Kon Tum-Dôm tơ drong hơ iă

lơ\m tơ drong vei lăng gre tih chơ tơ mam

Đơ\ng ro\ng tơ le\ch jang xek phak gre chơ trăp de#h hnang, chơ hlo\h tơ drong tơ\ Kon Tum, hlôi đei dôm tơ drong tơ [o#h jang ‘lơ\ng, tơ drong dăr hơ len gre chơ trăp, sơ đơ\ng, tơ păt lơ\m tơ drong jang vei lăng trong nơ năm tơ\ tơ ring hlôi đei pơ jing. Tơ drong tơ roi năr ‘nâu tơ roi tơ băt io\k yua yak blu\ng lơ\m tơ drong jang kiơ\ vei lăng gre chơ trăp  kơ dâu tơ\ trong.

Tơ\ Kon Tum dang ei ‘năr oei tôch kơ to\, hu\l hang nhen thoi dôm năr blu\ng kơ khei 4, mă lei tơ drong jang đơ\ng khul jang kơ pal, đei khul linh kanh sat vei sơ đơ\ng tơ\ trong gre păng khul dăr joang tơ\ trong gre kơ dêh char Kon Tum tơ\ hnam kơ măy kân gre je# krang Sao Mai lơ\m trong gre 14, jăl trong găh xăh Hòa Bình, pơ lei tơm Kon Tum dôm năr ‘nâu rơ hơi [iơ\ bơih. Ưh pă [ôh gre tih chơ tơ mam lơ hlo\h tơ drong dơ\ng pơ re\ng tơ\ jih trong tơ\ hơ năp an^h kân, ưh kơ chu hao gre to\k tơ\ kơ măy kân, păng ưh pă [ôh lơ bơ ngai huơ\r gre pơ vang ju\m dăr khul jang vă pơm kơ hret, hil hơ ve\ng. Rim tơ drong đei [ôh đe pơm kiơ\ ‘lơ\ng ngăl, dang ei, mưh [ôh khul jang kơ pal athei dơ\ng gre vă ko\ng k^, ‘no\h khul bơ ngai hao gre pơm kiơ\, ưh đei bu pơ jăh kiơ. ‘Nho\ng Nguyễn Văn Sơn, huơ\r gre tih chơ tơ mam đei kơ [ang so# 81M- 1623 ‘nao kân đang gre tih tơ roi: “Đơ\ng năr athei kân gre thoi âu ‘no\h inh chơ tơ mam lăp tôm k^ đe\ch. Ba chơ lơ hlo\h tơ drong ‘no\h đe phak jên tôch lơ. Sư pơm ưh ‘lơ\ng truh tơ drong yoa kơ dih, păng hao gre kơ dâu ưh sơ đơ\ng hai. Mă ‘lo\ ‘nei, ba chơ tro\\ luât ‘no\h ‘lơ\ng hlo\h.”

Tơ drong [ônh [ôh hlo\h găh tơ drong đei yoa đơ\ng dôm Hnam kơ măy kân gre tih đei an^h jang kơ pal dêh char Kon Tum pơm tơ\ 2 to\ trong, trong gre kơ so# 14 păng 40, ‘no\h j^ dôm kơ loăi gre juăt chơ tơ mam lơ hlo\h tơ drong, nhen gre chơ ‘long, chơ tơ mam đơ\ng cho\h jang xa, chơ go\ch, tơ blô… ưh pă pơ\n kơ dâu kư\ kă nhen adrol ki bơih, tơ drong ‘nâu hlôi đei kon pơ lei pơ ma truh. ‘Nho\ng Võ Tuấn Anh, 1 ‘nu ko\ng nhân sơng đak sơng che\ng song trong, hơ nơ\ng bơ\ jang tơ\ trong gre kơ so# 14 tơ roi:“Đơ\ng đei tơ drong tơ chơ\t athei yuih tơ jur tơ mam chơ trăp lơ\m gre inh [ôh gre kơ dâu tôch sơ đơ\ng. Đơ\ng Lào adrol ki gre chơ ‘long rơ gôn rơ gan kơ dâu hlu\n đ^ trong, mă lei hrei ‘nâu pă đei [ôh thoi no\h bơih. Pơ ma atu\m jang thoi âu, trong gre da [iơ\ hư, pơ chăh [iơ\.”

