VOV4.Mnông:Ơi kônh wa n’hanh băl mpôl. Gay [ư ân dơi nau u\ch hun hao bah nau rệh, ntơm bôk năm aơ, Chính phủ ho\ [ư so\k nau rgop bah [on lan mpeh nau nchrăp Bộ luật dân sự (rgâl nkra). Ntơm nau ngăn bah nau rêh [on lan, cử tri n’gor Dak Lak ho\ ntoh âk nau rgop tâm nau nchrăp luật aơ.

            Tâm nkuăl neh tăm âk cà phê n’hanh aka ntil tơm tăm jo\ năm êng, nu\ih [on lan geh nau u\ch tơm prặk do\ng âk ngăn gay hun hao tuch tăm.Êp ăp nau manh prăk bah ngih dak, ri âk nu\ih săch nau manh prăk deh kon âk tă bah ăp nu\ih, ăp ntuk rvăt tuh mbo gay ma mât chăm tơm tăm, lôcgh yan ri mư trok n’ăp ma prăk tơm, prăk kon ti\ng ndơ tăm (kơt cà phê, tiêu…). Nau dơi bah nau manh aơ lah ngăch, nơih, yơn nu\ih [on lan ri luư\p âk ngăn, yor rnoh prăk kon du\t âk, mô lah geh mpet tăch nse đah rnoh thuk gay ma trok dôih. Rgâl lơi nau tâm boh aơ, nau nchrăp Bộ luật dân sự ntru\nh, rnoh prăk kon ân manh geh ăp đah tâm nchrăp mô dơi rlau 200% rnoh prăk bah ngih dak mbơh đah nau manh prăk ăp ntil. Wa Nguyễn Hoàng Diệu, ta Phường Thắng Lợi, TP Buôn Ma Thuột ntoh nau rgop, rgâl ma nau nê, luật gay ntru\nh rnoh prăk kon ân n’hêl, gay ăp ding saơ n’hêl tă bah bôk ân nơih nau ti\ng kơt tâm nau ngăn:

 ‘Gâp saơ nau ngăn a[aơ ri nau manh prăk ta ntu\k bu tăch rgâl ri păng geh nau nchrăp prêh lơn rđil đah nau ntru\nh. Rnoh prăk ngân hàng ri păng geh rnôk jur rnôk hao, yơn lah nau aơ ri nơm gay ntru\nh tâm rnoh ân păng n’hê, kơl lah 200% ti\ng nau tâm nchrăp ri nau rklaih păng mra [ư rjăp lơn n’hanh nau tam păng ko\ geh âk lơn”

            Ta Dak Lak n’hanh Tây Nguyên âk năm rlau aơ ho\ âk tơ\ geh ăp ntu\k rvăt tuh mbo mbum ndơn nau ân njoăl lor cà phê bah [on lan, jêh nê mbơh lah mô hôm dơi trok. Nau khuch [ư nu\ih [on lan roh dơm, hôm nau ngăn lah drăp ndơ bah nu\ih tơm tăch rgâl nê đă nu\ih êng dâk moh săk kơt lah ngih vâl, ndeh klư, neh ntu…Rchăng lơi nau kan aơ, wa Lưu Thị Thu Hiền, pah kan ta Rmôt kan tăch rgâl n’gor Dak Lak, ntoh nau rgop, Bộ luật dân sự rgâl nkra gay ntru\nh mbơh n’hêl rnoh [ư nau kan, kơl an mât ân nu\ih tơm drăp ndơ rgala ma mât nu\ih tal 3 tâm nau tăch rgâl lah mô hôm geh nau tam:

 ‘Kơt lah me mbơ\ geh dôih rnon âk, yơn gay der nau trok tâm dôih, ri ntrơn moh săk ăp ntil drăp bndơ geh moh săk kơt lah neh ntu ana kon moh săk kơt lah nau ân ma kon. Ăp nu\ih vay ân drăp ndơ kơt nê mô dơi lah ân dơi, kơt lah băl mpôl mô kâp trok prăk kơt lah rvăt tăch rgâl ndoh ndơ, ri uănh kơl lah nau kan aơ mô tam, gay đăp mpăn ân nau [ư kan geh tama ban n’hanh rah vah lơn”.

