Kon Tum: Kon pơ lei hơ iă hăm tơ drong kon sâu

đei ho\k chư hơ dre\ch kơ dih

Mă đơ\ng hlôi hlo\h 4 sơnăm au ki, Hnam kmăi đak tơle\ch u\nh hơyu\h Đồng Nai 3 hlôi iung jang pơm tơle\ch u\nh hơyu\h, mă le\i tru\h dang e\i, dôm tơdrong đe\i io\k yua ‘lơ\ng hơ iă kơ kon pơle\i lơ\m tơring iung jang hnam kmăi au oe\i tim mă sek tơlang keh đang. ‘Ngoăih hlo\h 130 u\nh hnam bơngai kon kông găh lơ\m khu\l ăn năm oe\i tơ\ anai oe\i tim mă sơng io\k đe\i m^nh hla te\h ayơ, mơ j^t u\nh hnam kon pơle\i anai đe\i te\h cho\h jang sa, hnam oe\i răm đak lip je\i tim mă đe\i sek tơ lang hru\ ăn tro\ [lep. Kon pơle\i tăh hla tơ\ au ap^nh Kuo#k ho#i kăl đe\i trong jang mă kơtang vă vang găn ga, sơđơ\ng hơnhăk ba đe\i io\k yua ăn kon pơle\i tơ\ au.

J^ 1 môn đei lơ ho\k tro gô chang, 4 tiêt ho\k nơ\r Jarai 1 gie\ng tơ\ lăm 5A, hnam trưng Tiểu học Lê Văn Tám, xăh Sa Bình, apu\ng Sa Thầy [ôh tôch hơ iă ngăl. Tơ drong vang ho\k tôch chơ găm đơ\ng hlo\h 30 ‘nu ho\k tro hăm môn âu pha hăm tơ drong ưh gan pơ\n, pôm răp mơ\ng thây kô pơ tho đơ\ng đe o\h ho\k tro Jarai nhen dôm jơ ho\k môn nai. Ho\k păng gơ\h đo\k, gơ\h chih chư hơ dre\ch kơ dih jing tơ drong hưch hanh, ‘nă hal hăm đ^ đăng o\h ho\k tro tơ\ âu. O|h Y Phan, hnam tơ\ plei Bình Loong tơ roi: “Tơ\ hnam nhôn, me\ [ă păng mo\ inh ưh gơ\h đơ\k nơ\r Jarai. Mưh đei ho\k nơ\r Jarai o\h [ôh hơ iă dêh, me\ [ă ku\m ‘nă yoa ‘năi. {ă inh athei inh adrin ho\k nơ\r Jarai nhôn mă gơ\h”.

Lơ\m sơ năm ho\k blu\ng a đei io\k pơ tho nơ\r Băhnar păng Jarai ăn ho\k tro jăl kơ đeh, an^h vei lăng pơ tho pơ hrăm dêh char Kon Tum pơ gơ\r pơ tho tơ\ 3 apu\ng, pơ lei tơm đei: Kon Braih, Sa Thầy păng pơ lei tơm Kon Tum. Lơ\m no\h 10 hnam trưng pơ tho nơ\r Băhnar, 5 hnam trưng pơ tho nơ\r Jarai hăm 50 lăm ho\k păng hlo\h 1.000 ‘nu ho\k tro. Tơ drong pơ gơ\r pơ tho nơ\r Băhnar păng Jarai io\k đei tơ drong tơ gu\m, lăp đon đơ\ng ho\k tro, hnam trưng, khul kơ dră tơ ring păng mă loi j^ đe me\ [ă ho\k tro. ‘Nho\ng A Gô, tơ\ plei Khúc Na, xăh Sa Bình, apu\ng Sa Thầy tơ roi, ‘nâu j^ tơ drong tôch hơ iă, yoa đei lơ bơ ngai Jarai ưh gơ\h chih chư kơ dih: “Nhôn lăp gơ\h pơ ma đe\ch, ưh băt chư chih kơ na lơ tơ drong kăl lơ\m tơ drong erih xa, tơ drong juăt đơ\ng kră sơ\ vă hiơt hiong đ^ kơ lih yoa nhôn ưh kơ băt chư. Mă lei hrei ‘nâu đei Đảng, Te\h đak bơ\n tơ re\k kơ na đei chư chih, đei môn ho\k nơ\r Jarai âu, ‘nâu j^ tơ drong vă chep vei kơ jăp đ^ đăng dôm tơ drong juăt ‘lơ\ng đơ\ng sơ\ kơ na nhôn tôch tơ gu\m.”