Vă hơ met pơ ‘lơ\ng dôm tơ drong tơ hlăk tăk, ưh tam mă [lep [ât ‘nao bơ\ jang, tơ drong vei lăng gre tih chơ tơ mam lơ\m 2 gie\ng âu ki hlôi đei khul linh kanh sat vei sơ đơ\ng tơ\ trong gre păng khul dăr joang tơ\ trong gre dêh char Kon Tum bơ\ jang tơ păt ‘lơ\ng. Jo# đơ\ng ‘năr 1 – 20/4, 3 hnam kơ măy chă kân gre tih kơ dêh char pơ gơ\r hơ len năng đei 719 to\ gre, chă [ôh, sek tơ lang 32 to\ gre chơ tơ mam lơ hlo\h tơ drong, atu\m hăm ‘no\h pơ tho tơ [ôh, athei vă je# 230 to\ gre, mă lơ ‘no\h gre tih chơ ‘long đơ\ng Lào tơ jur ‘long chơ lơ hlo\h tơ drong kơ tă [ât ‘măng jang sơ lam Bờ Y adrol vă kơ dâu mât lơ\m dêh char. {ok Nguyễn Mạnh Tuấn, Kơ dră dăr hơ len kơ an^h vei lăng trong nơ năm dêh char Kon Tum tơ roi: “Tơ drong jang đei tôch ‘lơ\ng. Dang ei gre chơ tơ mam trăp hlo\h tơ drong jur tôch lơ. Gre chơ ‘long ‘no\h kơ plăh dang ei ưh pă đei gre yơ chơ trăp hlo\h tơ drong kơ dâu tơ\ trong. 1,2 kơ loăi gre nai nhen gre chơ [um pơ tih gia, adrol ki chơ tôch lơ, chơ pơ lu\k pơ lăk rơ gôn rơ gan mă lei hrei ‘nâu đe chơ lăp ai ‘năi đe\ch. Dăh mă nhen gre chơ chuơ\h ‘no\h, drol ki đei pơih ming kơ thu\ng gre vă gơ\h chơ lơ, mă lei dang ei pă đei bơih, đe chơ lăp [e\nh kơ thu\ng ăn phep đe\ch.”

Ku\m hăm tơ drong chă kân gre tih chơ pơ lu\k, rôp sek phak, vă găn pơ đ^ tơ drong gre chơ trăp hlo\h tơ drong, khul jang kơ pal dêh char Kon Tum oei gơih hla ar tơ tă ăn đ^ đăng an^h jang chơ tơ mam, pơ gơ\r pơ tho ăn bơ ngai huơ\r gre chơ ‘long chơ ‘long dang yơ vă huei pơm glăi luât. ‘Ngoăih kơ ‘no\h, vang jang hơ doi hăm hla ar tơ roi, radio tơ\ tơ ring hơ to\k tơ drong tơ roi tơ băt vă pơ tho đon pơm kiơ\ luât hao gre kơ dâu tơ\ trong ăn bơ ngai huơ\r gre păng tơ ‘ngla gre. Thie#u tă Lê Xuân Thủy, Pho\ Kơ dră Lăm kanh sat vei sơ đơ\ng tơ\ trong nơ năm kơ Ko\ng an dêh char Kon Tum tơ roi: “Nhôn chă tơ roi tơ băt ăn khul bơ ngai huơ\r gre, an^h jang găh gre chơ tơ mam păng dôm tơ ‘ngla gre pơm thoi yơ vă gơ\h hơ to\k đei đon pơm kiơ\ luât đơ\ng bơ ngai huơ\r gre, an^h jang lơ\m tơ drong ăn gre kơ dâu tơ\ trong. Hơ dai hăm ‘no\h nhôn vang bơ\ jang hơ doi mă kơ jăp hăm dôm khul jang kơ pal nai hai. Hơ to\k tơ drong dăr joăng, vei lăng păng sek tơ lang tơ drong glăi.”

Đơ\ng ro\ng 3 gie\ng tơ le\ch jang kân hơ len gre tih chơ tơ mam, tơ drong sơ đơ\ng tơ\ trong gre lơ\m dêh char Kon Tum đei [ôh vă ‘lơ\ng dơ\ng. ‘Nâu j^ tơ drong tôch hơ iă păng đei kon pơ lei lăp đon, tơ gu\m. Mă lei vă vei kơ jăp tơ drong ‘nâu truh ning mônh kơnh, dêh char kăl bơ\ jang lơ tơ drong dơ\ng, nhen tơ drong tơ le\ch jên man an^h yuih tơ jur tơ mam chơ trăp hlo\h tơ drong păng răt hơ met 1,2 tơ mam kăl nai tơ\ dôm hnam kơ măy kân gre; đei trong tơ gu\m ăn bơ ngai jang, mă loi j^ khul dăr joang tơ\ trong gre yoa hrei ‘nâu khul jang âu tam mă đei tơ gu\m yă kiơ ‘ngoăih kơ jên khei; tơ drong ưh lei lăi băl kơ plăh dôm dêh char lơ\m tơ drong kân hơ len gre; trong vei lăng bơ ngai huơ\r gre păng bơ ngai bơ\ jang tơ\ dôm hnam kơ măy kân gre… Tơ dăh ưh đei hơ met pơ ‘lơ\ng dôm tơ drong kơ pal, ưh đei bu pơ\n pơ ma akhan, tơ drong vei lăng gre tih chơ tơ mam tơ\ Kon Tum pơ ma dro#, ku\m nhen dôm dêh char nai pơ ma atu\m tơ\ hơ no# hơ năp kơnh jing jang ưh ‘lơ ‘lo\, lăng pơ hơi dơ\ng, kơ plăh do\h kơnh rim jăl trong gre tih đei dơ\ng gre chơ tơ mam trăp hlo\h tơ drong, pơm ăn trong gre [ônh hư, pơ chăh hlo\h.