Cheăm Dà Chais, tơring Lạc Dương, kong pơlê Lâm Đồng, kơtăn ing pơlê kong kơdrâm Đà Lạt dâng 60km tiô troăng kan 27C vêh ni têa kơxĭ. Pôa Kơ Să Ha Tam, mố đô̆i hneăng hdrối 83 hơnăm, mơngế K’Ho a thôn Tu Poh, cheăm Dà Chais, ăm ‘nâi, hên mâu ngế kuăn dêi pơlê cheăm hiăng hlâ a tơnêi kố ƀă châ chêh inâi a Tíu meăn um tơbâ dêi tơring. Pôa ƀriê lo têa mâ tối mâu tơdroăng ki ối nếo nah ai to xơpá rơ-iêo drêng veăng păn kơtoâ kăn ƀô̆, pro ngế ki pơtroh tơbleăng tơdroăng kal ƀă chiân răng pháu  pơtroh ăm tíu tơplâ.

“Á pế hmê mê athế pế lĕm, athế gâk ngăn ối a on vâ pôi tá ăm ai ngôi, tâng ăm ai ngôi mê mâu tơƀai dêi khu xâ vâi hlo vâi kô pĕng, pế hmê ăm lêng mê. Á pro ngế ki pơtroh tối tơdroăng kal drêng mê nah cho 18, 19 hơnăm xo, ƀă pro droh rơtăm djâ troăng pôu răng cho rôh á châ 20 hơnăm. Drêng á dế pro rơtăm djâ troăng ahdrối, rơ-iêo khât cho rôh ki trâm B52 kơ’nêi răng pháu á tâi tâng ngo hlối. Tâng ôh tá mơhúa mê á hiăng hlâ tung rôh ki mê nah yoh, drêng mê nah trâm tơƀai kơ’nêh răng ƀom hlâ 7 ngế tung khu ngin hlối’’.

Hâk tơngăm ‘na môi rôh ki ối rơtăm veăng tơplâ tơleăng lĕm pơlê cheăm, mố đô̆i hneăng hdrối K’Dĩnh, 82 hơnăm, mơngế K’Ho, a cheăm Lộc Nam, tơring Bảo Lâm, kong pơlê Lâm Đồng, tối, tơdroăng ki pleăng dêi hneăng hlâ rong dêi mâu hơnăm ối nếo chal hdrối nah dế gum pơlê cheăm tơnêi têa rế hơniâp lĕm.

“Kuăn pơlê veăng pro kăch măng, veăng gum báu phái păn lêng. Rêm hngêi veăng tơlo môi iâ phái tâ tung vó, khĕn cho vó phái rak ngăn lêng. Hiâm mơno dêi kuăn pơlê cho tiah mê tá troh hâi tơleăng lĕm hlối. Sap ing hâi ki hiăng châ hơniâp lĕm mê cho tơdroăng rêh ối cheăng kâ hiăng chía niân, tơniăn, mơ-eăm pêi cheăng. Nôkố troăng prôk hiăng lĕm kân rơdâ, kuăn pơlê ƀă Tơnêi têa rơtế pro, Tơnêi têa ‘no liăn pro troăng lĕm kâk, rế hía rế lĕm tâ. Tối khât, kuăn pơlê nôkố bu tơmiât to vâ pêi cheăng ăm kro mơdrŏng xo’’.

50 hơnăm klêi kơ’nâi hâi tơleăng, mâu kơpong hdroâng kuăn ngo dêi kong pơlê Lâm Đồng pơrá hiăng pơhlêh ngiâ méa. Pôa Bon Yô Soan, phŏ kăn hnê ngăn Vi ƀan Măt trâ̆n Tơnêi têa Việt Nam kong pơlê Lâm Đồng ăm ‘nâi, nôkố kơxô̆ rơpŏng kơtiê hên troăng tung kong pơlê bu ối pá xốp 2%, tung mê rơpŏng kơtiê cho kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo pá xôp 5,5%. Mơnhông hiâm mơno tơrŭm, vâi krâ nhŏng o mâu hdroâng kuăn ngo dế pơtối tơdjuôm ivá mơjiâng pơlê cheăm kro mơdrŏng.

“Nôkố kuăn pơlê hiăng ‘nâi pơhlêh pêt mâu hdrê loăng, mơnăn păn, ‘nâi xúa mâu tơdroăng rơkê plĕng dêi khoa hok kih thuât tung pêt tơmeăm khoăng. Á tơmiât tiah kố tung la ngiâ ah kô ai tơdroăng ki pơhlêh khât tâ nếo ƀă kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo dêi kong pơlê Lâm Đồng tối tơdjuôm, tung mê ai kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo tối krê’’.

Tơdế chal hiăng luâ, mâu kơpong tơnêi ai to ƀom min hơnăm ki mê nah nôkố hiăng chiâng mâu thôn pơlê nếo tơtêk. Vâi krâ kuăn pơlê mâu hdroâng kuăn ngo a Lâm Đồng dế loi rơtế ƀă tơnêi têa mot tung hneăng ki mơnhông tơtêk nếo.