VOV4.M’nông: Pơh rlau aơ, Uỷ ban Rnâng kan Quốc hội r[u\n nchră ntoh măt Quốc hội pah kan du ntil nau kan gay tâm nchră, rgop nau mpeh 3 nau nchrăp Luật mbơh Quốc hội uănh, nchră ta rơh r[u\n tal 7 dăch tât. Tâm nê, tâm nchră nau nchrăp Luật Nti\m nti (rgâl nkra), ăp ntoh măt ndơ\ luh âk nau rgop đă mpeh nau do\ng ndrôm săm [u\t nsum ân lam dak, nkre đă nsru\ng rơh thi Tốt nghiệp THPT, knu\ng [ư săch lăp thi Cao đẳng, Đại học.

Ta rơh r[u\n, ăp ntoh măt ân lah: A[aơ nau ntru\nh mpeh bôk nau kan, ndrôm săm [u\t nti\m nti phor thông tâm nau nchrăp Luật ho\ [ư ngăn nuih n’hâm bah Nau ntru\nh mrô 29 mpeh nau rgâl mhe, ăp ntil nau nti\m nti, Nau ntru\nh mrô 88 bah Quóc hội mpeh nau rgala mhe nau kan, ndrôm săm [u\t nti\m nti phổ thông. Ti\ng nê, kan nti\m nti phổ thông, ntrơn tă bah nau nti\m nti gay ân jêng nau gi\t lôch nau mbơh nti\m jêng nau nti\m nti ân nau rêh, nau blau, nuih n’hâm ueh, bôk rngok, săk jăn, ueh lăng ndrel [u ân ueh ngăn nau dơi bah kon se. Tâm nchră mpeh nkô| nau ndâk du bôk nau kan, du ndrôm săm [u\t nsum ân lam dak, wa Tô Văn Tám, rmôt kan bah Kon Tum, ân lah: đah môn khoa học tự nhiên ri ăp mon ân geh du ndrôm  mô lah âk lơn săm [ut nti\m nti, hôm môn khoa học xã hội ri knu\ng du du ntil săm [u\t ân tâm kơt:

‘Nau ntru\nh du môn nti geh ngoai mô lah du đê| ntil săm [u\t nti\m nti. Nau kan aơ gâp saơ kơt aơ, đah khoa học tự nhiên ri ân geh moh nau kan, moh nkô| kơt lah định lý, định luật, ăp nguyên lý tâm nau nti\m nti êng ri ăp dak tâm kơt. Dak he ko\ kơt ma nê. Yor ri đah môn khoa học tự nhiên ri du môn nti ân geh tâm kơt ma nê mra geh du blah mô lah ân ndrốm ăm [u\t nti. Đah môn khoa học xã họi ri êng ăp nau geh nsum bah nau rêh kon nu\ih ri môn khoa học xã geh  nkoch mpeh nau mi\n, nau vay ơm bah rnoi mpôl…đah Khoa học xã hội ri ân geh tâm ban du ndrôm săm [u\t”.

Ăp ntoh măt Trần Văn Lâm, rmôt bah Bắc Giang, wa Phạm Thị Thu Trang rmôt Quảng Ngãi đă ân kloh lơn ăp nau ntru\nh mpeh nkô| nau, bôk nau kan, ndrôm săm [u\t nti\m nti, đăp mpăn geh nau dơi ndrel der nau mpu\ng lir. Ti\ng ntoh măt Trần Văn Lâm, bôk nau nchrăp Luật geh nau nti\m nti n’hêl tâm nau săch ndrôm săm [u\t tâm ăp nkuăl, ăp n’gor, ăp ntil ngih săm [u\t:

‘Kan săch ri mhâm geh? Moh gưl, moh ntu\k kan geh nau dơi săch gay ma ndâk nau đăp mpăn ân tâm di ri lah nau kan nchrăp luh tay. Yor lah, nau7 ngăn lah, lah nau ntru\nh kơt nau nchrăp Luật ri nau kan nti\m nti (ăp ngih săm [u\t_ nchrăp săch nsrôm săm [u\t ri geh nau jer, nkol. Kon se ntrưon ngih săm [u\t, ngăn lah ntrơn nkuăl gay rgâl săm [u\t, ntrơn nkuăl ko\ rgâl săm [u\t, tâm du nkuăl, xã geh âk ngih săm [u\t, tâm du ngih săm [u\t ri geh săm [u\t êng êng ri jêr ngăn. Jêh aơ lah geh nau ntủ\nh ri geh đo\ng nau [ư kan tăch rgâl gay ndrôm săm [u\t bah nơm nti\m nti tâm ngih săm [u\t đo\ng lah mô?

