VOV4.Mnông: Bah năm 2016 tât a[aơ, lam dak le\ saơ 7 nu\ih ji môr ndâng n’hanh bih mham, tâm ne\ geh 1 hê kh^t. Aơ lah nău ji đêt mâp âk năm plơ\ ma aơ yơn du\t n’hâm klach. Yor nê, ăp nu\ih mô njrăng ma an njrăng joi g^t gay geh trong rchăng dêr tam.

Ji môr ndâng n’hanh bih mham lah nău ji kaman ntưp bah nu\ih aơ tât nu\ih êng trong n’hâm yor kaman bih rngok Neisseria Meningitidis [ư. Nău ji [ư sôt ta rngok mô lah ntưp bih mham, [ư ji tât kh^t nu\ih lah mô dơi saơ n’hanh săm ngăch.

Ji ntưp môr ndâng n’hanh bih mham geh chah chrai mô lah jêng srê ta âk ntu\k lam dak, du\t âk tâm yan wai. Ji dơi geh ta ăp rơh kơn năm deh, way mâp ngăn lah ta kon se bah dâng 5 năm deh, druh ndăm rchong bah 14-20 năm deh, nu\ih rêh ta nkual âk nu\ih [on lan n’hanh nu\ih săk mô dăng rcho\l nău di.

Ntơm geh bah nău ji lah duh hô ndal, bôk năp, m’ưm hok, ji nko, dăr bău m^n, ntoh ăp rwal rtoh trong mham geh hôm ta săk, way mâp ta 2 ntu\k. Kon se geh ji ndul djroh, môr nduh bôk, chiăng klôt rbân.

Nai dak si chuyên khoa 2 Hoàng Ngọc Anh Tuấn, Kruanh khoa Hồi sức cấp cứu nhi n’hanh kon se mhe deh, ngih dak si đa khoa n’gor Dak Lak an g^t:

Nău klăch bah ji môr ndâng bih mham rnôk he saơ ji ma mô njrăng tâm trong kan rchăng n’gang ri nuh srê ntưp ngăch. Mpeh nău săm, lah mô nchroh ơm ri nu\ih ji kh^t tâm 24 mông.

Nău saơ ntoh lư bah nău ji môr ndâng bih mham lah ta săk nu\ih ji ntoh môr ndâng nkre duh hô. Yor ne\, nu\ih rnăk wâl ân uănh tât nău rgâl ta săk nu\ih ji gay ndơ\ tât ngih dak si ơm. Nai dak si chuyên khoa 2 Hoàng Ngọc Anh Tuấn, Kruanh khoa Hồi sức cấp cứu nhi n’hanh kon se oh bê, ngih dak si n’gor Dak Lak an g^t:

Rnôk kon se luh ăp rplay môr nkre duh, hor muh ri ân tât ngih dak si dâl. Yor kon se ntưp kaman trong n’hâm lor bôk năp, jêh ne\ luh rplay chăng, âk rnăk an lah ne\ lah mề đay mô yor rplay môr chiăt. Yơn n’hêl na nê| mô di. Bôk năp kơt ne\, yơn mpeh bah kơi jêng ôm. Ne\ lah rplay bah nău ji môr ndâng bih mham”.

Bôl lah nău ji klăch yơn kaman bih mham lo\ geh soan rcho\l nău ji mô dăng, dơh kh^t ta duh bah 60 độ C let lơ tâm 10 mn^t mô lah ăp dak rao, nkh^t kaman way do\ng. Yor ne\, nău rchăng dêr nău ji aơ du\t dơm đo\ng, đah trong:

- {ư t^ng ueh nău răk săk nơm, rao ty đah xa [u nkh^t kaman

- {a [ơ rsung mbung đah dak bôh mpli dak mô lah ăp ndơ rao kaman way do\ngt.

- Mpih rvach ngih wâl kloh ueh.

- Geh ndơ s kah tâm di gay n’hao dăng săk soan.

- Chuh dak si rchăng n’gang an kon se bah 21 khay let lơ n’hanh 3 năm chuh plơ\ tay du tơ\.

Lah saơ ăp nău ntôn bah ji ntưp môr ndâng bih mham, ân tât dil ăp ngih dak si gay khám n’hanh săm ơm.

Nu\ih rblang: Y Sưng Phê Ja