Lầm lũi đi trong bóng tối, không đèn chiếu sáng, không một dấu hiệu cảnh báo nào cho thấy đang có một chiếc xe rộng gần 2m, dài 4-5m, tương đương với một chiếc ô tô con đang lưu thông trên đường, đó là những chiếc xe công nông không đèn.

Chúng đang tạo ra nỗi khiếp sợ đối với những người tham gia giao thông, nhất là trong cao điểm mùa thu hoạch nông sản, có hàng loạt chiếc như vậy đi vào lúc chập choạng tối trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ ở Tây Nguyên.

Cùng lực lượng Cảnh sát giao thông chốt chặn trên Quốc lộ 14 trong một chiều tối, đoạn gần thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai, chỉ trong khoảng 20 phút, chúng tôi bắt gặp hơn 10 chiếc xe công nông lưu thông qua, gần như toàn bộ đều không lắp đèn chiếu sáng.

Không thể nhìn thấy những chiếc xe này ở khoảng cách xa, chỉ khi chúng tiến lại gần mới nhận ra bằng những những tiếng nổ “pằng pặc” đặc trưng của xe công nông. Điều khiển một chiếc công nông không đèn đi trên Quốc lộ 14, biết là nguy hiểm, nhưng ông Nguyễn Hữu Nhơn, thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê vẫn chủ quan cho biết: Hệ thống chiếu sáng thì xe không có nhưng mình có chuẩn bị đèn pin, lỡ có trục trặc xe cộ,  muộn quá thì mình sẽ bật lên thôi.

Một lái xe công nông không đèn khác trên Quốc lộ 14, ông Trịnh Văn Hiệp, thị trấn Chư Sê, biện ra lý do: Không lắp đèn vì đi lên xuống đây có chút xíu, rẫy ở gần đây. Mấy anh Công an giao thông cũng cấm, không cho qua nhưng mà thấy vắng vắng thì chạy qua.

Theo thống kê mới nhất của Bộ Giao thông vận tải thực hiện cùng 5 tỉnh Tây Nguyên, toàn khu vực hiện có gần 145.000 xe máy kéo nhỏ (thường gọi là xe công nông). Trong đó, tỉnh Đăk Lăk có nhiều nhất với khoảng 80.000 chiếc, Gia Lai xếp thứ 2 với gần 38.000 chiếc.

 Hầu hết các phương tiện đều không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc; không có còi, đèn tín hiệu, đèn chiếu sáng ban đêm; hạn chế về điều kiện an toàn kỹ thuật; nhiều phương tiện tự chế, lắp ráp phục vụ sản xuất. Việc đào tạo, sát hạch lấy giấy phép lái xe để lái công nông cũng gặp nhiều khó khăn và chỉ có khoảng 10% người điều khiển phương tiện này có bằng lái xe hạng A4.

Thực hiện quy định của pháp luật và chủ trương của Chính phủ, các tỉnh Tây Nguyên đều đã ban hành các quy định quản lý xe công nông trên địa bàn. Trong đó có quy định phạm vi và thời gian hoạt động, tuy nhiên, do điều kiện các tỉnh Tây Nguyên chưa có nhiều đường dân sinh, đường gom dành cho phương tiện này hoạt động, nông dân từ nhà đến nương rẫy vẫn phải lưu thông trên một số đoạn tuyến của Quốc lộ, đường tỉnh.

Vì vậy, trên thực tế, xe công nông vẫn lưu thông trên các tuyến đường bị cấm. Trung tá Nguyễn Minh Tuấn, Phó đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông số 1, Phòng CSGT, Công an tỉnh Gia Lai cho biết, việc xử lý xe công nông vi phạm gặp nhiều khó khăn, chủ yếu là nhắc nhở, vận động, chủ yếu là trong mùa thu hoạch nông sản.

(Với xe công nông không đèn, cảnh sát giao thông chủ yếu là nhắc nhở, vận động- Ảnh: VOV)

Với những tồn tại, hạn chế hiện nay, xe công nông tham gia giao thông ảnh hưởng không nhỏ tới trật tự an toàn giao thông, tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra tai nạn. Thực tế thời gian qua, đã có nhiều tai nạn giao thông gây hậu quả rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến loại phương tiện này.

Tuy nhiên, phương tiện này lại đang có vai trò quan trọng, cần thiết đối với đời sống và sản xuất của người dân Tây Nguyên, trong tương lai gần, chưa có phương tiện nào thay thế được. Do vậy, công tác quản lý xe công nông như thế nào để vừa phù hợp với điều kiện thực tiễn, vừa bảo đảm trật tự an toàn giao thông là rất cần thiết.

Vấn đề này đòi hỏi phải có giải pháp quản lý phù hợp từ khâu sản xuất, đến đăng ký, lưu hành; từ phương tiện đến người điều khiển. Nhưng trước khi thực hiện được những điều này, các tỉnh trong khu vực cần giải quyết ngay vấn đề của những chiếc “công nông không đèn”- đang là hung thần trên các tuyến đường./.

Công Bắc/ VOV Tây Nguyên