Ăp rnôk năm mhe tât, yôk bri Nà Hẩu ƀhit suan rêh, lah rnôk kônh wa rnoi Mông ta xã Nà Hẩu, nkuâl Văn Yên, n’gor Yên Bái ƀư ôp brah bri hôm kuăl lah “Tết bri Nà Hẩu”. Nău ôp brah dja nkre gay nkah gĭt tu tơm, nkah gĭt brah bri, nkre gay mât ndray rup uĕh văn hóa way ơm mha êng bah ƀon  lan rnoi mpôl đê̆ ta aơ.                    

Djăt ma tâm nar n’glĕ dŭt bah khay ngoăy âm lịch ăp năm, kônh wa nuĭh Mông ta Nà Hẩu, nkuâl Văn Yên, Yên Bái ndjôt nkre ăp ndơ ôp brah kơt sŭr nđôch, djăr dăm n’glang, djăr me nđôch, ndrănh, bánh… tât nkual "bri krŏng huêng” ƀư "Tết bri”, đah ăp nău ƀư kơt: mpih bri, rgum mpôl mât bri, sa Tết bri; nău tâm rlong n’hanh an uănh ăp nău pâl rlưn way ơm, mpât mprơ, rnoi Mông… Wa Giàng A Quang, Bí thư Chi bộ thôn Trung tâm, xã Nà Hẩu an gĭt:

(Tết bri hŏ nta trong dơh an ƀon  lan geh dơi nău tâm rnglăp tâm pah kan mât njrăng bri, lor nchrăp an ƀư ăp trong mpăng muĭh kăl bri, gĭt mât njrăng êng bri. Nău mât njrăng bri kơl kônh wa nsĭt geh bah bri, kơt bah tơm dak si, nsing tâm bri gay joi nău rêh) 

Nà Hẩu lah xã gŭ tâm nklang nkual Mât njrăng bri dak Nà Hẩu, nkuâl Văn Yên, n’gor Yên Bái. Xã geh rnoh hvi neh bri krŏng rlău 5.600 ha, tâm nê bri tu dak nching sial rlău 4.500 ha. Bri tâm ban kơt chor jay nsum bah rlău 500 rnăk nuĭh Mông đah rlău 2.500 nuĭh. Rlău hang rhiăng năm gŭ rêh krêp dêh đah bri, ƀon lan rnoi Mông ta aơ hŏ n’gluh ăp quy định mpeh nău mât njrăng bri dơi ƀon lan uănh khlay. Nău way ôp kuăl brah bri “Tết bri” lah ngoăy tâm ăp rnoh nê.

Wa Sùng A Xà – ngoăy tâm ăp nuĭh geh nsing nơm ta thôn Bản Tát, xã Nà Hẩu an gĭt, bri nkre mât njrăng an ƀon lan bah năp phŭt sial, dak dŭk, nkre geh tơm ndơ kah khlay gay sa, tơm dak gay ngêt n’hanh tŏ djrah an ƀon lan... Yor kơt nê̆, bri hŏ bah ơm jêng ntŭk nsing nuih n’hâm bah lĕ ma ƀon lan. Nău tĭng ƀư ôp brah bri lah gay mpŏng an ăp brah yang jăt kơl an kon nuĭh n’hâm suan ngăch dăng, ndơ tuch tăm jŭr geh...:

(Tĭng nău way bah nuĭh Mông, ntơm bah kăl e hŏ geh nău way ôp brah bri. Ăp năm bu ranh mbra ƀư ăp gŭn năm gay mât njrăng nkual bri, mât njrăng tơm dak. Lah nuĭh I ndra ma lăp tih, lơh n’hang bri, kăl si têh mbra geh kop ji).

Ntơm bah nău uănh khlay bri, ăp nău nkol, nău tâm ton n’hanh lĕ ma ăp nău way mât njrăng bri hŏ dơi ăp rơh kơn nuĭh ƀon lan ta aơ ndơ̆ luh n’hanh ndrel tĭng ƀư. Nô Giàng A Pao, groi Bí thư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xã Nà Hẩu an gĭt:

 (Đah nău way “Mpih bri” lah du drăp ndơ ntlơi an tay tâm ban kơt nău ntĭt mât njrăng bri. Mpôl druh ndăm xã nkoch trêng, rgŏ jă tay đoàn viên druh ndăm mât ndray  nău uĕh văn hóa mha êng bah rnoi nuĭh; mât njrăng bri, mhâm ƀư đơn tay ăp nău way ơm uĕh lăng tă bah u che he ntlơi an tay, ntơm bah nê hun hao pâl nđaih bri dak gay n’hao geh wăng sa).