Ăp nau rgop bah ăp ntoh măt mbơh nkô| nau ndrôm săm [u\t, êng nau mbơh nau gi\t blau ri ân geh trong jru, nti\m nti ân nau rêh, nuih n’hâm ro\ng dak, [ư ti\ng nau ueh vay ơm, nau vay rnoi mpôl. Wa Phạm Thị Thu Trang rmôt bah n’gor Quảng Ngãi đă ân geh ndâk rmôt kan gưl Ngih dak nchrăp săch ndrốm ăm [u\t ntim nti:

‘ Gay hun hao kon nu\ih Việt Nam xã hội chủ nghĩa ân tâm di trong, ri aơ ngăn lah nau kan jong, khlay đah ăp nu\ih [ư tơm bah nau rêh neh dak. Yor ri, ân geh ndrôm săm [u\t hội đồnh gưl ngih dak ndrel yor Chính phủ ndâk săch, nkra. Do\ng geh âk tơ\ ndrel [ư ti\ng nau tâm ban tâm lam dak, geh pơk du đê| năm ri Hội đồng gưl Ngih dak [ư nau săch, ntop tay, rgala mhe gay ma n’hao prêh ân geh tâm di đah nau ngăn”.

Ko\ ta rơh r[u\n, du đê| nau đă bah ntoh măt đă uănh săch nsru\ng lơi rơh thi Tốt nghiệp THPT, knu\ng [ư rơh r[u\n săch lăp Cao đẳng, đại học. Yơn lah, geh nau rgop đă hôm mât ân ueh rơh thi tốt nghiệp THPT ndrel jao ân ăp n’gor [ư. Wa Phạm Văn Hoà rmôt Đồng Tháp ntoh nau kan mpeh nau săch lộc nti THPT ndrel [ư rơh thi Đại học:

‘Thi tốt nghiệp THPT ma geh bơi tât 100% kon se tốt nghiệp, ri ko\ kâp [ư đo\ng lah mô, mô lah phung he knu\ng săch lăp jêh lôch thi jrâu 10-12 ndrel săch lăp nti ti\ng năm nti ndrel nau blau nti. Yor THPT nau u\ch ri ko\ ân geh ti\ng mpông ăp kon se  lăp tâm năm lăp nti\m nti gay n’hao yor ri [ư moh nau ân tâm di. Thi mà ko\ geh 99,9% ri moh nau kâp thi ân roh hoach. Yor ru, nơm gay nkah ngăn thi tốt nghiệp THPT ndrel ân geh săch lăp tâm rnôk lăp Đại học, ndrel bôk lăp ri ân geh săch ân geh sinh viên blau”.

Ti\ng Uỷ ban văn hoá, nti\m nti, Druh ndăm, kon se bah Quốc hội, kan [ư rơh thi tốt nghiệp THPT lah nau khlay gay năl kloh rnoh to\ng nau dơi nti\m nti bah kon se, nkre rgâl nau kan nti\m nti ndrel mêt uănh ân tam di rnôk nti\m nti phổ thông, Mbơh nau geh bah neh dak ân kon mi\n rvê, ndâk njêng, rgâl nau kan nti\m nti ân nau rêh mhe. Nau nchrăp Luật ntim nti (rgâl nkra) rơh aơ knu\ng ndơ\ luh thi tốt nghiệp phổ thông, mô geh ntru\nh nau kan ndrel nau [ư. Kan săch lăp cao đẳng, đại học bah ăp ngih săm [ut geh [ư ti\ng nau kan njêng êng ntru\nh yor Luật nti\m nti dnrel Luật nti\m nti nau kan./.

Nu\ih rblang: H’Thi