VOV4.M’nông: Tâm khay 8 ndrel khay 9, mro geh âk nau ji tâm ntưp kơt lah rtoh luh, ji rtoh trong mham, jâng ty mbung ntưp ngăch, lơh ji âk kon se jê| ta nkuăl [on têh Hồ Chsi minh ndrel ăp n’gor mpeh ba dâng. Ăp nu\ih kan dak si rvê ăp nau ji mpeh tâm ntưp mra lơn ma hô, nau geh âk ntil srê mra ntoh đo\ng lah mô geh nau kan gay ma njrăng rdâng.

Ta ngih dak si nhi Đồng 2-Nkuăl [on têh Hồ Chí Minh, tâm khay 8, rnoh nu\ih tât săm tâm ngih dak si geh tât ji rtoh trong mham rlau 1000 nu\ih, hao rlau n’gul rđil khay 7. Tât khay 8, rnoh nu\ih ji rtoh trong mham hôm hao âk. Kơp ntơm lơ 1-25/9, ngih dak si ho\ khám ân rlau 1.124 tơ\ kon se ndrel gu\ săm nkre 416 nu\ih.

Tâm rnôk nau ji rtoh trong mham tâm rnôk ntoh âk ri rnoh kon se ji jâng ty mbung ko\ hao âk tâm 3 ngih dak si tâm Nkuăl [on têh Hồ chí Minh. Năm aơ, Ngih dak si Nhi Đồng 2 ho\ săm ân rlau 1000 kon se geh nau ji jâng ty mbung. Êng tâm khay 8 geh 425 nu\ih geh nau ji, hao rlau n’gul rđil đah khay 7. Tâm nê geh 2 hê ji hô, so\ n’hâm ma máy.

Êng ta ngih dak si Nhi đồng 1 geh du hê le\ khi\t yor nau ji jâng ty mbung. Knu\ng tâm 3 pơh ma aơ, rnoh kon se geh nau ji jâng ty mbung dôl săm tâm ngih dak si hao rlau 5 tơ\ rđil rơh aơ năm e. Geh rnôk hao tât rlau 80 % kon se tâm khoa Nhiễm-Thần kinh geh nau ji jâng ty mbung. Rnoh kon se geh nau ji jâng ty mbung lăp săm tâm ngih dak si khay 8 ngăn lah ntơm 15 tât 25 khay.

Nai dak si Trương Hữu Khanh, Kruanh khoa Nhiễm-Thần kinh, Ngih dak si Nhi đồng 1, ân gi\t, nkô| [ư geh âk nau ji jâng ty mbung lah yor kman EV 71 (Enteroviruss 71):

‘Ăp năm bah năp nơh, kon se geh nau ji janag ty mbung yor EV 71 ri đê| ngăn, yơn dăch aơ rlau 50% kon se geh nau ji jâng ty mbung yor ntil kman aơ. Ntil kman aơ ntưp ngăch ngăn ndrel mra tât jru hô. Đah nau ji janag ty m,bung yor Enterovirus 71 ri du\t geh nau rvê ngăn yor păng tât nau jeneg jru hôm apư ntil kman êng ri nau tât ji mô lăng jru”.

Ti\ng Groi Giáo sư-Tiến sĩ Phan Trọng Lâm, Kruanh viện Pasteurr nkuăl [on têh Hồ Chí Minh, ntil kman EV 71 [ư nu\ih ji geh nau ji hô lơn, khuch tât bôk rngok, play nuih ndrel trong so\ n’hâm, mra [ư khi\t nu\ih. N’gâng kan dak si ko\ kơp dơn ăp nu\ih khi\t tâm mpeh ba dâng yor nau ji janag ty mbung.

Ndrel đah nau ji jâng ty mbung, tâm khay 8 ndrel khay 9, nau ji rtoh luh tâm săk tâm nkuăl Đông Nam Bộ ko\ geh âk rđil đah ăp năm dăch aơ. Ntơm bôk năm tât rnôk aơ, Đồng Nai geh rnoh nu\ih ji rtoh luh âk ngăn tâm nkuăl, đah 136 nu\ih ji, jêh nê lah Bình Dương, Bà Rịa Vũng Tàu ndrel nkuăl [on têh Hồ Chí Minh.

Groi Giám sư-Tiến sĩ Phan Trọng Lân kơp dơn, yor nau hăn ro đah ăp n’gor âk yor ri ma rnoh chuh n’gang mô geh tâm ban ri nơih geh nau ji rtoh luh hô. Yor ri, tâm ăp n’gor geh rnoh nu\ih [on lan tât gu\ âk, u\ch geh rnoh chuh n’gang âk lơn gay njrăng nau ji:

‘Ê lor lah gay kơp uănh nau kan chuh n’gang [a [ơ, ngăn lah nau tât gu\ mhe bah nu\ih [on lan ân geh nau năl to\ng nau tât bah chuh n’gang gay năn saơ nau geh mô dăng bah rdâng nau ji, hôm ntơ lah ntu\k tâm [ah bah chuh n’gang. Nau khlay ngăn lah đah ăp n’gor, kơp uănh tay mhâm [ư gay geh nau njrăng srê tâm [on lan.

Rđau kan viện Pastuter nkuăl [on têh Hồ Chí Minh nkah, nau ntoh luh srê rtoh luh tâm ăp n’gor. Nai dak si Lê Hồng Nga-Kruanh khoa nkân njrăng nau ji tâm ntưp Ngih dak si njrăng n’gang nkuăl [on têh Hồ chí Minh ân gi\t, ko\ kơt nau ji jâng ty mbung, nau njrăng răk kloh tâm ngih săm [u\t, to\ng dơi nau u\ch mpeh nau tâm nkhah lah saơ nau ji ri mra n’huch nau ntưp rêng nau ji rtoh luh:

‘N’gâng kan dak si nkuăl [on têh nkah tât n’ăp ma ăp ntu\k mât âk kon se, ăp nai nti\m nti gay nkah tât me mbơ\ kon se lah leo kon nơm hăn chuh n’gang njrăng nau ji rtoh luh tâm di khay. Đah ăp ngih dak si ri N’gâng kan dak si geh nau rđau ngăn [ư ân rjăp nau mbơh mpeh rnoh nu\ih ntưp ji, nkân njrăng kman tâm ngih dak si”.

Đah nau tât âk bah srê nuh, ăp nu\ih kan dak si nkah lah: Tâm ăp nkuăl công nghiệp-ntu\k rgum âk ngăn nu\ih pah kan ê geh tă geh chuh n’gang srê rtoh luh mô lah chuh mô to\ng, lah nu\ih vay geh ji âk ngăn, âk nkuăl gay tâm rgop nsum n’hêl đah ăp tơm mât jă kan gay ma kơp, nkoch trêng nau [ư chuh n’gang ân nu\ih pah kan.

Êng đah nau ji jâng ty mbung ndrel ji rtoh trong mham, yor ê geh vacxin njrăng yor ri ma tâm [on lan gay [ư ân ueh nau sa kloh, gu\ kloh, ndơ pâl kloh ndrel mpang ty kloh gay ma njrăng nau ji./.

Nu\ih rblang: H’Thi