VOV4.M’nông - A[aơ, rnoh nu\ih Việt Nam dôl geh trong ranh ngăch. Hăn ndrel đah nău aơ lah nău u\ch dơi mât chăm săk soan bah nu\ih âk năm deh nar lơ hao. Yơn lah, nău [ư aơ ta lam dak lah nsum n’hanh ta Dak Lak lah êng hôm e geh đêt. Ta Dak Lak, a[aơ knu\ng geh du ngih dak si Y học cổ truyền n’gor le\ ndâk njêng Khoa Lão, [ư nău but uănh n’hanh săm ji êng an nu\ih âk năm deh. Bôl hôm e âk nău mô to\ng mpeh ndoh ndơ n’hanh rmôt nu\ih kan yơn năm bah năp, Khoa lão, Ngih daik si Y học cổ truyền Dak Lak le\ nsrôih tâm di nuih n’hâm tâm mât uănh săk soan an nu\ih âk năm deh.

 Bơi 3 năm aơ, wa Nguyễn Xuân Ập (79 năm deh) ta phường Tân An, nkual [on têh Buôn Ma Thuột, le\ uănh khoa lão, Ngih dak si Y học cổ truyền n’gor Dak Lak kơt jay tal bar bah nơm. Đah nău ji dôn gu\i n’hanh nko, wa [a [aơ tât ngih dak si but ua\nh n’hanh săm. Đêt ri dăk săm ta ngih. Hô ri wa b^ch ngih dak si săm bah 7 tât 10 nar. Wa Nguyễn Xuâp Ập nkoch: Nu\ih ranh rnôk geh kop0 ji du\t o\k r’ah u\ch geh ntu\k ntô săm êng n’hanh khoa lão lah du ntu\k tâm di:

“Gâp lăp ta aơ bah nar prăm bah năp. Gâp geh ji nting dôn gu\i, nko đah dôn lah le\ 8 rpăk. Gâp saơ ta aơ, nău uănh mât bah ngih dak si aơ, bah but uănh ji tât săm ji an lah dơi uănh m^n lơn nkôp đah ăp ngih dak si êng. Nău uănh m^n bah y nai dak si du\t ue\h. Na nê| geh nău uănh m^n ri saơ ue\h tâm nuih n’hâm. Kơt nt^t nsa nai dak si ma ji nuih, uănh m’ha nu\ih ri nu\ih ji mô u\ch, ma mô u\ch, nău m^n mô đăp mpăn ri na nê| n’hâm soan mô dơi đăp mpăn”.

Wa Phạm Thị Gái (68 năm deh) ta xă Dak Liêng, nkuăl Lak, n’gor Dak Lak rnôk chôt ndal kol trong rse mham rngok tă aơ rlău 2 khay. Jêh rnôk săm jo\ nar ta ngih dak si đa khoa nkuăl Lak n’hanh ngih dak si Chợ Rẫy (nkual [on têh Hồ Chí Minh), wa le\ rlău nău klăch yơn n’glơi an tay n’gul săk le\ lêt nho. Rnăk wâl le\ ndơ\ wa tât khoa lão, ngih dak si Y học cổ truyền n’gor Dak Lak gay săm. Jay ngai lo\ ndrô ranh jêng w Gái way b^ch êng du hê tâm ngih dak si, yơn wa saơ mô rngot yor ta aơ geh âk nu\ih ranh mbra kơl n’hanh ăp y nai dak si mât uănh du\t n’hâm, du\t ue\h. wa Phạm Thị Gái nkoch:

“Gâp b^ch ta aơ saơ ue\h nđik. Le\ rngôch ăp nai dak si mât uănh du\t n’hâm ngăn. Hăn ta aơ gâp saơ dơh ngăn. Gâp lah đah kon gâp kon hăn s^t, me\ gu\ ta aơ geh nău ri đă ăp wa, ăp yơ kơl. Ta aơ, ăp nu\ih tâm uănh kơt nu\ih du wâl dơm”.

Khoa Lão, ngih dak si Y học cổ truyền n’gor Dak Lak dơi ndâk njêng bah khay 3 năm 2014 đah hvi 70 nsưng ji. Nu\ih ji săm ta khoa lão le\ rngôch lah rlău 60 năm deh, ntưp ăp nău ji jo\ jêr bah kơt chrach njung, play nuih rse mham, huyết áp, ji nting dôn gu\i n’hanh lêt nho yor kol trong rse mham rngok…. Ăp nai dak si chuyên khoa I Phạm Ngọc Liễu, Kruanh khoa Lão an g^t:

“Rnôk nu\ih ji âk năm deh ri geh du\t âk nkô| nău ji, yor r^ nu\ih ji an dơi săm du trong le\ rngôch. Bôk năp an uănh tât nău m^n nu\ih ji. Tal 2 rnôk khân pơng tât but uănh ri an uănh nđôi tay ăp nău ji ơm gay dơi săm ue\h ngăn an nu\ih ji. Tal 3 lah an rblang an nu\ih rnăk wâl ndrel tâm rgop ue\h đah cán bộ y tế tâm nău mât uănh, yor ta nu\ih ranh, bôk rngok bah khân pơng mô hôm rbăng”.

Khoa Lão jêng ntu\k an êng bah ăp nu\ih ranh tâm ngih dak si. Ta aơ, khân pơng geh ăp nu\ih băl ndrel năm deh gay nkoch bri, tâm pă g^t nu nău rêh, tâm yô| n’hanh tâm kơl ndrel tâm gu\ âm êng săk nơm. Bah meng ne\, khân pơng dơi mât uănh du\t n’hâm, ue\h ngăn bah ăp cán bộ y tế.

 Yor r^ bôl ndoh ndơ hôm e hăt jêt, geh rnôk nu\ih ji b^ch nsum, yơn ăp nu\ih dơh tâm yô|, tâm pă ndrel. Ăp nău aơ [ư an khân pơng saơ ue\h đah nuih n’hâm, bah ne\ ntru\t ue\h tât nău ngăch bah săk soan./.

Nu\ih nchih rblang: Y Sưng Phê Ja