‘Măng mă blŭng lơ̆m tơdrong lêh, yă Vanusia Nogueira – Kơdră chĕp kơ̆l Anih jang Cheh phe apŭng plenh teh (ICO) – truh akŏm păng đei ƀai iung pơma gĭt kăl tơ̆ lêh pơih blŭng. Tơdrong ‘nâu tơbăt hơyak tŏk gĭt kăl lơ̆m tơdrong pơm hơtŏk gĭt kăl anih dơ̆ng ăn chĕh phe Việt Nam lơ̆m trong jang hơdoi, pơtruh tơmam jơ̆p plei teh.

Lơ̆m 3 năr truh akŏm, yă Vanusia Nogueira pơma: “Inh arih lơ̆m 1 unh hnam jang chĕh phe, nhôn hơnơ̆ng pơma tơ̆ Brazil akhan, nhôn đei chĕh phe tơ̆ âu tơplih ăn kơ pham. Păng tôch hơiă mưh inh ƀôh plt âu arih hăm chĕh phe thoi yơ păng tơmam mă khul kơdră pơgơ̆r dêh char hlôi hơpăh ăn dôm bơngai jang chĕh phe. Yoa ‘nŏh jĭ 1 tơdrong pơgơ̆r et xa tih păng tơdrong at xa ‘nŏh ưh lăp ‘măn ăn nhôn đĕch, sư ‘măn ăn dôm bơngai jang tơ̆ noh, đĭ đăng unh hnam đei măt tơ̆ noh, păng ‘nâu jĭ 1 tơdrong kiơ ‘nŏh tôch kơ chrih.”

Lêh chĕh phe sơnăm ‘nâu đei tơdrong vang akŏm đơ̆ng 28 khul lơ̆m apŭng plenh teh teh, pơih đei lơ tơdrong ‘lơ̆ng ăn tơdrong tĕch mơdro păng jang hơdoi. Dôm tơdrong jang tôch hơiă nhen: Jơnŭm kơchơ pơdă tơƀôh anih jang chĕh phe, Hop akŏm tĕch mơdro lơ̆m apŭng plenh teh, Tơdrong thi hơdrĕng chĕh phe ‘lơ̆ng Việt Nam 2025 dăh mă Năr huch đĕch chĕh phe akŏm đei kơhrĕng anih kơdeng tơmam đơ̆ng dôm anih tĕch mơdro lơ̆m păng ‘ngoăih kơ teh đak.

Ƀok Lê Đức Huy, Kơdră chĕp kơ̆l Khul pơgơ̆r Công ty TNHH MTV Tĕh mơdro hăm teh đak đe 2/9 Đắk Lắk, chơt hơiă pơma: “Simexco hăm jơhngâm đon tôch chơt hơiă mưh truh hăm Lêh chĕh phe sơnăm ‘nâu păng nhôn năng ‘nŏh jĭ Năr Têt cheh phe Việt Nam. Inh 16-17 sơnăm jang chĕh phe Đắk Lắk, hơnơ̆ng akŏm lơ̆m 6 ‘măng pơgơ̆r lêh bơih, 1 ‘măng pơgơ̆r đei 1 tơdrong pha ra băl păng lêh ‘măng mă âu jĭ lêh pơgơ̆r ‘lơ̆ng hơiă hlŏh. Bơ̆n pơtruh jơhngâm pran ‘nao vă mât hơdai, vang jang tŏk vă pơm ăn robusta Việt Nam đei jơnei ‘nao ‘lơ̆ng.”

Sơng dang 250.000 ‘nu tơmoi truh, lơ̆m noh đei 1.800 ‘nu tơmoi lơ̆m apŭng plenh teh, Lêh ưh lăp jing tơdrong ‘lơ̆ng vă roi tơƀôh đơ̆ng dôm anih jang đĕch mă oei jing jơnăr vă kon pơlei păng tơmoi vang mât hơdai lơ̆m tơdrong juăt tôch ‘lơ̆ng đơ̆ng Đắk Lắk. Ƀok Y Lơi Ayun, xăh Ea Yông, apŭng Krông Pắk, pơma: “Bơngai jang chŭn mir truh hăm lêh chĕh phe ‘măng mă 9 tôch hơiă, sư pơm ăn kon pơlei adrin vă jang tŏk mŭk drăm ăn unh hnam hai. ‘Nâu kŭm jing tơdrong ‘lơ̆ng vă tơchă jên tơmât jang lơ̆m teh đak păng lơ̆m apŭng plenh teh.”

Mŏ Phương Oanh, bơngai janglơ̆m Khul tĕch mơdro oei mơlôh kơ dêh char Gia Lai, tơroi: “Đei 1 tơdrong tôch gĭt kăl păng inh ƀôh tôch hơiă yoa kơdră chĕp kơ̆l dêh char Đắk Lắk tôch tơrek truh păng tơgŭm ăn grŭp tĕch mơdro kơna pơjing đei anih pơchơ̆t tôch đei yoa ăn dôm grŭp bơngai tĕch mơdro lơ̆m păng ‘ngoăih kơ dêh char kŭm nhen đơ̆ng apŭng plenh teh hai. Tơ̆ Buôn Ma Thuột tôch ‘lơ̆ng hơiă âu, ‘nâu tơpă jing 1 lêh tih, ‘lơ̆ng vă lơ bơngai băt truh."

Tơmoi truh đơ̆ng teh đak đe kŭm tôch lăp đon mưh truh hăm Lêh cheh phe Buôn Ma Thuột ‘măng mă âu. ‘Nhŏng John Cuttance Dunedin, truh đơ̆ng New Zealand, tơroi: “Cheh phe tơ̆ âu tôch ‘lơ̆ng, tơmam xa ‘lơ̆ng ‘năi, oei rim bơngai ‘nŏh chơt rơhau ngăl. Inh tơchĕng 1 năr kơnh vă năm hơlơ̆k tơ̆ âu dơ̆ng păng ‘mĕh tơmât jên jang xa tơ̆ Đắk Lắk.”

Ƀok Marc Knapper, Bơngai tang măt ăn teh đak Mi tơ̆ Việt Nam kŭm tơchĕng ‘lơ̆ng tơdrong ‘nâu: “Nhôn hlôi truh akŏm lơ̆m lơ tơdrong pơchơt tơ̆ Việt Nam, mă Lêh chĕh phe Buôn Ma Thuột ‘nâu ‘lơ̆ng hơiă hlŏh. Trong pơgơ̆r tôch lăp, pơm tơiung đei jơhngâm đon hưch hanh.”

Hơdai hăm dôm tơdrong pơchơt lơ̆m năr lêh, dêh char Đắk Lắk hlôi pơm lêh tơlĕch jang lơ tơdrong jang gĭt kăl nhen Man Anih tĕch mơdro – Hnam hotel – Hnam oei tơ̆ plt Buôn Ma Thuột, tơdrong jang pơjing Tơring jang kơmăy Phú Xuân păng kăl hlŏh jĭ Hnam kơmăy chĕh phe Trung Nguyên Legend – Hnam kơmăy chĕh phe tih hlŏh Đông Nam Á. Dôm tơdrong jang ‘nâu ưh lăp pơm tơplih um ai tơring kơdrâm đĕch mă oei tơgop hơnhăk Buôn Ma Thuột năm vă jê̆ truh ƀiơ̆ hăm đon pơhnŏng jing "Plt chĕh phe kơ apŭng plenh teh".

Pơma tơ̆ lêh pơtôch,ƀok Nguyễn Thiên Văn, Phŏ Kơdră vei lăng kon pơlei dêh char Đắk Lắk, akhan: “Tơdrong jơnei đơ̆ng lêh chĕh phe Buôn Ma Thuột ‘măng mă 9 ‘nŏh jĭ jơhngâm pran vă bơ̆n adrin hlŏh dơ̆ng lơ̆m trong jang tơiung pơjing Đắk Lắk tŏk hrĕnh, pơdrŏng ‘lơ̆ng rŏ, gơ̆h hơgei, đei ƀĕnh tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng sơ̆. Atŭm hăm ‘nŏh, ‘nâu kŭm jing tơdrong ‘lơ̆ng vă pôk pơ ư tơmam chĕh phe Việt Nam păng hơtŏk hơnăn Cheh phe Buôn Ma Thuột lơ̆m apŭng plenh teh.”

Lêh chĕh phe Buôn Ma Thuột ‘măng mă 9 ưh lăp 1 tơdrong juăt ‘lơ̆ng đĕch mă oei jing 1 tơdrong tôch gĭt kăl rok trong tơƀôh hơdăh hơnăn chĕh phe Việt Nam. Hăm tơdrong vang akŏm đơ̆ng lơ anih jang lơ̆m apŭng plenh teh, anih tĕch mơdro, kon pơlei păng tơmoi chă tơmang lăng, năr lêh hlôi pơjing đei tơdrong chơt hơiă, pơih đei lơ tơdrong ‘lơ̆ng vă jang tŏk ăn anih jang chĕh phe lơ̆m teh đak. Tơdrong jơnei ‘nâu gô pơih blŭng ăn trong jang tŏk pran kơjăp vă Đắk Lắk hơnơ̆ng jang tŏk, hơnhăk Buôn Ma Thuột jing anih truh đơ̆ng chĕh phe apŭng plenh teh.