VOV4.M’nông: Ndâk tăm tay cà phê a[aơ lah nau kan geh âk nu\ih [on lan uănh khlay a[aơ. Ngân hàng tuch tăm n’hanh hun hao [on lan n’gor Dak Lak ko\ ho\ ton pă rnoh prăk 3000 rmen prăk kơl an nau u\ch manh prăk gay ma ndâk tăm tay. Yơn a[aơ kônh wa [on lan ta âk nkuăl tâm n’gor ndơn geh tơm prăk aơ hôm ê geh nau âk.

Rnăk wa Trần Thị Liên ta xã Hoà Đông, nkuăl Krông Pách, n’gor Dak Lak geh bơi tât 7 sào cà phê ranh, nau geh mô âk gay ma kăl lơi gay tăm mhe. Wa Liên ân gi\t, rnăk vâl wa nchrăp tăm tay mir cà phê ho\ bah jo\ yơn lah ê to\ng tơm prăk. Tâm rnôk nê, Rmôt pah kan lo\ mir bah xã mbơh ân rnăk wa mpeh nau kơl an manh prăk gay ndâk tăm tay cà phê ri wa rhơn ngăn. Yơn nau rhơn bah rnăk vâl wa mô geh ntoch jo\ ri wa leo săm [u\t gay ma hăn dăn manh. Wa Trần Thị Liên, ngơi:

 ‘A[aơ hăn manh ri bu ơh lah ân manh knu\ng geh du năm tât 2 năm, ntop jo\ tâm 2 năm nê gay trok ân le\ prăk tă manh, kơt lah manh 100  rkeh ri 2 năm gay trok le\ yor ri ma đah nau đă kơt nê ri rnăk hên mô dơi janh manh ôh”.

Ăp rnăk hăn manh prăk ndâk tăm tay ân gi\t, bol ma nau kan geh kơl an yơn lah [ư âk ngăn ntil săm [u\t, kơt lah dăn nau kơp dơn to\ng nau dơi gay tăm tay, geh tâm nkuăl tăm cà phê geh n’gor rgum ân, [ư ti\ng rjăp nau kan ndâk tăm tay yor N’gâng kan tuch tamư n’hanh Hun hao [on lan ntru\nh yor ri ma mô âk [on lan dôl ma geh nau njranưg uănh. Êng nê, kan ân manh gay ndâk tăm tay a[aơ geh ân manh ti\ng yan tuch tăm, năm bôk năm tăm mhe geh manh 80 rkeh/ha, năm tal 2 geh manh 30 rkeh, năm tal 3-4 ân manh 40  rkeh. Tama ban lah tâm năm nê nu\ih tăm manh ntơm 130 tât 150 rkeh gay tăm tay du ha cà phê. Yơn nu\ih [on lan mô geh mahh du tơ\ ma manh nchrah nchrai tâm âk năm. Nau aơ [ư jêr ân [on lan rnôk u\ch rgum prăk âk gay ma nchrăp kan tuch tăm. Yor ri nu\ih [on lan mô u\ch ngăn rnôk manh prăk.

Wa Nguyễn Văn Minh, Groi Kruanh Uỷ ban nhân dân nkuăl Cư Mgar ân gi\t:

 ‘Ngăn lah ngân hàng ho\ geh âk nau kan gay ma doh rklaih ăp nau jêr jo\t, kơt: rnoh neh tăm bah [on lan mô kapa gay kưp uănh nau geh jeneg neh, rnăk ê geh săm [u\t kơp dơn neh knu\ng kâp geh nau kơp ndơn bah n’gâng kan xã…Yơn lah, nau u\ch manh prăk bah [on lan âk yơn ngân hàng knu\ng ân manh rnoh 150 rkeh/ha. Tâm 4 năm, nu\ih [on lan mô geh prăk tă bah ntu\k êng lah ndâk tăm tay, lah mô geh tăm tơm gleh nar ri rnoh prăk mô âk yor ri ma nu\ih [on lan mô u\ch ngăn đah tơm prăk manh aơ”.

Dak Lak lah n’gor geh rnoh cà phê têh ngăn lam dak đah rlau 203.000 ha tama nê âk jêt rbăn ha cà phê le\ kro ranh gay tăm tay. Gay kơl an nau kan ndâk tăm tay 27.000 ha cà phê ranh, năm 2013, ngân hàng tuch tamư n’hanh hun hao [on lan ho\ ton mra pă rlau 3000 rmen. Yơn jêh 3 năm ntủ\nh, ngân hàng mhe ân manh rlau 50 rmen đah rnoh neh tăm rlau 600 ha.

Gay ndâk tay tơm prăk ân manh tăm tay cà phê, wa Tăng Hải Châu Groi giám đốc Ngân hàng ngih dak ntu\k kan ta Dak Lak đă:

 ‘Chính phủ gay do\ng tơm prăk bah Trung ương gay mô kâp trok prăk kon ân [on lan ndâk tăm tay cà phê tâm rnôk cà phê ê geh play ân kônh wa đăp mpăn. Tal bar lah pă ntil ân kônh wa tăm tay yor aơ lah nau nơih gay he rgâl mhe mir cà phê đah ntil tơm tăm jêng ueh. Mpeh đah nkuăl, gay geh nau lăp kan bah ăp n’gâng kan, yơn mô di êng du hê ntu\k kan ngân hàng ri jer geh [ư. Gay nkoch mbơh, nti\m nti ân [on lan ân rjăp ngăn gay nau ndâk tăm tay cà phê ri phung he mư geh [ư dơi ngăn nkô| nau ndâk tamư tay”.

Ti\ng nau ngăn ân saơ, nu\ih [on lan dôl ma joi trong gay ma [ư nau u\ch tăm tay cà phê rgâl ma mir cà phê le\ ranh tâm âk nau jêr. Nau kan ân manh gay tăm tay cà phê lah nau u\ch ngăn, yơn ko\ gay jăng lơi du đê| nau kan rdâng lơi gay [on lan  nơih geh manh prăk tăm cà phê ueh lơn./.

                                          Nu\ih răk rblang: H'Thi