Đơ̆ng rŏng vă jê̆ 1 khei vei lăng kăn rơnĕh tơ̆ hnam pơgang Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột, ‘nhŏng Lang Văn Đại tơ̆ xăh Ea Kiết, apŭng Cư M’gar pơm hla ar brŏk đơ̆ng hnam pơgang hăm jơhngâm đon tôch hơiă. Mŏ Lương Thị Nga, hơkăn ‘nhŏng Đại, rơnĕh ƀât nge ‘nao 30 giĕng đĕch. Nge dui jơhngâm ưh jăng, đei tơdrong jĭ lơ̆m pham, pơm ăn unh hnam tôch pơngơ̆t. Gơnơm đei đe ƀak si hơmet, vei rong hơnơ̆ng mă nge gơ̆h hlôi đơ̆ng tơdrong krê hơmơt păng lĕch brŏk đơ̆ng hnam pơgang hăm jơhngâm pran sơđơ̆ng ‘lơ̆ng: “Ƀât doh ki kŭm pơngơ̆t dêh yoa ‘nao lăp 7 khei đĕch, mă 1 ‘nŏh rơnĕh kon hăm pran nhen thoi đe nge nai ưh, đang kơ ‘noh jĭ ưh tôm khei hăm đei tơdrong jĭ jăn kiơ ưh, mă lei mon thoi âu unh hnam hiôk hơđơ̆ng jơhngâm dêh. Inh dang tôch hơiă yoa kon pran jăng bơih, bơnê kơ ƀak si tơgŭm tôch lơ, ưh băt vă pơma thoi yơ bơih, hơiă dêh”

Kiơ̆ ƀak si Võ Minh Thành, Kơdră chĕp kơ̆l hnam pơgang Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột, mă đơ̆ng ‘nao bơ̆jang đơ̆ng khei 2 sơnăm 2022, hnam pơgang hlôi sơng đei 4.035 ‘nu nge rơnĕh tơ̆ âu, lơ̆m noh đei 318 nge rơnĕh kiơ̆ trong rong lơ̆m đing ống nghiệm (IVF). Gơnơm đei răt hơmet tôm kơmăy kơmŏk ‘nao păng iok lơ ƀak si rơgei bơ̆jang đơ̆ng blŭng, truh dang ei hnam pơgang hlôi răih hơmet jĭ ăn 32.000 ‘nu, hơmet ăn vă jê̆ 54.000 ‘nu bơngai ƀich tơ̆ hnam pơgang păng khăm ăn 851.000 ‘nu bơngai.

Ƀak si Võ Minh Thành ăn tơbăt, vă pơm lăp hăm tơdrong ‘mĕh vă khăm hơmet jĭ đơ̆ng kon pơlei, kŭm hăm pơih xă anih hơmet tŏk truh 700 tŏ giơng, Hnam pơgang Đại học Y dược Buôn Ma Thuột năng tơmât jên jang tơchĕng hơlen khoa hŏk, hơtŏk đon rơgei ăn khul ƀak si ‘nŏh jĭ 1 lơ̆m dôm tơdrong jang tôch gĭt kăl: “Nhôn hơnơ̆ng ăn đe ƀak si năm tơ̆ dôm hnam pơgang tih, dôm hnam trưng đăi hŏk tih lơ̆m teh đak păng tơ̆ teh đak đe, hŏk pơhrăm tŏ sĕt khei ‘năr, đunh khei ‘năr. Đơ̆ng dôm tơdrong ‘nŏh mă vang tơgop ăn ki thuơ̆t khăm hơlen păng hơmet jĭ đơ̆ng Hnam pơgang roi đunh roi tŏk ‘lơ̆ng păng hơnơ̆ng hŏk iŏk tơdrong rơgei đơ̆ng dôm plt tih lơ̆m teh đak.”

‘Ngoăih kơ Hnam pơgang Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk oei đei Hnam pơgang Đa khoa Thiện Hạnh, hnam pơgang đơ̆ng kon pơlei pơm kơdih hrôih hlŏh tơ̆ tơring Tây Nguyên. Tơ̆l 20 sơnăm bơ̆ jang, Hnam pơgang Đa khoa Thiện Hạnh đĭ jang tŏk đơ̆ng 100 tŏ giơng jĭ truh 660 tŏ giơng jĭ, hlŏh 300 ‘nu ƀak si Chuyên khoa păng thak si, iŏk yoa lơ ki thuơ̆t ‘nao, tơgŭm ăn lơ bơngai jĭ huei năm hơmet tơ̆ hơtăih, nhen răih jĭ pơplei lơ̆m ‘ngok, răih hơmet kơting ko, tơplih khơp… Mă loi ‘nŏh găh tơdrong rơnĕh kon, hnam pơgang hlôi hiŏng iŏk ăn lơ nge rơnĕh đơ̆ng bơngai mĕ đei tơdrong jĭ jăn.