Tơ pă tơ\ dôm hnam trưng ăn [ôh, môn nơ\r Băhnar păng Jarai oei tơ iung jơ hngâm hưch hanh ăn bơ ngai pơ tho păng bơ ngai ho\k hai. Hnam trưng Tiểu học Võ Thị Sáu, phường Thống Nhất, pơ lei tơm Kon Tum đei 460 ‘nu ho\k tro, đ^ đăng tơ tă kon hơ ‘lơ\p bơ ngai Băhnar ngăl, đon ho\k pơ hrăm ‘lơ\ng đơ\ng 4 tiêt ho\k nơ\r Băhnar lơ\m gie\ng tôch g^t kăl hăm tơ drong ho\k pơ hrăm kơ hnam trưng lơ\m sơ năm ho\k ‘nao âu. Thây Nguyễn Trọng Khanh, vei lăng hnam trưng tơ roi: “Tơ drong đei pơ tho nơ\r Băhnar lơ\m hnam trưng ‘no\h j^ tơ drong tôch hơ iă ăn ho\k tro, yoa nơ\r kơ dih đei yoa lơ lơ\m tôm tơ drong, mă lei chư chih ưh kơ đei. Đơ\ng ro\ng kơ ho\k nơ\r Băhnar đe o\h gơ\h pơ ma hai, gơ\h chih hai. Nơ\r Băhnar đei yoa ăn dôm môn nai hai. Thây kô [ât lăp mưh pơ tho, pơ ma nơ\r yoăn đe o\h ưh kơ băt đ^. Kiơ\ đơ\ng nơ\r Băhnar chih lơ\m kơ sơ\p hla ar 2 nơ\r, tơ gu\m ăn đe o\h hlôh vao lơ [iơ\. Inh [ôh đe o\h hơ be\ch hơ bal [iơ\, sơ đơ\ng jơ hngâm [iơ\ mưh ho\k pơ hrăm.”

Pơm lăp hăm tơ drong ‘me\h vă đơ\ng bơ ngai tăh kơ phiu tơ\ tơ ring, ku\m hăm vei kơ jăp tơ drong pơ tho rơ gei, ho\k gơ\h nơ\r Băhnar păng Jarai đơ\ng lăm 3 truh lăm 5 tơ\ 15 hnam trưng jăl kơ đeh lơ\m sơ năm ho\k 2014- 2015, an^h vei lăng pơ tho pơ hrăm dêh char Kon Tum oei hơ met tôm tơ drong kăl vă pơih xă tơ drong pơ tho nơ\r Băhnar păng Jarai ăn đ^ đăng hnam trưng jăl kơ đeh oei đei dơ\ng, đei lơ ho\k tro kon kông lơ\m sơ năm ho\k truh. “Vă gơ\h pơih xă, jâp tơ ring hăm tơ drong pơ tho 2 nơ\r âu ‘no\h athei hơ nơ\ng chă rơih, pơ tho pơ hrăm ming ăn đe thây kô gơ\h klo\h kle\ch nơ\r kon kông vă ăn đe sư ho\k pơ hrăm dơ\ng trong pơ tho. Lơ\m khei ‘năr pơ tho mưh [ôh ‘lơ\ng bơih ‘no\h gô đei pơih xă lăm pơ tho. Hăm tơ drong đei tôm khul pơ tho păng khul pơ gơ\r, hơ pơi ‘meh tơ\ hơ năp kơnh, tơ drong pơ tho nơ\r Băhnar păng Jarai gô to\k pran hlo\h dơ\ng.”

J^ 2 lơ\m 6 hơ dre\ch kon kông kơ tă tơ\ dêh char Kon Tum, bơ ngai Băhnar păng Jarai đei dang 80.000 rơ bâu ‘nu, oei xa ako\m lơ\m 4 apu\ng, pơ lei tơm, đei: Kon Braih, Sa Thầy, Đak Hà păng pơ lei tơm Kon Tum. Tơ drong dêh char Kon Tum tơ mât pơ tho nơ\r Băhnar păng Jarai ăn ho\k tro jăl kơ đeh kơ 2 hơ dre\ch âu hlôi pơm lăp hăm tơ drong ‘me\h vă đơ\ng dôm bơ ngai jang găh tơ drong pơ tho pơ hrăm tơ\ tơ ring, mă loi j^ hăm bơ ngai tăh kơ ph^u kơ 2 hơ dre\ch bơ ngai kơ pal. Jang đei tơ drong ‘nâu, gơ\h vei kơ jăp nơ\r pơ ma, chư chih, tơ drong jo\h ayo\, tơ drong juăt ‘lơ\ng hơ iă đơ\ng sơ\ kơ bơ ngai kon kông hai, sư tơ [ôh hơ dăh tơ drong tơ rek đơ\ng Đảng păng Te\h đak hăm kon hơ ‘lơ\p bơ ngai kon kông Tây Nguyên hai.