Lôch rlu ranh, nai ntĭm Nguyễn An Sơn ta thôn 7, xã Cư Mgar, n’gor Dak Lak hŏ plơ̆ sĭt đah mir cà phê bah rnăk wâl n’hanh mât chăm cà phê tĭng kỹ thuật dŭt mhe. Păng mô dơn rdâk njêng geh nău dơi wăng sa jŏ jong ma hôm rêng lam trong mât chăm tât âk rnăk ƀon lan kan lŏ mir n’hanh dơi n’gor dăn đă nkhôm rnê ƀon lan kan lŏ mir Việt Nam ngăch prăl năm 2025.
Năm 2021, rnôk mhe sĭt rlu ranh, nai ntĭm Nguyễn An Sơn hŏ ntuh kơl ƀư trong dak tŏ ntruh bah Israel ta rnoh neh hvi 6,5 hec-ta cà phê Robusta bah rnăk nkre đah kỹ thuật tăm “hon âk tơm – rong chông”. Păng an gĭt, trong ƀư dja lah hăn rlơ̆ tay nău way ơm cà phê "rong du tơm – kĭch chông” ta Dak Lak, yơn hŏ kơl mpêt nkrem dak, hŭch đêt roh huach phân poh, bah ir tu ndrŭng chuh sa, nkre n’hao săk geh play n’hanh nsĭt tơm wăng sa:
“Ntơm nơh lah rong an du tơm kĭch chông klêh play ta n’ging dêh bah dâng. Rnôk he kĭch chông ri tơm luh dŭt âk chông. Aƀaơ tơm rong an chông ri n’ging pra luh mô âk, jêng nar luh mpĭch n’ging roh âk. Du ntil đŏng lah nđĭr uĕh đah neh ntu ntŭk gŭ rêh, hŭch đêt tât khuch bah rgâl trôk nar, yor rnôk mpôl hên dŏng đah tŏ ntruh dŏng dak dŭt đêt n’hanh mô geh khuch tât bah trôk nar rnôk poh phân. Ntơm nơh ŭch poh phân ân uănh tât trôk nar, hôm aƀaơ tât nar lah mpôl hên poh, an geh dak kah tâm di, năn ngăch n’hanh di rnôk jêng săk găr cà phê dŭt âk."
Nơm geh dŏng ăp kôp ăp rgâl mhe kỹ thuật, săk geh mir cà phê bah nai ntĭm – wa Nguyễn An Sơn rĭng geh 5,5 tấn rnglay/ha, âk rlău 1,5 tơ̆ rđĭl đah trong tăm way ơm, rĭng geh ăp năm bơi 1 rmen prăk. Lơn lah, nău dŏng trong tŏ ntruh n’hanh kỹ thuật rong an âk tơm hŭch đêt roh huach nar luh kan, hôm nklăp 1/6 rđĭl đah ntơm nơh dơm.
Tĭng Tiến sĩ Phan Việt Hà, Groi Viện trưởng, Mât uănh Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên, trong ƀư bah wa Nguyễn An Sơn mpơl kloh nău tâm ban đah nsĭt geh wăng sa n’hanh nău dơn mât uĕh neh ntu, du trong hăn ma tuch tăm Tây Nguyên dôl dŭt ŭch geh.
“Tơm cà phê aƀaơ ƀon lan ƀư săk geh dŭt âk hôm, n’hanh lah tăm rong êng du tơm ri mô dơi n’hao săk geh âk đŏng. Ndrĭ ngoăy tâm ăp trong nkra gay nkre n’hao săk geh âk play cà phê lah tăm tĭng trong rong an âk tơm mô kĭch chông. N’hanh ăp trong ntĭt leo kơt aơ mbra ƀư tĭng trong âk dăp: klêh du dăp bah dâng n’hanh poh tay phân gay mât dăp bah lơ. Năm bah kơi tay klêh dăp bah lơ ri nkre mât dăp bah dâng. Nău njêng du n’ging ntêm mbro ri nklăp săk geh cà phê mbra âk lơn.
Đah nuih n’hâm bah du hê nai ntĭm, nai ntĭm –ƀon lan kan lŏ mir Nguyễn An Sơn way nkoch nău tă ơm gĭt kan mpeh sreh tăm tay cà phê, kỹ thuật rong âk tơm mô lah troh tŏ ntruh đah kônh wa wăr kiău ma. Âk rnăk ƀon lan hŏ tât uănh, kơt nti n’hanh ƀư tĭng. Wa Nguyễn Hùng Vỹ, Groi kruanh Hội Nông dân xã Cư Mgar, n’gor Dak Lak an gĭt:
“Wa Nguyễn An Sơn lah nănh kơt dŏng khoa học kỹ thuật tâm ban kơt trong mât chăm cà phê mhe. Păng mbra an hăn uănh pâl n’hanh ntĭm nti lĕ nuih n’hâm, păng an gĭt moh ntil ndơ păng hŏ ƀư dơi hôm ri mbra ntĭm nti an lam ƀon lan gĭt. Bah nê hội nông dân xã hŏ leo dŭt âk mpôl hăn uănh kơt nti. Ăp mir cà phê kro ranh ŭch sreh tăm tay ri khân păng ƀư tĭng trong tăm tĭng trong rƀŏng cà phê rong hon âk n’ging n’hanh mô kĭch chông bah wa Sơn”.
Bol hŏ sĭt rlu ranh, jêng ƀon lan kan lŏ mir yơn nai ntĭm Nguyễn An Sơn nha hôm lah nuĭh nsĭt nău gĭt blău tâm nău kan tuch tăm đŏng, rgop suan ƀư an tuch tăm Dak Lak nđĭr uĕh lơn tŏng suan tâm rlong lam ntŭr neh. Yơn nău nsrôih n’hanh nău rgop nê dơi nchih nkah. Năm 2024, wa rhơn n’hao dơi UBND n’gor Dak Lak kơp dơn săk ntơ lư “Ƀon lan kan lŏ mir bah n’gor”. Năm aơ, păng dơi sơch tay, nkoch mbơh nkhôm rnê tâm săk nchih “Ƀon lan kan lŏ mir Việt Nam ngăch prăl năm 2025”.
Viết bình luận