Chính phủ lah đah neh tăm bri lah nsru\ng lơi ăo nau geh tât, n’ăp ma nau kan gay ma ân tâm di, n’ăp ma ntrơn nau do\ng neh. Yor ri ăp nau kan a[aơ n’gor dôl kuăl ặ nau ntuh kơl yơn lah ti\ng nau ntru\nh 1685 bah Thủ tướng Chính phủ ri mô ntru\nh dơi. A[aơ ri Luật neh ntu năm 2013 ho\ ntru\nh hôm, ăp nau ntru\nh bah Chính phủ ho\ ntru\nh gay [ư Luật jêh ri soay ri đă Thủ tướng uănh tay nau ntru\nh mrô 1685 aơ gay geh nau doh rklaih ân ăp n’gor, tâm ên geh Dak Lak, ma ngăn lah n’gor geh aka neh tuch tăm kơt lah Dak Lak”.

Bol ma nau nkra thuỷ điện Đồng Nai 3 tâm 2 n’gor Lâm Đồng n’hanh Dak Nông ho\ geh mpong ang điện 4 năm rlau, yơn nau kan trok tâm ân nu\ih [on lan tâm nkuăl lip băm bah nglau thuỷ điện Đinh Trang Thượng, nkuăl Di Linh, n’gor Lâm Đồng hôm ê geh rklaih rjăp. Wa K’Brền, ta Thôn 4, xã Đinh Trang Thượng, lah, âk rnăk vâl geh dak lip băm le\ ma mir yơn e êgh trok tâm, yor ri ma nau rêh mâp âk nau jêr jo\t ngăn. Kônh wa ho\ âk tơ\ mbơh tât n’gâng kan ăp gưl, yơn mô saơ geh nau rklaih. Wa K’Brền đă Quốc hội gay geh nau kan dăng lơn gay kơl mât nau dơi đăp măpn bah nu\ih [on lan:

‘ Dăn đă đah Quốc hội mhâm [ư ngăch lăp kan gay ma kơp uănh, uănh n’ôi lơn ơm lơn ueh gay nu\ih [on lan geh nau rnơm kơl. Lah Ngih dak trok tâm đah prăk ri kônh wa ko\ do\ng le\ ma neh tuch tăm ri mô geh, neh tuch tăm mô geh ri kônh wa lo\ hăn kăl si n’hanh tih mpeh luật mât njrăng bri tay. U\ch Ngih dak ơm rklaih ân kônh wa geh neh tuch tăm n’hanh gu\ âm, bah jo\ ma aơ knu\ng hăn kan ân ma bu mro dơm”.

Tâm nau kan nti\m nti, âk nu\ih [on lan mi\n lah, nau kan kon se nti, sinh viên jêh lôch nti ma mô geh kan pah, [ư mpu\ng lir prăk n’hanh nu\ih kan bah [on lan. A[aơ, ntrong kan nti\m nti bah ngih săm [u\t mầm non, tiểu học ndâk njêng êng tâm nkuăl Tây Nguyên ê dơi geh to\ng nau u\ch nti\m nti bah kon se, tâm rnôk prăk nôp tâm ăp ngih săm [u\t aơ so\k khlay. Âk nau đă bah [on lan ko\ rvê tât nau kan rgâl săm [u\t nti bah N’gâng kan nti\m nti. Wa Trần Thư Tuyên, ta xã Ea Riêng, nkuăl Mdrak, n’gor Dak Lak, ngơi:

‘ Phung hên ho\ tăng lah N’gâng kan nti\m nti nchrăp rgâl ndrôm săm [u\t mhe, yơn lah gâp saơ tâm nuăl 3 phung hên ri oh kon hăn nti nau rêh mâp jêr jo\t. Ăp kon se mơng do\ng săm [u\t kơp a[aơ hôm, a[aơ lo\ rgâl nau nti\m nti ri [ư geh nau mhe mhan ân kon se, khuch tât nau blau nti bah kon se. Tal 2 đo\ng lah rgâl săm [u\t ri gay geh prăk, du ndrôm săm [u\t mô di lah đê| prăk ôh, tâm ăp năm, lăp tâm năm nti mhe ri me mbơ\ kon se ho\ joi prăk mâp nau jêr jo\t ân kon ăhn ti. Lha rgâl ndrôm săm [u\t ri n’gâng kan ba lơ gay geh nau kơl an đah nkuăl jru, ngai n’hanh nu\ih geh nau jêr jo\t”.

Êp nê, nu\ih [on lan đă Chính phủ  ntru\t dăng nau kan râgl meh nau kan tăch rgâl Ngih dak, ngăn lah đah ăp công ty cà phê tâm n’gor Dak Lak lah êng, Tây Nguyên lah nsum. Mpeh nau kan ntru\nh mbơh n’hanh [ư ti\ng pháp luật, wa Nguyễn Văn Mai, ta Phường Tân Thành, nkuăl [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak ntoh nau:

‘ Hiến pháp bah Dak Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, kruanh Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng ho\ ntru\nh mhâm [ư ân [on lan nti\m nti ân rbăng gay [ư ti\ng Hiến pháp, yơn lah gâp saơ nau kan ntủ\nh njur ri mô rjăp ngăn. Luật ntru\nh âk ngăn ma nau [ư ti\ng, nau mbơh ri ê geh rjăp yor ri hôm geh nau kan phong dôih yor [on lan bu mô gi\t tât luật ri di\ng bu [ư nau tih. Nau đă bah gâp ntoh măt ân [on lan lah Quốc hội bah [on lan, yor [on lan, kơl an [on lan ri mhâm [ư ho\ ndơ\ luật ri gay mhâm [ư ân rjăp”.

Nu\ih [on lan Tây Nguyên du\t u\ch, du\t rnơm tâm rơh r[u\n tal 8 bah Quốc hội gưl 13, ăp nau kan duh ngăn bah neh dak mra geh uănh ân rjăp ngăn.

                                  H’Thi răk rblang