VOV4.Bahnar - Đơ\ng ro\ng vă je# 1 sơ năm rong, gô chang, tơ plơ\ hăm đon hơ me\ng, dôm j^t rơ bâu u\nh hnam pơ tăm [um nhak tơ\ dêh char Kon Tum pơ tơm mât lơ\m pơ yan ro# [um hăm [e\nh tơ drong pơ ngơ\t. Kon pơ lei hli kơ jă [um, hli bơ ngai pơ dro pơ gơ\, đang kơ ‘no\h hli hnam kơ măy akhan [um ưh kơ ‘lơ\ng, ưh đei [ôt lơ… Dôm tơ drong pơ ngơ\t âu đơ\ng bơ ngai pơ tăm [um tơ\ Kon Tum đei lơ sơ năm ‘nâu bơih mă lei tam đei hơ met pơ ‘lơ\ng:

‘Nao te\ch đang 70 tân [um hơ drih ăn Hnam kơ măy ot [um kơ Công ty TNHH pơm [ôt [um Kon Tum, ‘nho\ng Phạm Minh Long, tơ\ plei Bình Trung, xăh Sa Bình, apu\ng Sa Thầy ăn tơ băt, vă pơ tăm đei 2ha [um, hnam ‘nho\ng tơ le\ch dang 10 triu hlak jên cho\h rơ uơ te\h păng tuh mơ\r. Đang kơ ‘no\h truh pơ yan ro#, jên thuê bơ ngai ro#, jên chơ truh hnam kơ măy hiong dơ\ng hlo\h 400.000 hlak 1 tân. Hăm kơ jă đơ\ng hnam kơ măy răt [ât blu\ng pơ yan lăp 1.550 hlak 1 k^ [um hơ drih, pơ huach tôm jên jang ‘no\h bơ ngai pơ tăm ưh pă đei dôm yơ.

‘Nho\ng pơ ma: “Hăm kơ jă thoi no\h, bơ ngai pơ tăm [um nhak nhen inh âu ưh đei lơi dôm yơ mưh jo# bơ\n jên ko\ng, jên gre chơ, jên pho\ng io\k đơ\ng năr pơ tăm truh năr ro#. Tôch mơ mat hăm kon pơ lei”.

Kon pơ lei apu\ng Sa Thầy ro# [um hăm jơ hngâm đon hli kơ jă jur

Ku\m hăm đon pơ ngơ\t kơ jă jur sơ năm mă 2 tơ til hloi, dôm j^t rơ bâu u\nh hnam pơ tăm [um tơ\ Kon Tum oei đei lơ tơ drong pơ ngơ\t nai hai. ‘No\h j^ tơ\ dôm apu\ng atăih nhen Kon Plông, Tu Mrông, Đắk Glei…bơ ngai pơ dro ep kơ jă răt 1 k^ [um pă 200, 300 hlak đe\ch. Ku\m hăm ‘no\h j^ lơ hnam kơ măy trư jên yoa [um ưh kơ ‘lơ\ng, ưh đei lơ [ôt mă bơ ngai pơ tăm akhan ưh kơ hơ to\ yă kiơ, tơ drong răm hơ nơ\ng tuh ăn đe sư.

Tơ roi găh tơ drong Hnam kơ măy trư jên yoa [um ie\ păng [um ưh kơ ‘lơ\ng, ‘nho\ng Đồng Đức Khôi tơ\ apu\ng Sa Thầy, pơ ma: “Kiơ\ tơ drong hơ găt đơ\ng Hnam kơ măy [um ie\ trư 6% mă lei dang ei chơ te\ch [um tih ku\m trư 6% đang kơ ‘no\h ko\ng thim jên trư [um ưh kơ ‘lơ\ng đơ\ng đei te\h dom dơ\ng. Nhen inh trư 13% mă đơ\ng [um tih ưh đei [um ie\ ră. Oei ‘nho\ng Hà Minh Yên trư 50% 1 tân jing oei pă 5 tă đe\ch.”.

