VOV4.Bahnar – Hrei ‘nâu, kơ so# dro\ kăn pơm bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i tơ\ te\h đak bơ\n ‘no\h 24,4%, jur 3% io\k đơ\ng sơ năm 2002. Tơ\ dôm khul jang kơ đe\h [iơ\, kơ so# dro\ kăn jang ku\m to\ se\t ‘năi. Yoa thoi no\h, tơ drong adrin đei 35% to\k tơ\ kơ pal bơ ngai dro\ kăn tang măt lơ\m Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei tơ\ jơ\p tơ ring jăl jang 2016-2021 j^ tơ drong ưh kơ đei [ônh kiơ, athei đei tơ drong adrin đơ\ng đ^ đăng tơ ring, an^h jang kơ pal păng kơ dih kâu đe dro\ kăn hai.

Tơ drong vang jang đơ\ng dro\ kăn lơ\m Kuo#k ho#i Việt Nam đei [ôh to\k ‘lơ\ng, đơ\ng lăp 3% jăl 1, dang ei đ^ to\k truh 24,4%. Mă lei vă gơ\h đei 35% dro\ kăn tang măt Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei tơ\ tơ ring jăl jang 2016-2021 oei tôch hơ nat đe\ch. Kiơ\ yă Bùi Thị An, bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i pơ lei tơm Hà Nội: lơ\m Kuo#k ho#i păng jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei athei đei bơ ngai tang măt ăn đ^ đăng kon pơ lei, khul gru\p tơ pôl, lơ\m no\h đei hloi đe dro\ kăn. Tơ drong vang jang đơ\ng dro\ kăn tang măt lơ\m dôm an^h che\p kơ\l âu tôch g^t kăl păng athei đei mă lơ [iơ\, ưh kơ s^ yoa đe sư j^ 1 khul lơ\m tơ pôl mă kơ lih yoa dro\ kăn đei hlo\h 50% kơ so# kon pơ lei. Yă Bùi Thị An ăn tơ băt: “Inh tơ che\ng vă io\k truh 35% dro\ kăn jang ‘no\h tôch rơ gei păng tôch lăp. Dang ei tơ drong pơ ngơ\t ‘no\h 35% âu hăm mơ mat ưh. Kiơ\ inh jo# atu\m đ^ đăng ‘no\h ưh kơ mơ mat mă lei jo# kiơ\ tơ ring, tơ dăh ưh đei hơ met hơ drol ‘no\h 35% âu tôch mơ mat. Tơ dăh tơ ring yơ, an^h jang yơ đei hơ met hơ drol ku\m ưh măh mơ mat mơ\n. Oei ke\ đei tôm, kăl kơ đe\ch trong jang thoi yơ vă đei tôm 35% bơih mă rơih đei dôm bơ ngai gơ\h hơ gei dơ\ng”.

Hơ to\ hơ nơ\ng kơ plăh dro\ kăn hăm dro\ nglo lơ\m tơ drong jang chinh tr^ oei đei lơ tơ drong tam mă hơ iă, mă loi j^ hăm dro\ kăn bơ\ jang lơ\m an^h tang măt ăn kon pơ lei. Tơ drong tơm pơm ăn kơ so# dro\ kăn vang che\p kơ\l tơ\ dôm tơ ring, an^h jang tam mă lơ ‘no\h ‘no\h yoa: Tơ drong rơih pơ tho khu\l kăn [o#, bơ ngai jang pơ ma atu\m păng khul kăn [o#, bơ ngai ‘no\h j^ dro\ kăn oei hiơ\. Ku\m hăm ‘no\h tơ drong tơ le\ch trong rơih kăn [o# dro\ kăn ưh tam hrơ\ch ‘lơ\ng, tam mă tơ klep hăm tơ drong che\p kơ\l, vei lăng tơ\ rim an^h. ‘Ngoăih kơ ‘no\h, kăn [o# dro\ kăn oei athei jang tơ drong jang pơm me\, pơm kăn hai, athei vang jang lơ\m tơ pôl hai... pơm ăn đe mo\ o\h đei lơ tơ drong mơ mat [iơ\ kơ đe dro\ nglo. Yă Hồ Thị Thủy, Pho\ Kơ dră Khul tang măt Kuo#k ho#i dêh char Vĩnh Phúc akhan: “Dôm tơ drong jang pơm hơ to\ hơ nơ\ng kơ plăh dro\ kăn hăm dro\ nglo đei tôm, đơ\ng dôm tơ drong tơ chơ\t kơ truh dôm khôi luât mă lei tơ drong dro\ kăn jang chinh tr^ oei tơ [âp lơ mơ mat tat. Kiơ\ đơ\ng dăr lăng ku\m nhen tơ pă tơ\ yăn âu, tơ ring yơ ku\m thoi no\h ‘no\h j^ tơ drong chă [ôh, io\k pơ tho kăn [o# dro\ kăn tam đei năng kăl, nhôn [ôh tơm a ‘no\h yoa ưh đei tơ ge\ch io\k tơ drong ‘lơ\ng, đang kơ ‘no\h j^ sơ năm vă pôk hơ to\k pơm tih, sơ năm pôk hơ to\k âu sư [ơm truh tơ\ sơ năm pơ dơ\h hưu kơ đe dro\ kăn.”