Rnôk hôm tam bah nau phong dôih n’hanh nau đă rjlaih nau tât, Luật sư Nguyễn Văn Lộc, Văn phòng Luật sư Đức Lưu, mi\n lah, đah ăp nkuăl yôk jêr jo\t, [on lan mô geh nau gi\t rbăng âk, mô di ăp tơ\ nu\ih [on lan ko\ gi\t nau dơi tâm di pháp luật bah nơm geh bu [ư khuch gay ma ntơm phong dôih. Nê lah ê kơp tât geh nkô| nau ma ntu\k kan pháp luật [ư jo\ jong nau rklaih, khuch tât lôch khay dơi phong bah nu\ih [on lan. Yor ri, Bộ luật dân sự mô dơi [ư ti\ng mông hôm dơi gay ma phong gay mât nau dơi nganư bah [on lan. Luật sư Nguyễn Văn Lộc, ngơi:

‘Nau kan ta ntu\k kơp năl geh nau kan ana rjăp, mât dơi nau dơi tâm di pháp luật bah nu\ih [on lan. Kan rklaih ăp nau phong dôih gay đăp mpăn nau tâm di pháp luật bah săk nu\ih ri gâp mi\n lah mô dơi [ư ti\ng khay tam gay ma phong dôih”.

Dak Lak lah n’gor geh tât 47 rnoi mpôl oh nô ndrel gu\ rêh. Kan kơp năl rnoi nu\ih ân kon ti\ng Điều 33 bah Nau nchrăp Luật dân sự rgâl nkra ko\ jêr, lah nau vay bah rnoi đah me-mbơ\ êng êng. Wa Nguyễn Hải Ninh, ta Phường Tân Thành, TP Buôn Ma Thuột, rgop nau:

 ‘Nau nchrăp ntru\nh lah mô geh nau nchrăp đă gay gi\t năl n’hêl rnoi mpôl bah kon ti\ng nau vay ri aơ lah nau mô dơi git n’hanh ê dơi năl. Gapa ntoh mhô kơt lah du hê nu\ih rnoi mpôl đê| Rđe ta ntu\k ma tâm gu\ đah du hê nu\ih Tày lăp gu\ ta aơ, lah mô geh nau nchrăp  rnoi nu\ih bah kon, ri mô gi\t nơm moh nau vayy ma ti\ng? Yor ti\ng rnoi Rđe ri gay kơp năl rnoi mpôl ti\ng mpeh đah me, yơn lah nau vay bah rnoi Tày ri gay ti\ng mpeh đah bơ\. Yor ri, êng đah nau aơ ri gay ntru\nh n’hêl nau ntru\nh ân rjăp  n’hêl lơn, kloh aih lơn”.

Nau nchrăp Bộ luật dân sự (rgâl nkra) geh 721 điều, pă jêng 6 gưl n’hanh 26 chương. Rđil đah Bộ luật a[aơ, nau nchrăp luật ho\ jăng 147 điều, ntop 176 điều, nkre rgâl 298 điều. Kan so\k nau rgop bah nau nchrăp Bộ Luật dân sự (rgâl mhe) gay [ư ti\ng nau vay [ư tơm, rgum n’hâm nau mi\n bah [on lan, mât đăp mpăn nau dơi ti\ng nau ntru\nh bah Hiến pháp mpeh nau kơp dơn, ryơk, mât nau dơi n’hanh đăp mpăn nau dơi kon nu\ih, nau dơi nu\ih [on lan, rgop nau mât đăp mpăn nau kan tăch rgâl văng sa r[o\ng ti\ng trong xã hội chủ nghĩa, đăp mpăn ntu\k ntu tâm di pháp luật an nau hun hao văng sa bah neh dak n’hanh nau rêh bah [on lan. Ntơm a[aơ tât ba năp nar 20/9/2015, kônh wa n’hanh băl mpôl he rgop nau tâm nau nchrăp aơ tât n’gâng kan tâm nkuăl mô lah njoăl săm [u\t tât ntu\k: Bộ tư pháp Việt Nam, số 60 Trần Phú, Ba Đình Hà Nội, mô lah bah hộp thư điện tử :boluatdansu@moj.gov.vn

                                                                        BTV:H’Thi