Truh hơ len năng tơ\ m^nh [ar hnam kơ măy oei răt, ot [um tơ\ Kon Tum ăn [ôh, tơ drong hơ len năng [um ‘lơ\ng dăh mă [um kơ ne#, đei [ruih [răm tơ tă yoa bơ ngai jang tơ\ hnam kơ măy jang kơ dih ngăl, bơ ngai te\ch [um lăp mơ\ng đe akhan thoi yơ chu thoi ei đe\ch. Khul kơ dră pơ gơ\r păng dôm an^h jang kơ pal tơ\ tơ ring tam mă đei trong dăr lăng vă vei lăng ‘lơ\ng tơ drong đei yoa ăn kon pơ lei pơ tăm.

Thuê xe chơ [um năm te\ch ăn hnam kơ măy

Kơ plăh ‘no\h, 1 ‘nu kơ dră che\p kơ\l Hnam kơ măy ot [ôt [um akhan, tơ drong trư [um ưh kơ ‘lơ\ng âu kiơ\ măt lăng tơ\ yăn âu đe\ch: “{um ưh rơ go\h lăng kiơ\ tơ\ yăn âu. Lăng năng [um tih ‘lơ\ng ưh. Hơ dai hăm 1 to\ gre chơ [um ‘no\h sư [ơm truh tơ\ te\h, chuơh tơ klep tơ\ [um ‘no\h bơ\n trư sư. Trư kiơ\ măt ba lăng [ôh lơ\m gre chơ [um ‘no\h”.

Kiơ\ [ok Nguyễn Viết Liệu, Kơ dră An^h rei pơ tăm păng vei lăng ‘long pơ tăm dêh char Kon Tum, ‘me\h đei tơ drong hơ to\ ‘lơ\ng mưh răt păng tơ jur [iơ\ đon pơ ngơ\t ăn bơ ngai pơ tăm [um, ku\m hăm hơ to\k tơ drong vei lăng te\h đak đơ\ng An^h jang kơ pal, athei tơ mât hơ năp jang đơ\ng an^h te\ch mơ dro hăm kon pơ lei hai:

“Athei đei hla ar pơ kăp răt io\k [um. Lơ\m hla ar pơ kăp athei chih hơ dăh kơ jă tơ mam kiơ\ sơ năm păng kơ jă răt io\k pơ yan dang ei, mă lei ưh gơ\h reh hlo\h kơ jă hơ găt blu\ng a, vă pơm ăn kon pơ lei sơ đơ\ng jơ hngâm pơ tăm [um”.

Hăm 40.000ha, tơ\ dêh char Kon Tum [um j^ ‘long pơ tăm xă mă 2 lăp đơ\ng ro\ng kơ ‘long cao su đe\ch. Dang ei lơ\m dêh char đei 6 to\ hnam kơ măy ot [um oei bơ\ jang păng 2 to\ hnam kơ măy oei man. Mă lei, truh dang ei đ^ đăng te\h kon pơ lei pơ tăm [um, đe chă pơ tăm, te\ch kơ dih ngăl, kơ jă te\ch ưh sơ đơ\ng, jur to\k kiơ\ an^h te\ch mơ dro tơ\ ‘ngoăih.

Tơ dăh dôm tơ drong pơ ngơ\t so hăm [um nhak tơ\ tơ ring âu ưh đei hơ met pơ ‘lơ\ng, ưh đei tơ le\ch trong sek tơ lang tơ tom ‘no\h dôm tơ drong ưh kơ ‘lơ\ng, nhen tơ ring pơ tăm ưh sơ đơ\ng, tơ drong tơ gar băl răt, tơ gar băl te\ch, dăh mă an^h te\ch mơ dro mât [ơ\r đon ep kơ jă kon pơ lei ưh jor gô đei tơ pă.

Khoa Điềm: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\