VOV4.M’nông - Chôt ndal lah yor trôk duh lah nău tât ji ndal, mbra jêng kh^t nkre. Yơn lah nău ji mbra dơi njrăng n’hanh ngăch saơ. T^ng Y học an g^t, ntơm lăp khay mih, rnoh nu\ih geh nău ji kh^t yơh âk, rnoh nu\ih ji hô âk đo\ng. Ne\ lah yor duh hô [ư an hao mham rngok. Nkô| trăch săk soan an ăp nu\ih nar aơ, mpôl hên nkoch mpeh nău njrăng hao mham ndal rnôk trôk duh. 

         Ăp nău ji bah chôt ndal yor duh nar

Săk duh hao tât 40 đô| C, nu\ih ji kh^t yơh, rlău ma ne\ geh du đêt nău ji kơt:

• Ji bôk
• Way măt, sâr măt
• Mô geh dak rhal, bôl săk du\t duh
• Ntô chăng, duh n’hanh sơ\ săk
• Rhoăt soan, nho săk
• U|ch hok n’hanh luh hok
• Play nu\ih nchoăt ngăch.
• Nsôr n’hâm duh
• Rgâl mô ueh tâm săk, săk râm
• Kh^t yơh

  Săm bôk năp rnôk chôt ndal yor duh nar

  Lah he saơ nu\ih êp geh du nău ji chôt ndal yôr duh nar kuăl săm ơm dâl mô lah kuăl nu\ih ji tât ngih dak si.

              Tâm rnôk săm ơm an nu\ih ji dơi ndơ\ nu\ih ji tâm n’hâm, doh kho ao. Lah saơ nu\ih duh mô lah joi ndơ [ư an nđik an nu\ih.

• Do\ng quạt an [ư nđik, ntah bok phe\ an nu\ih ji.

- Dơi ntah dak đá ta quang, ta păk ngoak ta aơ lah ăp ntu\k geh âk trong mham êp đah ntô, mô [ư an pơng nđik pơng dơi kơl bah duh an săk.

An nu\ih ji hăn jay u\m djrah dak nđik.

Ne\ lah oh bê n’hanh kon se bah dâng 4 năm deh, nu\ih ranh bah 65 năm let lơ, nu\ih geh ji play nuih, klơm soh, leh, hao huyết áp, chrach nsu\ng, nu\ih ndrăng, ăp nu\ih ngêt âk ir ndrănh n’hanh nu\ih ngêt mô to\ng dak… lah ăp nu\ih dơh geh ji chông ndal yor duh nar. Chôt ndal yor duh way geh rnôk bah dih trôk duh bah 32 đô| let lơ, đah duh aơ ta âk dak phương Tây đă mô [ư nău jâk ta bah dih trôk.

Trong rchăng n’gang nău ji.

Tâm khay mih, rnôk bah dih duh hô, nu\ih âk năm deh lơi ir hăn luh  bah dih tâm rnôk duh nar hô. Đah nu\ih geh nău ji play nuih, do\ng máy điều hoà nkah g^t kanu\ng  do\ng ta rnoh nklăp 27 đô| C n’hanh tâm [ah tâm n’hanh bah dih jrô mô rlău 7 đô| C.

Ân uănh na naontop dak, gay njrăng mham ko\t dơh jêng mham rchoa\l, nti bên rnôk mô ji hir dak ngêt to\ng ăp dak. Dơi ngêt dak play, biăp play ăp nar, an ntop bah 1,5-2 lít dak an săk. Lah tiăr nti an ngêt 1 ka chok dak lor rnôk tiăr nti n’hanh jêh 20 mn^t pâl am ntop dak du tơ\.

Yan mih an nsoh kho ao n’hơ, têh hvi, ndô môp têh n’hanh ntru\p măt n’glăp. Rnôk hăn luh bah dih mh^ng kem rchăng n’gang duh nar geh rmô rchăng n’gang duh nar bah 30 SPF let lơ.

Ntlơi ăp nău pâl bah dih lah duh nar, knu\ng gu\ bah dih ôi ơm n’hanh kêng măng.

Khay duh, ăp nu\ih way u\ch ngêt ndrănh, bia an nđik, yơn nău aơ tih le\ rngôch. Rnôk trôk duh r’ôl lơi ir ngêt ndrănh bia mô lah cà phê yôr ăp chất cồn n’hanh caffeine mbra [ư roh dak âk lơn, [ư he dơh geh chôt ndal yor duh nar.

Uănh nđôi rnoh dak cho bah he rnôk trôk duh nar. Lah dak cho rkhâl lơn rnôk êng, ri he dôl mô to\ng dak. An ntop dak dil an săk.

T^ng ăp nu\ih way kan, Ăp nu\ih geh tăch rse trong mham rngok kơt nu\ih âk năm, hao huyết áp, chrach nju\ng, mô ueh Lipit mham (ngi mham âk), rchoăl rdih trong mham, nu\ih ju\p hât, ân kơt t^ng ơm ăp trong rchăng n’gang, rlău ma rgâl ueh nău rêh kơt ntơi ju\p hât, ngêt ndrănh bia, pâl thể dục thể thao, uănh ueh huyết áp, ngi mham, s^k tâm mham, lơn lah nking n’gang nău rchoăl mham.

Tâm yan mih lah nu\ih âk năm deh g^t tăng ji bôk, way măt, nho n’gul săk, nkhăp b^ch na nao… aơ lah nău mbơh lor nău geh ji tăch trong rse mham rngok an uănh njrăng hô, hăn khăm nai dak si dâl

Nu\ih rblang: Y Sưng Phê Ja