Hăm tơ drong tơm đei to\ se\t hlo\h ‘no\h 35% bơ ngai tang măt ‘no\h j^ dro\ kăn, anăn dro\ kăn le\ch pơ jei pơm bơ ngai tang măt tơ\ đ^ đăng an^h jang, tơ ring tơ rang athei đei tôm, ưh gơ\h to\ se\t [iơ\ kơ dro\ nglo. Tơ drong rơih bơ ngai le\ch pơ jei tôch g^t kăl đơ\ng rim khul gru\p dro\ kăn. Yă Nguyễn Thị Tuyết, Pho\ Kơ dră vei lăng Khul gru\p dro\ kăn Việt Nam ăn tơ băt: Khul gru\p dro\ kăn Việt Nam k^ pơ kăp hăm An^h Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam vă đei tôm kơ so# dro\ kăn vang jang lơ\m Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei tơ\ tơ ring; pơ gơ\r ăn lơ khul truh dăr lăng tơ\ dôm dêh char păng kiơ\ đơ\ng no\h roi tơ [ôh ăn Đảng dôm trong jang, tơ drong tơ gu\m pơm thoi yơ vă đei tôm kơ so# bơ ngai dro\ kăn jang lơ\m an^h jang đảng ku\m nhen Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei. Yă Nguyễn Thị Tuyết pơ ma: “Nhôn đei lơ lăm pơ tâp pơ hrăm ăn kăn [o# khul păng 1, 2 ‘nu bơ ngai le\ch pơ jei, kiơ\ đơ\ng no\h, rim khul gru\p nhôn hơ nơ\ng pơ gơ\r dơ\ng lăm pơ tâp pơ hrăm ăn dôm bơ ngai le\ch pơ jei mât jang lơ\m Kuo#k ho#i dăh mă Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei tơ\ tơ ring vă hơ met ăn đe mo\ đei tôm tơ drong hlôh vao, jang rơ gei mưh le\ch pơ jei vă gơ\h jang ‘lơ\ng tơ drong jang đơ\ng bơ ngai tang măt ăn kon pơ lei jang lơ\m Kuo#k ho#i ku\m nhen Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei tơ\ tơ ring”.

Vă hơ met ăn pôk rơih bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei jăl jang 2016 – 2020, athei hơ to\k nơ\r pơ tho, dăr lăng đơ\ng dôm an^h jang đảng, khul kơ dră tơ ring; chih hơ dăh tơ drong athei pu\ hăm dôm bơ ngai che\p kơ\l an^h jang tơ\ Trung ương, tơ\ tơ ring lơ\m tơ drong rơih kăn [o# pơm kăn [o#. Đơ\ng no\h rim an^h jkang kơ pal đei trong jang kơ tang [iơ\ vă chă rơih, io\k pơ tho, pôk hơ to\k kăn [o# dro\ kăn, tôm kơ so#, jang gơ\h hơ gei, năng ‘nâu j^ tơ drong jang g^t kăl lơ\m tơ drong jang kăn [o# kơ Đảng. Hăm dôm hla ar chih nơ\r pơ tho găh rơih bơ ngai jang lơ\m Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei, athei chih hơ dăh kơ so# dro\ kăn le\ch pơ jei lơ\m ‘măng hop ako\m pơ ma nuh  mă 3 vă gơ\h hơ to\k kơ so# dro\ kăn đei pôk pơm bơ ngai tang măt. Kiơ\ yă Nguyễn Thúy Anh, Pho\ Kơ dră An^h vei lăng dôm tơ drong lơ\m tơ pôl kơ Kuo#k ho#i, hơ dai hăm tơ drong chă rơih, pơ tho bơ ngai pơm tih tơ\ ning mônh kơnh, athei đei trong jang tơ\ hơ năp dang ei vă hơ to\k kơ so# dro\ kăn jang lơ\m an^h kon pơ lei pôk hơ to\k: “Pơ jing khul jang ăn ning mônh kơnh ‘no\h athei jing tơ drong jang đunh đai mă lei bơ\n athei đei trong jang ăn tơ\ hơ năp dang ei hai. Hơ dai hăm tơ drong rơih ‘no\h athei pơm thoi yơ vă gơ\h đei bơ ngai le\ch pơ jei thoi âu. Găh no\h dơ\ng, inh drơ\ng nơ\r hăm tơ drong ưh gơ\h rơih, ăn bơ ngai le\ch pơ jei kư\ kă, vă dôm bơ ngai đei rơih le\ch pơ jei jing dôm bơ ngai gơ\h hơ gei, đei đon ‘lơ\ng păng lơ\m no\h đe dro\ kăn athei đei tôm kơ so# nhen thoi bơ\n ‘me\h vă.”

Mât jang lơ\m an^h kon pơ lei pôk hơ to\k ‘no\h j^ tang măt ăn bơ ngai tăh hla lơ\m an^h jang kơ te\h đak. Lơ\m tơ drong pơ gơ\r pôk rơih bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i, bơ ngai tang măt Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei, vă hơ to\k đei kơ so# dro\ kăn vang jang lơ\m dôm an^h jang kơ pal đơ\ng kon pơ lei pôk rơih, ưh lăp tơ\ dôm an^h jang đảng, khul kơ dră tơ ring đe\ch mă đ^ đăng bơ ngai tăh hla athei băt hơ dăh thoi âu hai: tơ re\k truh tơ\ dro\ kăn, tơ gu\m ăn dro\ krăn jang lơ\m Kuo#k ho#i păng Jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei jơ\p tơ ring ‘no\h vang tơ gop ‘lơ\ng pơm hơ to\k tơ drong hơ to\ hơ nơ\ng kơ plăh dro\ kăn hăm dro\ nglo, yoa tơ drong gơ\h hơ gei kơ dro\ kăn păng tơ drong jang to\k pran kơ tơ pôl.

                   Dơ\ng: Tơ blơ\