Tơ oei răp gô iŏk pơgang đơ̆ng rŏng khăm hơlen, ƀok Đoàn Thanh Phương, plei Hội Phú, xăh Tuy An Đông tơbăt.

“Tôch kơ bơnê kơ dôm anih jang tơgŭm ‘mêm mơnat, teh đak, ƀơ̆t mă nhôn ‘mi tih đak lơ̆p ‘noh lăp băt teh tŏng tơ̆ ‘long đĕch, đĭ đăng hnam oei tă kơ hiong đĭ. Đơ̆ng rŏng ‘măng ‘mi tih đak lơ̆p thoi noh dôm khŭl jang tơgŭm ‘mêm mơnat hlôi asong tơmam, apĭnh jet gia păng teh đak, rim anih jang hlôi tơgŭm kon pơlei khăm jĭ, ăn pơgang, bơ nê dêh”.

Chĕp tơpu pơgang ‘nao iŏk, yă Lê Thị Hương oei tơ̆ phường Đông Hòa, dêh char Đắk Lắk tơroi tơdrong ƀrơ̆k jơhngơ̆m ƀơ̆t đei đe y ƀak si đơ̆ng hơhăih, năm truh tơ̆ hơnih vei lăng jơhngơ̆m pran.

“Kơ tơ̆ng khŭl tang măt lơ̆m pơlei tơm Hồ Chí Minh năm khăm jĭ ăn kon pơlei nhôn ĭnh chhôk dêh, đe ƀak si bơngai jang tôch kơ tơnăp, pơtho kon pơlei tôch kơ hơlen. Ĭnh bơnê dêh.”

Đơ̆ng ‘năr 23/11 truh dang ei, kŭm hăm khŭl y ƀak si tơ̆ dêh char,  Đắk Lắk hlôi sơng iŏk 5 khŭl ƀak si năm tơgŭm truh đơ̆ng Hà Nội, Hải Phòng, Đồng Nai, pơlei tơm Hồ Chí Minh… tơlĕch jang khăm hơmet jĭ tơ̆ 11 xăh pŭ ƀơm ưh kơ ‘lơ̆ng đơ̆ng ‘mi tih đak lơ̆p, hăm 22 hơnih khăm. Hơdrô̆ Đồng Nai ăn 3 khŭl jang pơgang truh tơgŭm.

Thak si, ƀak si Chuên khoa II Nguyễn Trọng Nghĩa, Phŏ Kơdră vei lăng Hnam pơgang Nhi Đồng Đồng Nai tơbăt lăp lơ̆m 2 năr bơ̆jang tơ̆ xăh Hòa Mỹ păng Tuy An Đông, khŭl hlôi khăm vă jê̆ 1.500 ‘nu kon pơlei, lơ̆m noh hơioh đei jĭ hơnơ̆k, yuh, hơ kĕ hơ hơkong lơ hloh; bơngai ‘lŏ tơƀơ̆p lơ tơdrong jĭ tơ̆ hơkar, huêp ap tŏk, jĭ hlŭng păng pơchŭng yua đơ̆ng rơka.

“Khŭl nhôn hơmet ăn tôch kơ hơlen, nhôn hơnhăk 1 khŭl ƀak si lơ̆m noh đei hloi ƀak si joăt hơmet hơioh jĭ, ƀak si hơmet bơngai ‘lŏ jĭ, ƀak si kơ̆p kư̆u păng 1 tong gre kơ̆p kư̆u, 1 tong gre chơ tơmam. Tơdrong pơgơ̆r khŭl khăm kơ nhôn đei tôm pơgang. Lơ̆m pơgang đei 2 grŭp; 1 grŭp ‘noh 1 rơbâu tơpu pơgang ŭnh hnam asong đĕch nhen pơgang yuh, pơgang tơ jur yuh, tơ jur jĭ, jĭ klak... Mă 2 ‘noh pơgang hơnhăk ba vă khăm jĭ chih hơnăn pơgang”.

Hơdai hăm khăm hơmet jĭ, anih jang pơgang dêh char Đắk Lắk tơgŭm hơdrol hơmet rơgoh cham char đơ̆ng rŏng ‘mi tih đak lơ̆p. Dôm khŭl tơjră hrĕnh kơ Anih jang pơgang jang hơdai hăm kŏng an, ƀô̆ đô̆i păng khŭl kơdră tơring hơnơ̆ng pơ dŭ akŏm râm rĕk, hơmet pơ ‘lơ̆ng hơkâu kon tơrong, pơm rơgoh đak yua. Tơ̆ dôm tơring đak och, pơgang pơlôch kơ ep lep ler, mur maih đei pruih hơnơ̆ng vă tang găn hơmơt đei pơrang jĭ. Đak koey đei pơm rơgoh hăm Cloramin B; tơdrong jang dăr lăng dôm tơdrong jĭ tơpoh nhen pơ lŏ lĕch đe, chroh, jĭ jơ̆ng ti ƀơ̆r đei hơtŏk loi dơ̆ng. Ƀak si Châu Trọng Phát, Phŏ Kơdră Anih vei lăng tơdrong jĭ jăn dêh char Đắk Lắk tơbăt:

“Rim năr nhôn pơjing đơ̆ng 5 truh 10 khŭl, tơlĕch jang jur tơ̆ tơring. Hơdai hăm tơdrong roi tơbăt tơgŭm tơpôl lơ̆m tơdrong hơmet rơgoh cham char, pơm rơgoh tang găn jĭ nhôn kŭm hơtŏk loi dơ̆ng dôm trong jang dăr hơlen vă chă ƀôh dôm pơrang jĭ hơmơt đei ƀôh. Hơdai hăm ‘noh nhôn kŭm kơchăng pơtho kon pơlei dôm trong jang hơmet ‘lơ̆ng vă đei đak rơgoh kŭm nhen roi tơbăt găh vei rơgoh ‘lơ̆ng tơmam sa ăn kon pơlei tơ̆ rim tơring.”

Gơnang đơ̆ng tơdrong mơ̆t jang hăt hot đơ̆ng anih jang pơgang tơring hơdai hăm tơdrong tơgŭm tơtom đơ̆ng rim khŭl ƀak si rim dêh char, truh dang ei hloh 5.000 ‘nu kon pơlei tơ̆ rim tơring đak lơ̆p đei khăm, hơmet păng asong pơgang. Dôm grŭp jang pơgang kŭm hlôi pơtho tơƀôh jơhngơ̆m pran, pơtho vei lăng tơ̆ hnam păng tơgŭm tơmam pơgang kăl, tơgŭm kon pơlei tang găn hơmơt jĭ, tơiung ming oei sa păng sơđơ̆ng tơdrong hơrih sa đơ̆ng rŏng ‘mi tih đak lơ̆p.