VOV4.M’nông -  Kơt mhe nkoch, n’gor Dak Lak le\ [ư t^ng bôk nău rgop an tâm nchră uănh săch lor deh n’hanh oh bê bah năm 2011. Tâm  năm bah năp, du năm geh hăng rbăn me deh n’hanh oh bê dơi [ư ăp xét nghiệm lor. Tâm ne\, geh âk oh bê geh koet nte kop ji dơi săm ơm, geh dơi hun hao tâm ban. Gay g^t tay nu nău mpeh nău rgop an tâm nchră aơ kơt ăp nău [ư le\ n’hanh dôl mbơh [ư, mpôl hên geh nău tâm nchră đah wa Mai Văn Phán, Groi Chi cục rnoh nu\ih- trong nchrăp rnăk wâl deh kon đêt n’gor Dak Lak.

            Ôp: Mbah wa Mai Văn Phán ! Ơi wa, wa dơi an g^t na nê| lơn mpeh bôk nău rgop an tâm nchră lor rnôk deh n’hanh oh bê bah N’gâng kan dak si dơi đo\ng wa ?

            Wa Mai Văn Phán: Bôk nău rgop an tâm nchră lor deh n’hanh oh bê geh nău kơl an kon nu\ih du\t  âk. Săch uănh lor deh lah nchroh du\t n’hâm khlay gay saơ ơm ăp nău geh ndal bah nu\ih me tâm rnôk bu\n. Nău săch uănh aơ dơi kơt t^ng le\ rngoch ăp me bu\n yơn di kơl lor an ăp nu\ih kơt: bu ur bu\n bah kơi 35 năm deh, geh ntưp ăp nău ji tâm rgâl, pah kan tâm ntu\k ntô khih [ô, bu ur gu\ sai ơm, gu\ sai êp rnoi mpôl me mham. Săch uănh oh bê lah [ư ăp xét nhiệm gay nchroh, saơ ơm ăp nău ji  kơt Basedow, Edward… gay ơm saơ n’hanh săm. Lah he [ư ue\h trong kan săch uănh lor deh n’hanh oh bê ri dơi jăng lơi geh tât 95% rnoh kon se ntưp koet nte bah ndul me. Nău aơ mbra rgop kơl wa\ng sa rnăk wâl n’hanh nău rêh jêng hun hao ue\h lơn.

            Ôp: Ơi wa, ndr^ tât a[aơ nău [ư aơ, bôk nău rgop an tâm nchră le\ dơi [ư m’hâm mêh n’hanh m’hâm săk rnglay  ?

            Wa Mai Văn Phán: Ta Dak Lak a[aơ, bôk nău rgop an tâm  nchră aơ le\ dơi [ư le\ rngôch. Mpôl hên le\ tâm ôp tâm nchră an n’gâng kan dak si n’gor n’hanh Tổng cục rnoh nu\ih-trong nchrăp rnăk wâl deh kon đêt Việt Nam [ư âk jrô tiăr nti mpeh uănh săch lor deh n’hanh oh bê an cán bộ ta le\ rngôch ngih dak si n’hanh ntu\k dak si xă gay n’hao g^t so\k mham xét nghiệm n’hanh siêu âm. Ăp Năm, mpôl hên tâm ôp tâm nchră an n’gâng kan  dak si jao an rnoh an ăp ngih dak si uănh săch lor deh n’hanh oh bê. Rlău ma ne\, ntu\k rnoh nu\ih, nu\ih pah kan rnoh nu\ih [a [ơ nkoch trêng, rgo\ jă ăp me bu\n [ư t^ng ue\h bôk nău an tâm nchră aơ. Ăp nu\ih geh tâm nău rêh jêng rgâl mhe ri mpôl hên le\ tâm rgop đah ngih dak si đa khoa Thiện Hạnh gay mbơh [ư. Hôm ăp nu\ih mô so\k prăk, dơi Ngih dak trok ri mpôl hen le\ tâm rgop đah ngih dak Từ Dũ (TP HCM) gay [ư trong kan aơ. Tâm rnôk [ư ri nău uănh joi, tâm rgop nu nău đah nu\h [on lan, ntu\k kan dơi kan n’hanh ngih dak si du\t ueh.

            Năm 2016, mpôl hên le\ rgop [ư săch uănh lor deh geh 6.960 nu\ih. Uănh nđôi jêh deh geh 6.486 oh bê, tâm ne\ geh 2 oh bê suy giáp trạng bah ndul me n’hanh 83 oh bê mô to\ng men G6PD.

            Ôp: Ơi wa, tâm rnôk [ư  bôk nău kan rgop nău an tâm nchră rnoh kon se deh n’hanh rnoh oh bê, moh nău dơi an lah jêr jo\t ngăn n’hanh jêr [ư ngăn mêh ?

            Wa Mai Văn Phán: Dak Lak lah du n’gor nkual yôk, rnoh nu\ih ni nsơm geh âk nău mô tâm an jêng nău wât mpeh uănh săch lor deh n’hanh oh bê hôm e đêt, du gưl nu\ih [on lan mô ho\ uănh m^n ngăn tât nău [ư aơ. Nău tal 2 tay đah uănh săch oh bê ri đă an so\k mham oh bê bah kơi 48 mông rnok oh bê le\ deh jêng nău rgo\ jă ăp nu\ih me gu\ ta ăp ngih dak si gay to\ng mông nar so\k mham hôm e jêr jo\t.

Ta du đêt ngih dak si, yor ngih wâl ntung trong hôm e jêr, trong hăn ngai, hăn nsong jêr jo\t jêng nău mât uănh mham mô ho\ dơi [ư ue\h mô lah nău njuăl mham hăn gưl n’gor mbrơi nkôp đah nău u\ch trong way kan.

            Ôp: Ơi wa, tâm năm tât, n’gâng kan dak si lah nsum n’hanh chi cục Rnoh nu\ih-trong nchrăp rnăk wâl deh kon đêt lah êng mbra geh ăp nău [ư m’hâm gay n’hao nău săk rnglay bah bôk nău rgop an tâm nchră aơ hơi wa ?

            Wa Mai Văn Phán: Mhe rlău, Chính phủ le\ uănh an bôk nău rgop an tâm nchră [ư t^ng trong kan rnoh nu\ih rnăk wâl deh kon đêt lvang 2016-2020, uănh tât năm 2025. Tâm bôk nău rgop an tâm nchră le\ geh ntrong [ư peh săch uănh lord eh n’hanh oh bê. A[aơ, mpôl hên le\ tâm ôp tâm nchră an Uỷ ban nhân dân n’gor mpeh nău [ư aơ tă bah trong nchrăp mbơh [ư bôk nău rgop an tâm nchră bah Thủ tướng Chính phủ. Ăp năm, mpôl hên tâm ôp tâm nchră an N’gâng kan dak si rnoh an mpeh uănh săch lor deh n’hanh oh bê an le\ rngoch ăp ntu\k dak si nsum n’hanh ngih dak si [ư êng ta lam n’gor. Rlău ma ne\, mpôl hên mbra tiăr nti tay, nkoch treng n’hao wât rbăng bah [on lan, kơt ăp nu\ih dơi dơn mpeh nău khlay bah bôk nău kan aơ./.

            Ơ, dăn la ue\h wa  !

            Nu\ih răk rblang: Y Sưng Phê Ja