Kiơ̆ ƀak si Phạm Trọng Nhơn, Phŏ Kơdră chĕp kơ̆l Hnam pơgang Đa khoa Thiện Hạnh, hnam pơgang hlôi khăm păng hơmet jĭ ăn dang 1.500 ‘nu bơngai jĭ 1 năr lơ̆m 5 sơnăm âu ki, hăm 550 ‘nu bơngai jĭ ƀich tơ̆ hnam pơgang. Tơdrong ‘nâu ăn ƀôh tơdrong tơrek truh, tưk tơiung anih jang pơgang kơdih tơ̆ Đắk Lắk hlôi hơnhăk ba lơ tơdrong ‘lơ̆ng: “Ba lăng kiơ̆ tơdrong ‘mĕh vă khăm hơmet jĭ đơ̆ng kon pơlei păng lơ̆m 20 sơnăm Hnam pơgang hơnơ̆ng bơ̆ jang ‘lơ̆ng tơdrong jang đơ̆ng anih khăm hơmet jĭ, pơm lăp đon kon pơlei, kơsô̆ bơngai jĭ năm khăm păng hơmet jĭ tơ̆ hnam pơgang Thiện Hạnh roi đunh roi lơ, tơƀôh hơdăh trong jang trŏ ƀlep đơ̆ng kơdră chĕp kơ̆l hnam pơgang kŭm nhen ba pơm lăp hăm tơdrong hơpơi ‘mĕh đơ̆ng kon pơlei ‘lơ̆ng hlŏh.”

Ƀok Nay Phi La, Kơdră Anih vei lăng jang pơgang dêh char Đắk Lắk, ăn tơbăt dêh char dang ei đei 5 Hnam pơgang đơ̆ng kon pơlei pơjing păng lơ anih khăm kơdih tơ̆ rim apŭng, thĭ xăh, plt lơ̆m dêh char. Hơdai hăm dôm hnam pơgang tơm đơ̆ng teh đak pơjing, dôm anih jang pơgang kơdih tơgŭm pơm tơjur biơ̆ hrăt hrot bơngai jĭ tơ̆ hnam pơgang kơpal păng pơm lăp hăm tơdrong ‘mĕh vă khăm hơmet jĭ đơ̆ng kon pơlei, hăm jên khăm hơmet lăp ‘lơ̆ng:

“Tơdrong jang tŏk đơ̆ng hnam pơgang kơdih tơ̆ dêh char hơnhăk ăn bơngai jĭ lơ trong chă rơih vă khăm hơmet jĭ. Anih jang pơgang oei hơnơ̆ng pơlung kŭm nhen roi tơƀôh ăn Anih vei lăng kon pơlei dêh char păng Anih tơm vei lăng jang pơgang apinh ƀơk ăn hla ar bơ̆ jang. Lơ̆m tơdrong vei lăng athei chih pơjing 1 trong jang hơdoi mă ‘lơ̆ng vă pơm thoi yơ mưh ‘mĕh vă pơvih ăn bơngai jĭ dăh mă mưh kăl akŏm khul jang ‘nŏh gơ̆h krao đĭ đăng hloi, ưh đei jô̆ bơngai jang tơ̆ hnam pơgang teh đak dăh mă hnam pơgang kưdih.

Anih jang pơgang kơdih tơ̆ Đắk Lắk tŏk bŏk tơƀôh hơdăh hơnăp jang gĭt kăl lơ̆m tơdrong hơtŏk tơdrong ‘lơ̆ng mưh khăm hơmet jĭ, vei lăng jơhngâm pran ăn kon pơlei. Tơdrong jang tŏk đơ̆ng dôm hnam pơgang kơdih ưh lăp tơgŭm găn ƀiơ̆ hrăt hrot bơngai jĭ tơ̆ hnam pơgang teh đak đĕch mă lei oei hơnhăk ba lơ trong chă rơih, pơm lăp hăm tơdrong khăm hơmet jĭ đơ̆ng kon pơlei hai. Đơ̆ng noh, tơgop gĭt kăl ăn tơdrong jang tŏk atum đơ̆ng anih jang pơgang Đắk Lắk.