Ntơm bah nău way mât njrăng bri mha êng bah nuĭh ƀon lan nkre ƀư jăp pah kan mât njrăng bri bah n’gâng kan dơi kan, jêng bri Nà Hẩu way nđĭr uĕh, jêng ntŭk gŭ rêh, bah âk sĭm ka mpô mpa bri khlay kơt: keh, kău, kuănh nđôch, kop bôk kuâng, sĭm hồng hoàng. Aơ lah ntŭk geh âk ntil si khlay đŏng kơt klăn dĭng guh, tơm rdăp, trám, de, lát hoa... wa Đoàn Giao Lương, Kruanh Hạt Kiểm lâm nkuâl Văn Yên, n’gor Yên Bái an gĭt:

(Tâm năm, Nkual mât ndray mô geh nô nău lơh kăl, nchuăn rdeng, tăch rgâl si mô geh nău way, mô geh ŭnh sa bri. Lơn lah đah mpô mpa bri, nkre đah âk trong nkra kơt nkoch trêng, rƀah gĭt nău lư, kan nsum đah n’gâng kan ta ntŭk, ăp ƀon lan jao mât njrăng bri gay tĭng ƀư jăp pah kan mât njrăng bri).

Wa Lý Tòn Cầu, Kruanh UBND xã Nà Hẩu, nkuâl Văn Yên an gĭt, lĕ 3 thôn bah xã gŭ tâm nklang nkual Mât njrăng bri dak Nà Hẩu, yor kơt nê̆, “Tết bri” geh nkô̆ hôr dŭt khlay tâm nău mât, njrăng bri ta ntŭk.

(Tâm nău way ƀư ôp brah bri, rlău ma ăp nău way lah uĕh brah bri, ăp kruanh thôn ƀư nkoch trêng mât njrăng bri dĭl. Nkre dăp rgum tay ăp tŏng nuĭh kan tâm Mpôl mât njrăng bri; mpư n’hao, nkhôm rnê ăp rnăk, ăp nuĭh geh nău dơi tâm mât njrăng bri. Ndrel đah nê lah nkah lah ăp rnăk, ăp nuĭh mô hŏ jăp mât chăm, uănh njrăng bri; dăp rgum tay ăp tŏng n’hanh mprơh nuĭh tih luh bah Mpôl mât, njrăng bri).

Khay 12/2024, nău way ƀư ôp brah bri, hôm kuăl lah “Tết bri” bah kônh wa rnoi Mông Nà Hẩu hŏ dơi Bộ Văn hóa – Thể thao n’hanh Pâl nđaih n’glăp tâm săk Drăp ndơ văn hóa mô mpơl săk gưl neh dak. Wa Phạm Trung Kiên, Groi kruanh UBND nkuâl Văn Yên, n’gor Yên Bái an gĭt:

(Nkuâl hŏ n’gluh an dŏng trong nchrăp mât ndray n’hanh ntik n’hao rnoh khlay Drăp ndơ ơm yău ntlơi an tay văn hóa mô mpơl săk nău way ƀư ôp brah bri bah rnoi Mông xã Nà Hẩu tât năm 2030. Ndrel đah nê, let năp tay mpôl hên mbra nkơnh n’hơ tay Lễ hội, nkre ndop ƀư Lễ hội nkre đah ăp nău kan nkoch trêng mât njrăng ntŭk gŭ rêh n’hanh hun hao joi geh trong rêh nâp dăng an nuĭh ƀon lan. Nkuâl mbra nta ăp trong dŭt uĕh gay ƀon  lan rnoi Mông ntik n’hao nău khlay ƀư tơm rgum tâm nău mât ndray ăp rnoh khlay văn hóa way ơm uĕh êng bah rnoi nuĭh he).

Tĭng nău way, lôch “Tết bri”, ăp thôn ƀon mbra wer bri 3 nar gay lah uĕh brah bri, jêng lah kônh wa mbra mô hăn lăp tâm bri, mô joi biăp, ƀăng, mô mƀơk lêng ndrôk rpu tâm bri…đah kônh wa nuĭh Mông, "Tết bri" mô dơn lah nău way ƀư huêng khlay mpơl nuih n’hâm nkah gĭt đah huêng bri, ma hôm lah rnôk gay ƀon lan ăp rnoi mpôl đê̆ ta ntŭk mpoh ang nuih n’hâm tâm rnglăp, rƀŏng sĭt tât tu tơm, njuăl ăp nău rŏng mpŏng geh mpeh du nău rêh tâm lăp nsum, nâp dăng đah bri dak ăp rnôk năm mhe tât./.