Ntrong leo “Tahen ơm hăn lor” ta Gia Lai: Rêng hvi nău rŏng pah kan
Thứ bảy, 09:49, 03/08/2024 VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja
VOV4.M’nông - Âk năm aơ, Rmôt tahen ơm nkual têh Ayun Pa, n’gor Gia Lai ƀư tĭng geh săk rnglăy ntrong leo “Tahen ơm ntrong leo” ta nău kan ndâk njêng n’hanh hun hao weăng sa. Đah nuih n’hâm mô klach ji ŏk njê, âk tahen ơm lĕ jêng âk nău uĕh ang tâm pah kan jan sa, hun hao wăng sa rnăk wâl, rêng hvi nău rŏng pah kan tâm ntŭk ƀon lan gŭ rêh ta ntŭk.

Ntơm tât năm 74, tahen ơm Nguyễn Đức Thành, ta phường Cheo Reo, nkual têh Ayun Pa, n’gor Gia Lai hôm e gơih pah kan ta rnoh neh bơi 1 ha ntŭk mât rong tuch tăm bah rnăk wâl n’hanh rĭng geh 130 rkeh prăk tât 150 rkeh prăk du năm. Ntŭk mât rong tuch tăm pă jêng ăp nkual mât rong, ntu ka, tơm sa play n’hanh tuh mbô, nsĭt tay nău geh wăr năm, n’hŭch ăp nău mâp đah ntŭk tăch. Tĭng wa Nguyễn Đức Thành, ndrel đah nău ŭch wăng sa bah săk nơm, nău 2 ur sai ranh nsrôih đah ntŭk tuch tăm mât rong, yor nău ŭch dơi rgop tâm ntrong leo nsum bah Rmôt tahen ơm nkual têh:

Kơt Wa Hồ lĕ lah, tahen ơm yơn mô ơm yău, jêng sak nơm nsrôih hun hao wăng sa mir, ntu ka, ndrung wang. Gâp ndrel ăp nuĭh nsrôih m’hâm ƀư an oh nô ndrel hun hao wăng sa tâm rhôn, ƀon.

Ta năm “kăl e dŭt mpêt”, tahen ơm Nguyễn Văn Tuyến ta phường Hòa Bình, nkual têh Ayun Pa hôm e mât geh ăp năm hang rhiăng rkeh prăk du năm bah mpang ty pah kan bah nơm. Ƀon tơm ta nkuăl Hương Sơn, n’gor Hà Tĩnh, geh âk nău blău kan mât jĭl sŏk nke lô jêng rnăk wâl mât nău geh aơ. Wa Tuyến nkoch, mât jĭl an ŭch âk ngăn lah nău blău, hôm ndơ sa geh ơm, lŏ mô hoach âk soan mât chăm:

Ntrong kan mât jĭl bah gâp knŭng sŏk prăk bôk năm, bah kơi aơ ntuh kơl ndơ sa dak ngêt ri gâp dŏng soan nơm gay tăm pih, n’ha si n’hanh siăt sĭt an sa. Kơt jĭl me du năm deh geh 1 mlâm kon ri tăch geh 12-13 rkeh prăk. Hôm jĭl nkoăng 1 năm sŏl nke lô, bôk năm ri geh bơi lạng, rơh bah kơi nklăp 3 lạng ri du năm geh du ký.

Ntrong kan “Tahen ơm hăn lor” mô knŭng rlu tay ta nău hun hao wăng sa êng, ma hôm rêng hvi tât ăp ntrong kan êng kơt “Tahen ơm tâm kơl n’hŭch ach o, ƀư sa blău”, “Tahen ơm ndrel soan ndâk njêng ƀon lan mhe”. Âk tahen ơm lĕ nsrôih râng an neh, rgop nar luh, kơl ăp prăk nkrem nău rêh jêng đah rnoh khlay âk... Ntoh lư kơt tahen ơm Ksor Khoan, lĕ an rlău 500m2 neh gay ƀư trong thôn ƀon ta xă Chư Băh, nkual têh Ayun Pa. Wa hăn lor gay kônh wa tâm ƀon tĭng n’hanh nti ntrong leo ndâk njêng ƀon lan mhe ta ntŭk.

Gâp lĕ rêh tâm ntŭk ntô tahen mpeh hăn pah kan jan sa, jŭt n’hŭch ach o gay hao nău geh. Râng tŏng ăp ntrong leo, răk kloh uĕh ƀon lan.

Đah âk nău nsrôih, ntrong leo “Tahen ơm hăn lor” ta nkual têh Ayun Pa lĕ dơi geh âk nău uĕh kơt: 100% rmôt nuĭh bah dâng geh ndơ rnê rhơn lôch jêh nău kan, rnoh nuĭh hăn ntrong leo lor rlău 90%, rnoph rnăk văn hóa geh rlău 85%. Wa Nay Phong, Kruanh Rmôt tahen ơm nkual têh Ayun Pa, n’gor Gia Lai an gĭt, ndrel đah ăp ntrong leo, rmôt dŭt uănh tât n’hao janh dăng chính trị, mât uĕh nău rêh Tahen Wa Hồ đah ăp nuĭh tâm rmôt, gay ăp nuĭh tâm rmôt tahen ơm mât uĕh lơn tay nău ƀư tơm bah nơm.

Tâm năm tât, ăp ntrong leo tâm rlong tay kơt tahen ơm hăn lor ndrel đah nău nti n’hanh ƀư tĭng nău mĭn, nău rêh, pah kan Hồ Chí Minh, ndâk njêng rmôt nâp dăng mpeh chính trị n’hanh nău mĭn. Rmôt kan n’hao uĕh săk rnglăy lĕ rngôch mpeh ăp trong kan, nsrôih geh n’hanh rlău ăp rnoh an ƀư, nău kan.

Ntrong leo “Tahen ơm hăn lor” lĕ jêng du nuih n’hâm têh, ntrôl rmôt nuĭh tahen ơm ta nkual têh Ayun Pa n’gor Gia Lai nsrôih pah kan jan sa, râng ăp ntrong leo tâm rlong, mĭn lah tay nău khlay tâm nău rêh jêng. Khân Pơng lĕ n’hanh dôl rgop soan ndâk njêng ƀon tơm Ayun Pa nar lơ ndrŏng uĕh, gĭt blău.

 

 

VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC