VOV4.Mnông: Pơh rlau aơ, tâm nau kan ndâk njêng pháp luật, Quốc hội do\ng âk mông gay tâm nchră mpeh nau nchrăp Bộ luật tố tụng dân sự (rgâl nkra). Âk nkô| nau geh ăp ntoh măt rgum tâm nchră, kơt: Ngih phat dôih mô dơi dun nau đă rklaih nau tih dôih [on lan yor nkô| nau ê geh điều luật gay kơt ti\ng, nau kan bah Viện kiểm sát [on lan gưl prệh, nau ntru\nh kơp dơn nau tă geh jêh rklaih nau bah dih Ngih phat dôih.

Nau nchră ta rơh r[u\n, âk nau rgop tâm di đah nau mi\n mhe geh ndơ\ luh tâm nau nchrăp rơh aơ lah Ngih phat dôih mô dơi dun lơi nau đă rklaih dôih [on lan yor nkô| nau ê geh điều luật gay kơt.  Ăp nau rgop lah, kan pơk hvi nau dơi mhal dôih bah ngih phat dôih lah du nau rgâl mhe khlay tâm nau ndâk njêng Ngih dak pháp quyền ta dak he, tâm di đah nau ntủ\nh bah Hiến pháp năm 2013 mpeh nau kan, nau dơi bah Ngih phat dôih [on lan lah “ ntu\k kan mhal dôih bah dak Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, [ư nau kan tư pháp”. Ti\ng wa Trần Ngọc Vinh, rmôt kan Hải Phòng, nau ntru\nh aơ lah trong r[o\ng gay ăp đạo luật êng nsing tâm nê gay mât ân ueh nau dơi, nau dơi kon nu\ih, nau dơi [on lan n’hanh nau geh jêng bah  ntu\k kan, êng du hê nu\ih. Wa Trần Ngọc Vinh, ngơi:

 ‘Mpeh măt lý luận ngih  dak, đah nau kan kơl an n’hanh nau kan pháp luật hôm geh gay rgâl lơi ăp nau tâm boh tama nau rêh jêng kon nu\ih, đăp mpăn geh nau tâm ban geh kơt ow, yơn yor ăp nau tâm boh văng sa rêh jêng mro geh rgâl ri di\ng rnôk aơ nau kan lah mpeh ngih dak, yơn mô di ntrôl lơi nau kan tât ân [on lan n’hanh lah yor ê geh điều luật ri di\ng dun lơi nau rklaih dôih tâm [on lan”.

Tâm ban đah nau mi\n oă, yơn wa Trần Đình Nhã, rmôt kan n’gor Thừa Thiên Huế, rvê: Ngih phat dôih mô dơi dun lơi ri mhâm geh nau rklaih? Aơ lah nau kan tơm gay ma uănh ân n’hêl. Wa Vũ Xuân Trường, rmôt kan ntoh măt Nam Định ntoh nau rgop: Tâm 4 nkô| gay kơt ti\ng gay mhal rnôk mô geh điều luật gay kơt ti\ng ri he knu\ng tâm di nau đah nau kơt ti\ng nsing tâm pháp luật n’hanh nau vay kơt luật. Hôm mpeh nau kơt ti\ng nau vay n’hanh nau ân tâm ban, ri wa Vũ Xuân Trường đă, gay [ư ân n’hêl n’hanh geh ntrong kan ân tâm di, nchâp đă ti\ng du trong tâm 2 nau ntru\nh aơ:

 ‘Mpeh ti\ng kơt nau vay ri geh âk nau vay êng êng, nu\ih gi\t n’hanh kơt ti\ng nau vay bah nu\ih phat dôih ri ko\ gi\t ti\ng âk ntrong êng êng. Yor ri, gay ntru\nh ân n’hêl lơn, rjăp nâp lơn nau [ư ti\ng ăp ntil nau vay ơm gay der nau êng êng tâm nau gi\t n’hanh kơt ti\ng. Mpeh nau ân tâm ban tâm nau mi\n ko\ êng ti\ng nau mi\n, nau nchroh, nau geh êng êng. Ăp cán bộ rnôk [ư ti\ng ri ko\ gay geh nau mi\n êng êng mpeh nau dơi ân tâm ban”.

Đah nau kan bah Viện kiểm sát [on lan, nau nchrăp Bộ luật lo\ jao tay ana Vienẹ kiểm sát [ư ăp nau kan bah ntu\k kan ntơm leo mhal dôih. Ăp ntoh măt, Huỳnh Nghĩa (rmôt Đà Nẵng), Nguyễn Bá Thuyền (n’gor Lâm Đồng) n’hanh Trần Tiến Dũng (Hà Tĩnh) mi\n lah: Dah nau kan aơ ân saơ nau kan, nau dơi bah Viện kiểm sát  [on lan êng ngăn đah nkô| “nu\ih râng nau mhal dôih”. Yor ri, kan năl Viện kiếm  sát [on lan lah ntu\k kan ntơm leo nau mhal lah tâm di. Êp nê, gay mi\n rvê nau ntru\nh aơ ân to\ng nau dơi bah Viện kiểm sát. Wa Trần Tiến Dũng, rmôt Hà Tĩnh, đă:

 ‘Gâp đă phung he gay lo\ mi\n rvê nau ntru\nh aơ ân to\ng ăp nau dơi bah Viện kiểm sát đah nau kan lagh ntu\k kan ntơm nau leo phong dôih n’hanh nau dơi bah Viện kiểm sát đah nau kan lah ntu\k kan râng nau mhal dôih lah ntoh măt ân ngoai tâm bar ntu\k kan ndrel đah ngih phat dôih lah ntu\k kan ntoh măt nau dơi bah ngih dak, [ư nau dơi bah ngih dak tâm nau mhal dôih hình sự. Geh kơt nê mư geh to\ng nau dơi [ư ân ueh n’hanh săp nâp nau kan nê”.

Mpeh nau kơp dơn nau tă geh jêh rjaih nau ba dih ngih phat dôih, âk nau rgop tâm di đah nau ntru\nh kơp dơn nau tă geh jêh rjaih ba dih Ngih phat dôih  tâm nau nchrăp Bộ luật tố tụng dân sự(rgâl nkra). Nau ntru\nh aơ tâm di đah nau ntru\nh rgâl mhe Tư pháp lah nau ônh đă nau kan rklaih du đê| nau tâm pit bah ntrong tâm nchră geh ntu\k ndranh gay rklaih lơi, ngih phat dôih kơl an đah nau ntrủ\nh kơp dơn nau rklaih nau tâm pit nê. Nau ntru\nh aơ tâm di đah nau mi\n bah nu\ih leo phong dôih tâm nau tih dôih tâm [on lan, rgop nau bonh đă nau râng tâm rjaih tâm dâng, n’huch nau kan phong dôih đă ngih phat dôih hăn rklaih. Yơn lah, wa Đặng Công Lý, rmôt kan Bình Định đă nau ntrủ\nh gay ntrủ\nh kloh moh ntil nau rklaih ri geh ngih phat dôih kơp dơn n’hanh ntru\nh ân n’hêl nau kan, nau [ư n’hanh rnoh khlay pháp lý bah nau ntru\nh nau kơp dơn nau tă geh jêh rjaih nau tâm dâng:

 ‘Ngih phat dôih uănh, kơp dơn nau tă geh jêh rjaih nau ăp nau tih bah dih ngih phat dôih đah ntu\k kan, êng du hê nu\ih yor nu\ih geh nau dơi [ư nau kan [ư ti\ng nau ntru\nh bah pháp luật, [ư nau rjaih. Rnôk uănh ăp nau ntru\nh kơp dơn nau tă geh bah nau rjaih ba dih ngih phat dôih, ngih phat dôih [on lan gay nsing tâm nau tă geh ti\ng nau ntru\nh ta Điều 416 bah nau nchrăp, êng nê ri nau tă geh jêh rjaih nau geh ngih phat dôih uănh, luh nau ntru\nh kơp dơn mra geh ntu\k kan leo mhal dôih kơt nau ntru\nh đă bah ngih phat dôih ti\ng nau ntru\nh bah pháp luật  mpeh nau mhal dôih tâm [on lan”.

Rgop nau bah nau nchrăp Bộ luật Tố tụng dân sự (rgâl nkra), âk nau rgop tâm di nuih n’hanh đă [ư ân n’hêl nau kan tâm rlăch dôih tâm nau mhal dôih dân sự tâm rnôk rklaih dôih bôk năp, jêh ri phúc thẩm, giám đốc thẩm n’hanh mhal dôih tay. Tâm rnôk mhal, ăp săm [u\t, nau mpơl saơ geh uănh ăp, tâm di,  ăp ding, mbơh kloh. Ngih phat dôih rđau nau kan ôp rlăch dôih, ôp ăp nau kan ê kloh n’hanh nsing tâm nau tă geh bah rlăch dôih gay ma ngluh nau mhal ngăn, nau ntru\nh [ư.

Nau nchrăp Bộ luật tố tụng dân sự (rgâl nkra) geh 10 gưl, 41 chương, 509 điều ho\ geh nchră n’hêl ta rơh r[u\n tal 9. Nchrăp, Quốc hội mra nchră n’hêl n’hanh leo do\ng Bộ luật tố tuịng dân sự ta rơh r[u\n aơ./.

Nu\ih răk rblang: H’Thi